Цената на НАТО: Високите трошоци за самитот покренуваат прашања во Литванија

Властите во балтичката земја инсистираат на тоа дека набавките за претстојниот самит биле транспарентни, но трошоците се зголемија со очекување да присуствуваат Бајден и Зеленски.

Трошоците за домаќинство на претстојниот самит на НАТО во Литванија предизвикуваат загриженост. 

Претставниците на воената алијанса од 31 држава ќе се соберат во главниот град Вилнус во јули, а се очекува да присуствуваат и американскиот претседател Џо Бајден и неговиот украински колега Володимир Зеленски.

Но, сумата што литванските власти ја трошат на големиот состанок предизвика голем број наслови во весниците додека новинарите ги истражуваат трошоците, принудувајќи ја владата да возврати против обвинувањата дека набавките немаат транспарентност.

Минатата недела, јавниот радиодифузен сервис ЛРТ објави дека Министерството за надворешни работи на Литванија, кое ги организира разговорите, ќе потроши 6,48 милиони евра за изнајмување на повеќе од 500 – главно сосема нови – автомобили. 

Луксузните возила ќе се купат од локална компанија на која финансирањето од банката и се удвои на 20 милиони евра, само за да си дозволи да ги плати автомобилите и минибусите на самитот на НАТО.

Во меѓувреме, литванскиот новинар Андриус ​​Тапинас ја доведе во прашање цената на услугите купени за состанокот во април, со детали за сметките од повеќе милиони евра за видео-конференции и опрема за осветлување.

Сите трошоци ќе бидат на товар на Литванија, каде што економската рецесија и вртоглавото зголемување на цените на храната помогнаа секој петти да влезе во сиромаштија. 

Набљудувачите се сомневаат дали купувањата од властите биле транспарентни, при што некои договори биле доделени преку неоткриени преговори, според медиумот на Baltic News Service.  

Официјалните лица велат дека биле, тврдејќи дека цените биле под влијание на итноста на процесот.

Конференцијата одамна е на повидок, а Министерството за надворешни работи во јули минатата година процени дека самитот ќе чини 30 милиони евра. 

Самитот на НАТО неминовно бара големи суми пари за безбедност, транспорт и други трошоци за домаќинство, особено кога се присутни гости од висок профил. 

Локалните жители на Вилнус ќе се соочат со голем број нарушувања, со блокади на патиштата, откажани летови и прекини на јавниот превоз. 

Една компанија Up Records, која ќе изнајмува звучна опрема за 553.000 евра, имаше годишен приход од 120.000 евра и забележа загуба од 50.000 евра во 2021 година“, напиша Тапинас на Фејсбук. 

Опремата за видеоконференции ќе биде изнајмена за 1,6 милиони евра од Screen Service – двојно повеќе од нејзиниот годишен приход за договорот; додека осветлувањето ќе го набави Музикос Експресас за 1,5 милиони евра. Ова е исто така двојно повеќе од нејзиниот годишен приход, при што компанијата оствари загуба од 250.000 евра минатата година, додаде тој.

На Telia, телекомуникациска компанија, минатата година и беше доделен договор вреден 2,70 милиони евра преку „неоткриени преговори“, објави LRT. 

Во април, Службата за јавни набавки на Литванија соопшти дека ја следи ситуацијата и врши проценка на донесеното. 

Истакна „ризикот од преплатување е поголем“ во зависност од временската рамка на договорот, бројот на добавувачи и преговарачките вештини на купувачот, но зачуваните транспарентни услови беа исполнети. 

Говорејќи во јули, литванското Министерство за надворешни работи рече дека земјата е способна да го организира и да биде домаќин на настанот, но нестабилните геополитички и економски услови може да претставуваат предизвици.

Тогаш конференцијата се очекуваше за јуни, но оттогаш беше одложена. 

Ниту литванската влада ниту НАТО не одговорија на барањата за коментар од Еуроњуз.