ВЕЛЕПРЕДАВСТВО ИЛИ ПОЛИТИЧКА ЗАМКА !? Третото обвинение против Доналд Трамп е од историско значење, но има ‘тајна’ финта: Обвинителството би имало големи проблеми…

„Не се сметам себеси за виновен“, порача Доналд Трамп во четвртокот во судницата во Вашингтон, откако беше уапсен по трет пат за нешто помалку од пет месеци. Третото обвинение – две федерални и кое едно директно се однесува на периодот на неговата служба во Белата куќа, а додека и Министерството за правда на САД го товари за четири точки за обид за саботирање на изборните резултати во 2020 година.

„Никогаш во историјата на нашата демократија никој, особено претседателот во заминување, не се обидел да ја поништи одлуката на народот, поради што, де факто, не постои закон што тој директно го прекршил“, објаснува Барбара МекКвејд, поранешна федерална обвинителка за CNN, нагласувајќи дека затоа третото обвинение против Доналд Трамп е од историско значење. „Тоа е најблиску до некој кој бил обвинет за велепредавство во време на мир“, забележува таа.

Меѓутоа, во своето кратко и концизно објаснување таа ја нагласи можеби најголемата замка на целата приказна. Бидејќи не постои закон кој Доналд Трамп директно го прекршил, обвинителството мора да користи креативни правни методи за да ги поврзе лагите кажани по прогласувањето на изборниот победник со вжештената атмосфера на поларизираната Америка, што резултираше со упадот во зградата на Конгресот, т.е. тоа се толкува како обид за државен удар.

Едноставно, обвинителството ќе треба да докаже дека Доналд Трамп ширел лаги за изборни измами со намера противуставно да остане на власт, што значи дека клучот за успехот во овој случај ќе биде докажувањето на намерата, а тоа е секогаш многу тешко.

Одлуката за покренување истрага против Доналд Трамп се разгледуваше повеќе од една година. Имено, тие биле свесни дека случајот ќе се толкува како „политички мотивиран“, поради што сакале да најдат доволно докази врз основа на кои би можеле да ја подигнат приказната од „политичко“ на „криминално“ ниво. Тие ја фрлија куката и откако го видоа количеството собрани докази во, како што се покажа, најголемата федерална истрага во историјата на САД, се премислија.

Правните експерти се согласуваат дека случајот е неспоредливо посилен од оној што го покрена њујоршкиот обвинител Алвин Брег против Доналд Трамп за наводни незаконски плаќања на порно ѕвездата Сторми Даниелс. Меѓутоа, во овој случај станува збор и за правна теорија која никогаш не била тестирана пред судот на САД.

Доказите и списокот на сведоци кои ќе се појават во судницата, како што е вообичаено, се уште се обвиткани во тајност. Но, на 45-те страници од документот може да се види дека обвинителството го развило случајот на пет логично поврзани делови, кои поединечно ќе ги докажат во текот на судењето. Започнува со ширење на лаги за изборни измами и продолжува со детален приказ на стратегијата на Доналд Трамп и неговите соработници да вршат притисок врз локалните власти да го одложат процесирањето на гласачките ливчиња.

Третата точка се однесува на улогата на тогашното Министерство за правда, од кое поразениот Доналд Трамп очекуваше логистичка поддршка и „давање легитимитет“ на лудата теза за изборен фалсификат. Клучна би можела да биде четвртата точка – улогата на Мајк Пенс, поранешниот потпретседател (и сегашен противник на Доналд Трамп во прелиминарните избори на републиканците), чие сведочење со нетрпение се чека бидејќи тоа би можело да ги зацврсти аргументите на обвинителството. Конечно, обвинителството планира да ги поврзе претходно дефинираните ставки со насилството што ескалира во Вашингтон на 6. јануари 2021 година, што според нив е директна последица на претходните предуслови.

Вреди да се нагласи и улогата што би можеле да ја имаат „шестмината соучесници“ против кои обвинителството сè уште формално нема покренато посебни обвиненија, со што се отвора простор да им се понуди амнестија во замена за соработка. Марк Медоус, поранешниот прв човек на кабинетот на Доналд Трамп, веќе „пееше како канаринец“.

Првиот амандман

Одбраната на Доналд Трамп, сепак, првенствено ќе се фокусира на аргументот дека случајот се однесува на заштитата на слободата на говорот. Имено, американскиот Устав го гарантира правото на своите граѓани да лажат како дел од Првиот амандман.

Она што ќе биде тешко да се побие е намерно лажење, бидејќи обвинителството, наводно, има силни докази кои сугерираат дека Доналд Трамп бил свесен за фактот дека ги загубил изборите, што ќе им овозможи на адвокатите на Доналд Трамп да ја реструктуираат својата тактика околу аргументот дека тој не е многу запознаен со изборниот процес поради што не знаел дека прави нешто незаконско. На Доналд Трамп не би му се допаднало тоа бидејќи на своите поддржувачи ќе им изгледа „глупаво“ среде изборна кампања во која неговиот рејтинг расте.

Вреди да се напомене дека целиот случај на крајот може да биде одложен. Имено, бидејќи првото рочиште е закажано за крајот на август годинава, самиот спор речиси сигурно би можел да започне во рок од една година, што би се совпаднало со клучната фаза од републиканските прелиминарни избори и самата претседателска кампања. Тимот на Доналд Трамп речиси сигурно ќе побара од судот да го одложи судењето до изборите во 2024 година, тврдејќи дека процесот може да влијае на изборниот резултат.