“ТРИ ПАТИ ГИ ПОНИЖИ РУСИТЕ КАКО НИКОЈ ПРЕТХОДНО!“ – Тој е најголемиот херој на Украина, статусот во историските книги му е загарантиран, а единствена опсесија му е – теретаната…
За време на месеците на мрачната и исцрпувачка војна во која загинаа десетици илјади војници од двете страни, украинските бранители често повторуваа само три збора: „Бахмут се држи“.
Минатата среда наративот на пораките наеднаш се смени, по акцијата на припадниците на третата ударна бригада на Украина. „Во одделни области непријателот не можеше да го издржи притисокот на украинските бранители и се повлече на растојание до два километри. Нашите војници напредуваат во неколку области на фронтот, непријателот губи машини и луѓе. Слава на Украина и нашите херои!” објави генерал-полковник Олександар Сирски, 57-годишниот командант на украинските копнени сили, во објава со фотографија на социјалната мрежа Телеграм.
Наскоро се појавија разни фотографии од украинските вооружени сили околу Бахмут како туркаат низ шумата руски војници за да ги прегазат руските позиции, а имаше извештаи и за напредок во и околу неколку села северозападно од Бахмут.
Во исто време, Евгениј Пригожин, првиот човек на приватната воена група Вагнер, беснееше во објавите на социјалните мрежи: „Приказните за тактичко повлекување не се ништо друго освен бегство, клевета, целосен кукавичлук – нешто што ќе ја засрами историјата на нашата земја со години“. На Запад, аналитичарите се прашуваа дали ова е почеток на големата и долгоочекувана украинска офанзива.
Валери Залужни, кој е осум години помлад од Олександар Сирски и претходно бил рангиран под него, сега е врховен командант на украинските вооружени сили. Но, Валери Залужни е во Киев заедно со политичкото раководство, каде што ја прави и носи целата одговорноста за целокупната стратегија која ги вклучува сите воени операции на копно, во воздух и на море, додека Олександар Сирски делува на оперативното ниво односно фронтот.
Овој генерал брзо стана еден од најубедливите воени офицери на оваа војна. Три од најзначајните украински операции во војната беа одбраната на Киев, ненадејната офанзива во регионот Харков и тешката битка која ги попречи напорите на Русија да го заземе Бахмут, а Олександар Сирски ги предводеше Украинците во сите три важни битки. А оперативната одговорност за претстојната офанзива исто така ќе почива на неговите вредности и искуства.
Олександар Сирски е подвижна, книговодствена фигура и е во остра битка со руските генерали против кои војува. Колегите го опишуваат како личност која е опседната со планирање на операции, а главна опсесија му е теретаната. Пред војната, тој живеел во стан во Киев со сопругата Тамара и синот Александар, заработувал околу 14.000 фунти годишно и возел Renault Mégane од 2017 година. Тој и неговата сопруга поседуваат и вила надвор од Киев и половина хектар земја. Роден во село во руската област Владимирска кога сè уште тој дел бил од СССР, Олександар Сирски добро ги познава советските, а сега руските методи на војување. Студирал во Московската виша воена командна школа, советски еквивалент на Сандхерст, но е стациониран во Украина од 1980-тите години. Тој се искачи низ рангот во новите украински вооружени сили пред да го добие чинот генерал-мајор како командант на 72-та механизирана бригада.
Во ноември 2013 година, кога избија протести на плоштадот „Мајдан“ во Киев, Олександар Сирски беше испратен во Брисел како претставник на Украина за да преговара за тоа како да се доведат вооружените сили на Украина до стандардите на НАТО. Во февруари 2015 година, во екот на војната во источна Украина против непријавените руски сили и проруските сепаратисти, тој го надгледуваше повлекувањето на 6.000 украински војници од Дебалцево, сцената на последниот голем конфликт пред договорот „Минск II“ да овозможи прекин на огнот. Пред инвазијата минатата година, додека претседателот Володимир Зеленски ја намалуваше веројатноста за напад врз Киев, Олександар Сирски и другите генерали се подготвуваа зад сцената.
Една недела пред почетокот на војната, Олександар Сирски, кој оттогаш стана прв човек на копнените сили, ги премести украинските хеликоптери и опремата од главните бази за да не бидат цел на руски воздушни напади. Во исто време, тој ги подели Киев и околните села на различни сектори, од кои секој беше предводен од неговите генерали. На офицерите на терен им беше дозволено да носат тактички одлуки без консултации со штабот за да ја зголемат брзината на одговор на нападите, а 72-та механизирана бригада, некогаш командувана од Олександар Сирски, инаку позната како „Црните Запорожјани“, беше единствената оклопна бригада за одбрана на главниот град.
Олександар Сирски знаеше дека Украинците немаа огнена моќ да ја спречат целосната сила на рускиот напад што ги спушташе двата брега на Днепар низ шумите на север, но тој создаде импровизирани артилериски групи, вооружени со опрема од воените академии и ги распореди да ги бранат клучните упоришта на влезот во главниот град. На 11. март 2022 година, тој забележал долги руски колони од другата страна на реката Ирпин, веднаш пред предградието Мошун, влезот во главниот град. „Ова беше веројатно најкритичниот момент, кога помислив: ‘Па, дали навистина ќе биде тоа ?’ Бидејќи падот на Мошун значи влегување во Киев“, изјавил тој во интервју за The Washington Post.
Но, адаптивните единици на украинските специјални сили ја пробија браната на реката Ирпин со експлозив. „Водата дојде и ги поплави Русите, а подоцна најдовме место каде руските маринци мораа да ги фрлат сите оклопи и да пливаат за да останат живи. По уште еден обид да се вкрстат со падобранците, Русите се повлекоа. Киев беше спасен. Водењето на војната води до победа“, објави Олександар Сирски минатата недела, парафразирајќи го прускиот воен теоретичар од XIX век, Карл фон Клаузевиц. Имено, Олександар Сирски, како и фон Карл фон Клаузевиц, често ја нагласуваат важноста на моралот и психолошките аспекти на војувањето.
„Моралот е една од клучните разлики меѓу двете сили“, нагласил и Ед Арнолд, одбранбен аналитичар во Кралската единица за Обединети служби и поранешен британски воен офицер . Но, тактиката е исто така важна. Минатата есен Украина изврши пробни напади долж долгата руска линија на фронтот во регионот на Харков и, кога најде слаба точка, испрати војници и оклопни возила да ја пробијат линијата. „Штом беа зад линиите, беше тешко за руските сили да се спојат на одредена географска точка. Русите тогаш имаа проблем со единството на командата, командата и контролата едноставно не функционираа и всушност никогаш не работеа во на исток од почетокот на инвазијата“, објаснил искусниот британец Ед Арнолд.
Кога украинската армија, повторно предводена од Олександар Сирски, ќе ја нападне руската одбранбена линија од 900 километри ова лето, најверојатно ќе користи сличен пристап, но овој пат Русите имаа месеци да се подготват. И покрај тоа, аналитичарите нагласуваат дека одбранбените линии се речиси бескорисни доколку не се покриени со огнена моќ. Останува да се види дали Олександар Сирски ги понижи повторно Русите во Бахмут, но засега неговиот статус во историските книги е сигурен. Угледот на командантот се создава во војна, а Олександр Сирски веќе направи доволно за да биде запаметен како еден од најдобрите во оваа војна.
