КОИ СЕ ХУТИТЕ ? Се што треба да знаете за бунтовниците од Јемен: Го поддржуваат Хамас и “воспоставуваат ред“ во Црвеното Море

Соединетите Американски Држави и Велика Британија започнаа големи воздушни напади врз цели во Јемен поради нападите на Хутите врз товарни комерцијални бродови во Црвеното Море. Хутите се бунтовничка група поддржана од Иран која контролира голем дел од Јемен.

Претседателот на САД, Џо Бајден, изјави дека американските и британските сили, со поддршка на Австралија, Бахреин, Канада и Холандија, рано утринава извршиле напади врз областите под контрола на Хутите.

Биле погодени повеќе од 12 цели, вклучително и главниот град Сана и Ходеида, упориштето на пристаништето Хути на Црвеното Море. Мета биле и логистички центри, системи за против-воздушна одбрана и магацини за оружје.

КОИ СЕ ХУТИТЕ И КОЛКУ ГИ ИМА ?

Хутите се секта на шиитски муслимани чии корени во Јемен датираат со векови. Тие се верско малцинство во земја во која доминираат сунитски муслимани, но тие се значително малцинство.

Со население од стотици илјади луѓе, тие сочинуваат околу една третина од вкупното население на Јемен. Иако малцинство, Хутите во 2012 година можеа да ги искористат немирите во земјата за да добијат лојални поддржувачи во северен Јемен.

Во 2014 година, Хутите го зазедоа главниот град Сана, што го сврте бранот на граѓанската војна во која нивниот противник беше јеменската Влада, која имаше поддршка од Запад и Саудиска Арабија.

Оваа војна сè уште трае и покрај ограничените прекини на огнот што беа договорени во меѓувреме.

Според пишувањата, во 2017 година, бројот на членовите на бунтовничките трупи и администрацијата на Хути, која сега се претставува како Влада на Јемен, пораснал на околу 100.000 луѓе, пишува CBS News.

ДАЛИ ХУТИТЕ СЕ ТЕРОРИСТИЧКА ОРГАНИЗАЦИЈА ?

Во 2021 година, Владата на САД не го означи движењето Хути како терористичка организација. Администрацијата на претседателот Џо Бајден се обиде да оди на тенка линија помеѓу признавањето на Хутите како легитимна политичка фракција, со надеж дека ќе ја смири војната, а истовремено ќе помогне во борбата против нив.

Тим Лендеркинг, американскиот ветеран дипломат задолжен од Џо Бајден да најде политичко решение за крвавата граѓанска војна во Јемен, кажа дека во 2021 година ќе биде првпат САД да ги признаат бунтовниците Хути како „легитимен учесник“ во политиката, бидејќи Вашингтон прифати дека двете страни во конфликтот носат одговорност за насилството.

Ова очигледно отворање на САД кон Хутите, сепак, не донесе мир во Јемен, а по нападот на Хамас на југот на Израел на 7. октомври, тие, заедно со либанскиот Хезболах, како традиционални сојузници на палестинската екстремистичка организација поддржани од Иран, вети дека ќе му помогне на Хамас.

Хутите, заедно со Хезболах и Хамас, се дел од сојузот што Иран го нарекува „Оска на Отпорот“ што му се спротивставува на Израел. Сите тие, како и самиот Иран, или го оспоруваат или го отфрлаат правото на Израел да постои и редовно се судираат со овој близок американски сојузник.

ЗОШТО ХУТИТЕ НАПАЃААТ БРОДОВИ ВО ЦРВЕНОТО МОРЕ ?

Нападите на Хутите започнаа откако започна конфликтот меѓу Израел и Хамас на 7. октомври. Хутите изјавија дека го поддржуваат Хамас и рекоа дека ќе го таргетираат секој брод кој патува кон Израел.

Во ноември тие запленија израелски товарен брод, а потоа нападнаа неколку комерцијални бродови со беспилотни летала и балистички проектили. Нивните напади врз „непријателите“ се зголемија за 500 отсто меѓу ноември и декември. Тие станаа таква закана што големите бродски компании престанаа да работат во регионот.

Речиси 15 отсто од глобалната поморска трговија минува низ Црвеното Море, кое е поврзано со Медитеранот преку Суецкиот канал и е најкратката морска рута меѓу Европа и Азија. Големите бродски компании рекоа дека ги пренасочуваат бродовите подалеку од Црвеното Море.

Затоа, меѓународните пазари стравуваа дека цените на горивото ќе се зголемат и синџирите на снабдување ќе бидат нарушени. САД го обвинија Иран дека е вклучен во планирање операции против комерцијалниот брод во Црвеното Море.