Како Францис всушност влијаеше на светската економија: Папата кој застана покрај сиромашните и работниците
Папата Франциско , кој за време на неговиот понтификат остави силен впечаток кај Католичката црква и целиот свет, ќе остане запаметен и како лидер кој отворено се спротивстави на нееднаквоста, алчноста и неправдите на современиот економски систем. Неговите пораки не беа само религиозни, туку и социо-економски, насочени кон заштита на најсиромашните, правата на работниците и зачувување на достоинството на секој човек.
Од самиот почеток на неговиот понтификат во 2013 година, Фрањо го отфрли луксузот што често ја придружува папската функција и испрати јасна порака – папата треба да биде близок до народот, а не до моќта и богатството. Таа едноставност во животниот стил беше само почеток на пошироката борба што ја водеше против она што често го нарекуваше „култура на отпад“ и „диктатура на парите“.
Во своите бројни говори, енциклики и посети на сиромашните и мигрантите, Френсис упорно повторуваше дека современиот економски систем често е нехуман. Критикувајќи ја „невидливата рака на пазарот“ која не се грижи за луѓето, тој повика на промена на парадигмата: економијата мора да им служи на луѓето, а не обратно.
Енцикликата „Evangelii Gaudium“ , објавена во 2013 година, содржи една од неговите најостри критики на капитализмот. Во него, тој ја осуди „економијата на исклученост“ и системот во кој „новите идолопоклонички облици на пари“ создаваат сè поголем јаз меѓу богатите и сиромашните.
Фрања се залагаше за почитување на работничките права, правични плати, достоинствени услови за работа и правото на синдикат. Тој нагласи дека работата е основно човеково право, а не само средство за заработка. Тој често зборуваше против „невидливите робови на современиот свет“ – милиони луѓе кои работат во услови на експлоатација, без сигурност и перспектива.
Неговите пораки не останаа без одек – тој зборуваше пред светските лидери, им се обрати на учесниците на самитите Г7 и Г20, апелираше до Меѓународниот монетарен фонд и Светската банка да посветат поголемо внимание на сиромашните, на животната средина и на поправедна распределба на богатството.
Покрај економската димензија, преку енцикликата „Лаудато си’“ од 2015 година, Френсис ја истакна и нераскинливата поврзаност помеѓу екологијата и економијата. Според него, еколошката криза е и морална и социјална криза, а планетата е „заеднички дом“ кој сите мораме да го заштитиме – особено во интерес на оние кои немаат каде на друго место.
Папата Франциско можеби беше верски водач, но тој беше и еден од ретките гласови во светот кои постојано и храбро се залагаа за економска правда. Неговото влијание ја надминува религијата – тој остави наследство на социјална солидарност, емпатија и грижа за достоинството на работата што ќе го надмине неговиот понтификат.
