Не e никотинот тој што убива, туку чадот: Време е за одржливи алтернативи
Иако здравствените системи ширум светот би сакале побрзо да го намалат бројот на пушачи, сегашните политики се главно ограничени на забрани. Но, што ако забраните не се доволни и што ако многумина едноставно не можат или не се подготвени да престанат?
Во таа тишина, милиони остануваат заборавени, надвор од дофатот на поддршката, надвор од фокусот на здравствената политика. И додека системот молчи, сè повеќе експерти велат: време е да се промени пристапот. Време е за вистински, научно засновани решенија што одговараат на вистинските луѓе и нивните потреби.
Време е да го промениме нашиот пристап.
-Пушењето е сè уште една од водечките причини за хронични заболувања во БиХ, а пораките се сведуваат на „стоп“ – без вистинска помош – предупредува проф. д-р Сузана Савиќ , специјалист по семејна медицина и секретар на Здружението на лекари по семејна медицина на Република Српска.
– Зависноста од тутун не е само физичка, туку и психолошка. Потребни се индивидуална поддршка, разбирање и информации за помалку штетните алтернативи што постојат денес. Луѓето треба да бидат вклучени, а не исклучени.
Како позитивен пример, Савиќ ги истакнува новите упатства за борба против пушењето, подготвени од нејзиното здружение. Тие ја препознаваат разликата помеѓу различните тутунски и никотински производи бидејќи не сите носат ист ризик.
-Примарната здравствена заштита мора да биде столбот на борбата против пушењето. Нашата цел е да ги оспособиме матичните лекари да обезбедат точни, ажурирани информации, особено на оние кои не успеваат целосно да се откажат, но сакаат да го намалат ризикот – заклучи Савиќ.
Податоци што зборуваат погласно од зборовите: Шпанија против Шведска
Кога зборуваме за оваа тема, можеме да повлечеме идеална паралела помеѓу Шпанија, чиј фокус во борбата против пушењето се исклучиво рестриктивни забрани, и Шведска, која всушност стана првата земја без чад од тутун.
Во Шпанија, речиси 100 луѓе умираат секој ден како резултат на пушењето. Законодавците ги заоструваат мерките, забранувајќи пушење во паркови, на плажи, па дури и во возила, но и покрај сè, бројот на пациенти останува висок. Сепак, прогнозите покажуваат дека Шпанија ќе биде меѓу земјите што ќе мора најмногу да ги зголемат трошоците за здравствена заштита за лекување на рак во иднина.
Од друга страна, Шведска усвои поинаков пристап. Наместо чисти забрани, таа разви политика заснована на намалување на штетата. Благодарение на достапноста на помалку штетни алтернативи и отворениот дијалог со граѓаните, стапката на пушење во Шведска е најниска во ЕУ , а во исто време тие бележат и најниска стапка на рак на белите дробови. Според податоците од Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД), Шведска е исто така земјата што ќе има најмалку потреба од зголемување на трошоците за здравство во оваа област до 2050 година.
Овој пример води до заклучок дека борбата против пушењето не смее да запре само со забрани. Таа мора да ги вклучи и оние кои престанале и оние кои се обидуваат.
