“ВРЕМЕТО Е ЛУКСУЗ ШТО ВЕЌЕ ГО НЕМАМЕ…“ – Најважната тема на светот повторно нема да го добие заслуженото внимание

И покрај тоа што зад нас е една од климатски најдраматичните години од мерењата; со највисоките регистрирани температури, библиски поплави, катаклизмични пожари, разорни бури и невидени топлотни бранови, не е премногу веројатно дека борбата против климатските промени оваа година ќе го привлече вниманието на политичарите, што секако го заслужува поради нејзината итност.

Покрај тоа, лидерите на повеќето земји кои ќе учествуваат на конференцијата COP28 на ОН за климатски промени на крајот на следната недела, одат во Дубаи имајќи на ум уште една криза; конфликт на Блискиот Исток, а во заднината се шепоти дека сè поголем број државници планираат да испратат свои пратеници во Обединетите Арапски Емирати, за да можат целосно да се посветат на решавање на итни геополитички предизвици.

Додека растат тензиите во односите меѓу Вашингтон и Пекинг, јазот меѓу развиените земји и оние кои се уште се во развој секојдневно се продлабочува, а неодамна ескалираната војна меѓу Израел и Хамас и дава дополнителна нота на целата приказна, бидејќи учесниците на конференцијата беа поделени на сојузници. Тел Авив и оние кои се на страната на Палестинците во Појасот Газа – меѓу кои најмногу се земји богати со нафта.

„Времето е луксуз што веќе го немаме, ако некогаш сме го имале“, предупредува за Politico, поранешната претставничка на ОН за борба против климатските промени, Патриша Еспиноза.

Таа тврди дека ниту една година во последните три децении не била лишена од политички, економски или здравствени предизвици, поради што смета дека мора да престанеме да чекаме идеални услови за да преземеме храбри чекори кон климатска неутралност.

Американските и европските партнери со земјите во развој се уште се обидуваат да се договорат за условите на Фондот за помош за климатски промени, кој минатата година беше претставен како најголемо и најисториско достигнување на конференцијата. Сепак, популистите во западните земји сè повеќе се спротивставуваат на високата цена на зелените политики, што ги принудува државниците, дури и оние кои се најсвесни за климата, да се повлечат и да ја забават транзицијата. Трендот во голема мера беше предизвикан од пандемијата, војната во Украина и енергетската криза, што го поттикна спиралниот раст на инфлацијата и долгот.

Дури и ЕУ, која на почетокот на мандатот на ЕК на чело со Урсула фон дер Лајен се наметна како глобален лидер на патот кон климатската неутралност, попушти во моментот кога требаше да премине кон сериозни реформи, а што посебно треба да загрижи фактот што тоа го направи пред очите на целиот свет, со што целиот експеримент го доведе во опасност.

Владата на Германија годинава речиси беше урната поради предлогот на Законот за забрана на котлите на гас, поради што Министерството за економија на чело со Зелените мораше да се согласи на компромис со кој тие ќе останат на власт.

Во 2022 година, Џо Бајден, го претстави еден од најамбициозните пакети за заштита на животната средина, но и тој мораше да ја забрза транзицијата за работните места во клучните сојузни држави од кои зависи неговото седиште да не се затворат премногу брзо и да создадат социјална бомба. И францускиот претседател Емануел Макрон сè поотворено повикува на „мораториум на зелената транзиција“, додека популистите и фракциите кои се противат на борбата против климатските промени незапирливо ја зголемуваат популарноста.

Како дополнително предупредување, неодамнешната сеопфатна студија за глобалната климатска нееднаквост, која беше спроведена од „Оксфам“ – Институт за животна средина во Шведска и весникот The Guardian во период од шест месеци и на примерок од 77 милиони испитаници, треба да послужи како дополнително предупредување. Клучниот заклучок на студијата е дека најбогатиот 1 процент од човештвото е одговорен за повеќе емисии на јаглерод од најсиромашните 66 проценти.

Во исто време, најсиромашните граѓани го чувствуваат убедливо најголемото влијание на климатските промени врз нивната кожа, а овие групи се исто така неспоредливо помали шанси да имаат некакви заштеди, осигурување или социјална заштита што би ги амортизирале од разорните удари на временските екстреми.

Згора на тоа, за некој во долниот дел од 99 отсто од човештвото да произведе иста количина на емисии на јаглерод како милијардерите, милионерите и оние со годишни плати над 140.000 долари годишно, би биле потребни околу 1.500 години.