„Дијалогот помеѓу Косово и Србија е единствениот пат за мир“

 – Во рамките на претстојниот Самит на Берлинскиот процес во Албанија се одржа состанок на министрите за надворешни работи на Берлинскиот процес, на кој учествуваа делегации од балканските земји, Европската Унија (ЕУ) и разни организации.

• Албанија: Средба на министрите за надворешни работи во рамките на Самитот на Берлинскиот процес

На крајот од средбата во Палатата на бригадите во Тирана, прес-конференција одржаа министерот за Европа и надворешни работи на Албанија, Игли Хасани, министерката за надворешни работи на Германија, Аналена Баербок, и еврокомесарот за соседство и проширување, Оливер Вархеји, кои се фокусираа на темите за кои се разговарало на состанокот, последните тензии во северниот дел на Косово, процесот на евроинтеграција и други прашања.

– Хасани: „Дијалогот помеѓу Косово и Србија е единствениот пат за мир“

Министерот Хасани истакна дека самитот на Берлинскиот процес и министерските состаноци што му претходеа во суштина се можност да се разговара за тоа каква форма може да има оваа определба и каква форма може да има поддршката на ЕУ за регионот во сегашните услови.

„Актуелната геополитичка ситуација, со руската агресија во Украина и со растечките тензии во различни области на нашиот регион, произведе многу предизвици кои бараат внимание и решавање. Тоа, исто така, бара силна посветеност не само на регионот, туку и на Европската Унија“, рече Хасани.

Зборувајќи за тензиите на северот на Косово и за процесот на дијалог помеѓу Косово и Србија, Хасани рече: „Се случи многу тежок настан, криминален терористички напад на северот на Косово. Нашиот став кон процесот на дијалог и нормализација останува непроменет и е во целосна хармонија со ставот на ЕУ и САД. Во сегашната ситуација, дијалогот помеѓу Косово и Србија е единствениот пат за мир.“

– Баербок: „Срцето на Берлинскиот процес е соработката во рамките на заедничкиот регионален пазар“

Шефицата на германската дипломатија Баербок нагласи дека срцето на Берлинскиот процес е соработката во рамките на заедничкиот регионален пазар и додаде дека сите треба да го забрзаат темпото на членство во ЕУ.

Таа рече дека руската војна против Украина го трансформира членството на регионот на Западен Балкан во ЕУ во неопходен процес во геополитичка димензија и додаде дека токму „за да се оди напред во оваа насока, ќе биде неопходно еднаш засекогаш добро да се изгаснат искрите на старите пожари, многуте фокуси на големи и мали конфликти во регионот“.

Осврнувајќи се и на неодамнешните тензии на северот на Косово, таа рече дека клучот за решавање на конфликтот е во Белград и Приштина.

„Провокациите на српската страна преку засилено присуство на војници на границата со Косово дополнително ја вжештија и онака напнатата ситуација и за ова разговаравме на оваа средба. Ова се случи по подмолниот напад врз косовската полиција од страна на вооружена терористичка банда. Очекуваме српската Влада дополнително да ги унапреди истражните процеси за настаните од 24 септември и да придонесе за расветлување на случајот. Ситуацијата е толку напната што НАТО го зголеми присуството на КФОР“, додаде таа.

Баербок зборуваше и за случувањата во Босна и Херцеговина, истакнувајќи дека „дури и политиката во Босна и Херцеговина предизвикува поделеност и хаос. Додик на тој начин ја става целата земја во мрачна сенка, нанесувајќи им штета со својата политика пред сѐ на народот на таа земја, но и на понатамошните чекори кон ЕУ.“.

Комесарот Вархеји истакна дека Берлинскиот процес е многу добра и комплементарна платформа за агендата за проширување, како и дел од ангажманот на ЕУ со Западен Балкан.

„Мислам дека Берлинскиот процес беше и продолжува да биде најверодостојната платформа преку која ја покажуваме нашата посветеност за регионот. Нашата поддршка ќе продолжи за да имаме успешна транзиција во регионот за енергија“, нагласи Вархеји.

Зборувајќи за неодамнешните тензии на северот на Косово и процесот на дијалог меѓу Косово и Србија, Вархеји рече: „Треба да имаме целосно намалување на тензиите меѓу Белград и Приштина. Неопходно е да се врати дијалогот и да се дадат резултати преку спроведување на сите претходни договори, вклучително и оној во Охрид. Сите тие сторители мора да бидат изведени пред правдата и српските власти целосно да соработуваат со нас за ова прашање.“

Дел од средбата во Тирана беше и премиерот на Црна Гора, Дритан Абазовиќ, кој во изјава за медиумите по средбата рече дека Црна Гора има исклучително мирољубива политика.

За неодамнешните тензии, Абазовиќ истакна дека тоа што се случува на северот на Косово е неприфатливо и дека Црна Гора целосно го поддржува ставот што го кажале и ЕУ и НАТО.

Запрашан за изјавата на премиерот на Албанија, Еди Рама, за КФОР на северот на Косово, Абазовиќ рече: „Неговите чекори (на премиерот Рама) и секоја негова меѓународна активност, која е исклучително важна за прашањето на Западен Балкан и тоа го покажа дури и во Советот за безбедност на ОН, одат само во насока да се најде модалитет, да има мир во регионот и да се движи кон напредок. Не сум од тие политичари кои ќе започнат каква било критика кон Рама бидејќи сум поубеден дека секој негов акт оди во една насока, и тоа е како да има регион каде што има повеќе фокус на соработка и мир.“

Меѓу другото, во текот на состанокот беше привлечено внимание на отсуството на семејната фотографија на министерот за надворешни работи на Србија, Ивица Дачиќ. Фотографијата беше направена покрај знамињата на земјите учеснички, а во врска со ова, министерот Хасани на прес-конференцијата рече: „Го почитувам протоколот на форматот на Берлинскиот процес и затоа ги поканив сите присутни да ми се придружат во правењето на семејната фотографија покрај нашите знамиња.“

Берлинскиот процес е иницијатива насочена кон зголемување на регионалната соработка во Западен Балкан и обезбедување помош за интеграција на земјите од овој регион во ЕУ.

Самитот на Берлинскиот процес ќе се одржи на 16 октомври во Тирана.