Поранешен боксер со руска потерница е новиот претседател на Полска! Карол Навроцки, историчар кој ја имаше поддршката на Трамп, би можела да биде голем проблем за ЕУ (фото)

Конзервативецот Карол Навроцки е новиот претседател на Полска откако го победи Рафал Чашковски, либералниот градоначалник на Варшава, на многу остра трка во неделата.

АП објави дека, според конечните податоци, Навроцки освоил 50,89 проценти од гласовите, додека Чашковски добил 49,11 проценти од поддршката.

Американската агенција соопшти дека изборната трка ја држела Полска во неизвесност уште од првиот круг гласање одржан две недели претходно, откривајќи длабоки поделби во земјата на источниот брег на НАТО и Европската унија.

Првичните излезни анкети објавени синоќа покажаа дека Цасковски е на пат кон победа, пред ажурираните податоци од анкетите да ја променат таа слика неколку часа подоцна.

АП проценува дека овој исход укажува дека може да се очекува Полска да тргне по популистички и националистички пат под водство на новиот лидер, кој беше поддржан од американскиот претседател Доналд Трамп.

Улогата на претседателот во Полска

Сепак, поголемиот дел од политичката моќ во полскиот систем на владеење не ја држи претседателот, туку премиерот избран од парламентот.

Сепак, улогата на претседателот не е само церемонијална, бидејќи тој има моќ да влијае врз надворешната политика на земјата и законите за вето.

Навроцки ќе го наследи Анджеј Дуда, конзервативец чиј втор и последен мандат завршува на 6 август.

Според полскиот устав, претседателот има петгодишен мандат и може да биде реизбран уште еднаш.

Главоболка за Туск

Либералниот премиер на Полска, Доналд Туск, дојде на власт кон крајот на 2023 година и предводи коалициска влада со широк идеолошки спектар – толку широк што не беше во можност да исполни некои од предизборните ветувања на Туск, како што се ублажување на рестриктивните закони за абортус или усвојување закони за граѓанско партнерство за истополови парови.

103 EPA Пјотр Новак.jpg

Правото на вето на Дуда беше уште една пречка за Туск и го спречи либералниот премиер да ги исполни ветувањата за поништување на законите што го политизираа судскиот систем на начин што Европската унија го прогласи за недемократски.

Сега се чини дека Туск дефинитивно нема да има начин да ги исполни тие ветувања, кои ги даде и на гласачите и на ЕУ.

Некои аналитичари во Полска веруваат дека неисполнетите ветувања би можеле да го попречат планот на Туск да продолжи на функцијата до следните редовни парламентарни избори закажани за крајот на 2027 година, особено затоа што десничарската партија „Право и правда“, која застана на страната на новиот претседател, размислува за идна соработка со конзервативците од коалицијата на Туск.

Поранешен боксер, историчар и политички почетник

АП објави дека партијата Право и Правда ја поддржала кандидатурата на Навроцки, 42-годишен аматерски боксер и историчар, како дел од напорите за нов политички почеток.

Оваа партија владееше со Полска од 2015 до 2023 година, кога ја загуби власта од центристичката коалиција предводена од Туск.

Одредени политички аналитичари предвидоа дека партијата никогаш нема да се врати на власт по тој пораз, а Навроцки беше избран како ново лице кое не беше обележано со скандалите забележани во текот на осумте години владеење на „Право и правда“.

Стратегијата очигледно функционираше.

trumo05 АП Луис М Алварез.jpg

До неодамна, Навроцки го водеше Институтот за национално сеќавање, институција што ги претставува националистичките историски наративи во Полска.

Тој ги предводеше напорите за уривање на споменикот на Советската Црвена армија во таа земја, по што Русија одговори со ставање на Навроцки на листата на барани лица.

Поддржувачите на Навроцки го опишуваат претседателот како олицетворение на традиционалните, патриотски вредности.

Оние кои се спротивставуваат на секуларните трендови, вклучително и промоцијата на правата на ЛГБТ+ заедницата, исто така го прифатија, гледајќи го како претставник на вредностите со кои пораснале.