ИСТОРИЈАТА СЕ ПОВТОРУВА – Реакцијата на Владимир Путин за смртта на Евгениј Пригожин открива нешто што досега не сме го виделе: “Ситуацијата е очигледно напната во Кремљ!“
Пред осум години, претседателот на Русија, Владимир Путин, го нарече срам убиството на опозицискиот лидер Борис Немцов.
„Најсериозно внимание треба да се посвети на криминалите од висок профил, вклучително и оние со политички мотиви. Мора конечно да ја ослободиме Русија од срамот и трагедиите како онаа на која бевме сведоци неодамна. Мислам на убиството на Борис Немцов во строгиот центар на главниот град“, изјави тогаш Владимир Путин пред официјалните лица од Министерството за внатрешни работи на Русија.
Неодамнешниот очигледен атентат на првиот човек на групата Вагнер, Евгениј Пригожин, не се случи на улиците на Москва во близина на Кремљ, туку на небото, неколку стотини километри северозападно од руската престолнина. Но, споменатата ликвидација е секако поука и (или) предупредување за сите други, пишува еминентниот весник Politico и продолжува дека – „секогаш е поучно да се набљудуваат реакциите на Владимир Путин на атентатите од висок профил – и неговата јавна реакција на насилната смрт на неговиот поранешен пријателот издава невидена нервоза“.
„Секако, спомнувањето на Борис Немцов и Евгениј Пригожин во иста реченица изгледа морално несоодветно, дури и непристојно. Борис Немцов беше либерален политичар кој отворено го критикуваше Владимир Путин од 2000 година наваму, спротивставувајќи се на се поавторитарната природа на неговиот режим и истакнувајќи ја раширената корупција, профитерство и проневера. Од друга страна, Евгениј Пригожин беше бандит, криминалец и безмилосен убиец, иако некогаш напишал книга за деца. Покрај тоа, тој беше оној кој одобри употреба на чекани за кршење на черепите на регрутите на Вагнер обвинети за дезертирање и предавство“, истакнува весникот Politico.
Кога во четвртокот беше потврдена смртта на Евгениј Пригожин, рускиот претседател се потруди да му оддаде почит на својот поранешен пријател – не само што го погреба, туку и го пофали, нарекувајќи го „талентиран бизнисмен“.
„Неговата група Вагнер даде значаен придонес во борбата против нацизмот во Украина. Тоа никогаш нема да го заборавиме“, нагласил Владимир Путин во телевизиските изјави што ги даде за време на средбата со првиот човек на окупираната област Доњецк, кој таму беше назначен од Русија. Но, Евгениј Пригожин, според зборовите на Владимир Путин, бил и човек со комплицирана судбина, кој направил многу сериозни грешки во својот живот. Накратко, смртта на Евгениј Пригожин била негова сопствена вина – тој направил неверојатна грешка, но, според Владимир Путин, сè уште не може целосно да го избрише она што направил за Русија.
„Крокодилските солзи“ на Владимир Путин за Евгениј Пригожин всушност делуваат како бакнежот на Јуда во образот на Исус. Да се потсетиме како рускиот претседател во петокот издаде задолжителна наредба за сите борци на Вагнер да потпишат заклетва за лојалност кон руската држава – Владимир Путин омаловажувачки дури и тажно одмавнува со главата за „страшните злосторства“ на платениците.
Politico не потсетува дека три дена по убиството на новинарката Ана Политковскаја во 2006 година, рускиот претседател зажали и побара соодветна казна за сторителите. Но, во исто време, тој не можеше да одолее да фрли неколку лоши зборови за убиената жена и да ја намали важноста на нејзината новинарска работа: „Мислам дека новинарите треба да знаат, а експертите веќе совршено го разбираат тоа, дека нејзината (на Ана Политковскаја) способност да се влијае на политичкиот живот во Русија беше крајно безначајно“.
И поранешниот руски двоен агент Сергеј Скрипал, по неуспешното труење со отровот новичок во 2018 година во Солсбери, Англија, го нарече „ѓубре“ и „предавник“.
„Тој беше едноставно шпион, предавник на татковината“, изјави тогаш Владимир Путин.
Се разбира, секогаш кога некој ќе умре – или барем ќе се приближи до смртта – дали од отров, куршум, бомба или проектил, Владимир Путин нема никаква врска со тоа. Кремљ го означи секое тврдење дека рускиот претседател имал рака во смртта на Евгениј Пригожин како „апсолутна лага“.
Како што не е виновен за Алексеј Навални, тој нема никаква врска и со Денис Вороненков, поранешен член на руската комунистичка партија и критичар на Владимир Путин, кој беше убиен во Киев во 2017 година, што тогашниот украински претседател, Петро Порошенко, го нарече ова како – „чин на руски државен тероризам“. Владимир Путин немаше никаква врска со руските тајкуни Павел Антов и претседателот на „Лукоил“, Равил Маганов, кои паднаа од прозорец минатата година. И двајцата, пишува весникот, ја критикуваа руската инвазија на Украина, а Кремљ, се разбира, ја отфрли секоја идеја дека нивната смрт била планирана.
„Русите со децении се учени на комунизам, а сега и на путинизам, па можат истовремено да имаат две контрадикторни приказни во главата, па да знаат што е вистина, но и што им одговара во тој момент. Кремљ редовно им го сервира официјалниот наратив, во кој тие не мора навистина да веруваат, но мора да се држат до него“, истакнува Politico.
Но, фактот дека Евгениј Пригожин беше ликвидиран со задоцнување од дури два месеци по неговиот бунт само докажува дека Владимир Путин сакал да и даде време на групата Вагнер да се национализира и да ја оцени лојалноста на сојузниците на одметнатиот платеник пред да влезат во руските вооружени сили.
А таквото навестување на нервоза и детални подготовки потсетува на пукањето на Сергеј Киров, стар болшевик и поранешен пријател и сојузник на Јосиф Сталин. Од нејасни причини, партискиот лидер и член на Политбирото беше убиен во 1934 година од проблематичен млад комунист. И покрај напорите на советските и руските историчари да отстранат дури и најмала трага на сомнеж од Јосиф Сталин, според историчарката Ејми Најт, постојат прилично убедливи докази кои го поврзуваат со убиството на ривал.
„Околностите на злосторството упатуваат на вмешаност на Народниот комесаријат за внатрешни работи, кој всушност е претходник на Федералната служба за безбедност, а агенцијата за безбедност во никој случај не би дејствувала без експресна наредба на Јосиф Сталин. И во таа прилика Јосиф Сталин покажа извесна нервоза, но значајно е што споменатото убиство го искористи и како изговор за да ја засили својата политичка репресија и да ја иницира големата чистка“, заклучи Ејми Најт.