ВИКТОР ОРБАН СИ НАЈДЕ НОВ ПРО-КРЕМЉ СОЈУЗНИК ВО ЕУ – Во Брисел креваат раменици: “Едниот е многу опасен, додека другиот е сосема неважен“
Премиерот на Унгарија, Виктор Орбан, ја помина изминатата недела дрско тролајќи го Запад – се ракуваше со Владимир Путин, ја спореди Европската унија со угнетувачкиот Советски Сојуз и вети дека ќе блокира нова транша од помошта за Украина, пишува угледниот весник Politico.
Горделивиот унгарски премиер сега одлучи да се здружи со новоизбраниот словачки премиер, Роберт Фицо, кој исто така го поддржува Владимир Путин, за заеднички да ги „изнервира“ лидерите на Европската унија во четврток (денес) во Брисел.
ЕУ колективно крева раменици и ветува дека ќе ја деблокира Унгарија со 13 милијарди евра во замена за спроведување на реформите за усогласување со европските стандарди за владеење на правото.
„Словачка е неважна, нема речиси никакво влијание. Ним им требаат нивните кохезиони фондови и добрата волја на ЕУ, тие навистина не можат да си дозволат да прават проблеми во Брисел. Губењето на Полска како сојузник е многу поважно за Виктор Орбан, тие имаа вистинска тежина поради нивната големина“, рекол еден европски функционер во коментар за весникот.
Слично размислува и француски функционер, кој исто така нагласил дека Виктор Орбан и покрај тоа што се преправал дека е против Европската унија, на крајот секогаш постапувал како што го прашуваат кога станува збор за важни одлуки на ниво на ЕУ.
„Очигледно е дека сигналот што го испрати таа сцена (ракувањето меѓу Виктор Орбан и Владимир Путин) не е позитивен и не е корисен чекор“, изјавил претставникот на Елисејската палата и додал: „Но, ако се повлечеме и погледнеме што направија Европската унија и Унгарија во однос на војната што Русија ја предизвика во Украина, лесно можеме да видиме дека сите одлуки се донесени едногласно, вклучително и одлуките за санкции против Русија и поддршка за Украина“.
Сепак, дарот на Виктор Орбан за поделеност не треба да се отфрли од рака. Иако беа договорени европските санкции против Русија, Унгарија редовно одолговлекуваше за да добие отстапки.
Слично на тоа, неговиот сегашен пркос кон НАТО и Вашингтон се повеќе ги загрижува земјите во Централна и Источна Европа.
Дипломатите од регионот во приватни разговори прашуваат зошто западните сили треба да продолжат да споделуваат чувствителни информации со Унгарија, ако нејзиниот лидер е лојален на Русија на прво место.
„Да бев Украина, немаше да ми биде удобно да споделувам какви било планови се додека Виктор Орбан е во собата“, рекол еден висок дипломат за Politico, кој сакал да остане анонимен.
Слично размислува и Антон Хофрајтер, претседател на Комисијата за европски прашања на германскиот парламент, од редовите на Зелените.
„Однесувањето на Виктор Орбан е штетно за Европската унија. Иако постојано ја навредува ЕУ, унгарскиот премиер опсипува со авторитарни режими единствено со надеж дека ќе привлече нови средства за својот корумпиран систем. Во таква ситуација, би било фатално да се деблокираат замрзнатите средства на унгарската Влада“, вели тој.
„Мора да бидеме јасни. Во време кога Русија користи хибридни средства за војување против земјите-членки на ЕУ, Виктор Орбан се повеќе станува безбедносен ризик за Европа“, нагласува тој.
Слично размислуваат и балтичките лидери. Премиерката на Естонија, Каја Калас, ракувањето го нарече „многу, многу непријатно“, а литванскиот министер за надворешни работи Габриелиус Ландсбергис изјави за Politico дека Европа мора да почне да обрнува внимание.
„Молчењето може да се земе како одобрување“, тврди тој.
Некои балтички лидери имаат намера директно да му ја изразат загриженоста на Виктор Орбан на состанокот на европските лидери во четврток и петок.
Навистина, претходно оваа година САД санкционираа банка во Унгарија со врски со Русија, а американскиот Конгрес размислува да санкционира одредени унгарски граѓани.
ЕУ постапи слично во минатото – 14 земји-членки воведоа билатерални санкции против Австрија откако екстремно десничарот Јоерг Хајдер влезе во австриската Влада, а некои критичари сметаат дека тоа треба да се повтори.
„Тој човек (Виктор Орбан) не треба да биде прифатен за лидер на земја во ЕУ или НАТО“, истакнува шведскиот економист и поранешен член на Атлантскиот совет, Андерс Аслунд во објава на социјалната мрежа Х (Твитер) и нагласува: „Исфрлете го или него или неговата земја! Ако такви правила не постојат, создадете ги!“
Виктор Орбан моментално го стопира новиот пакет итно потребна европска финансиска помош за Украина, бидејќи се спротивставува на руската офанзива во Авдиевка и се обидува да го покрие буџетскиот дефицит.
Меѓутоа, на прашањето за изгледите за построги мерки против Унгарија, дипломати од неколку западноевропски земји рекоа дека тоа не се очекува во догледна иднина.
Еден дипломат, кој сакал да остане неименуван, рекол дека нема веродостојни индикации од безбедносните служби дека постои ризик – во таа област, мислејќи на контактите на Унгарија со Русија.
Во време кога војната меѓу Израел и Хамас доминира во меѓународните наслови и лидерите се обидуваат да бидат обединети за конфликтот, дипломатите велат дека Унгарија е второстепено прашање, истакнувајќи дека Виктор Орбан досега го потпишал секој пакет помош за Украина и санкции против Русија.
Покрај тоа, тие тврдат дека тој сега е поизолиран од кога и да е откако неговиот поранешен сојузник, десничарскиот полски премиер Матеуш Моравјецки, беше поразен на парламентарните избори овој месец.
Што се однесува до Роберт Фицо, словачкиот премиер кој вети дека нема да испрати ниту едно парче муниција во Украина, тој не е многу ризичен за ЕУ.
Еден европски дипломат истакна и дека Роберт Фицо досега се слушал само како кандидат на изборите, а се уште не како член на Европскиот совет.
Не само што Словачка, земја со пет милиони луѓе, е премногу мала за да има сериозно влијание врз одлучувањето во ЕУ, туку нејзиниот лидер има многу помала контрола врз земјата како Виктор Орбан во Унгарија.
„Подобро е да соработуваме со него (Роберт Фицо) отколку да го отфрлиме, што би го однело во ќош. И во тој агол ќе се сретнат со Виктор Орбан“, рекол Владимир Вано, економист Politico.
