Борисов кај Радев: За силна влада што ќе ја заврши работата, јас мора да бидам премиер
Оваа недела ќе се потрудиме да ги убедиме колегите во можноста за формирање редовен кабинет, му рече лидерот на ГЕРБ, Бојко Борисов на бугарскиот претседател Румен Радев на почетокот на уставно задолжителните консултации со претседателот пред да го предаде првиот пробен мандат за формирање влада во рамките на 51-то Народно собрание.
Шефот на државата го праша Борисов колку време ѝ треба на ГЕРБ за разговори пред партијата да го добие првиот пробен мандат за формирање влада, а одговорот беше:
„Оваа недела, претпоставувам, ќе биде за консултации. Од понеделник натаму, ако дозволува вашата програма, можеме да одиме во првиот мандат. Ние, партиите во парламентот, ако оваа седмица не се разбереме, нема да се разбереме ниту следната. Направивме многу компромиси. Да видам какви чекори ќе предложат другите партии. Излегува дека политичкото его е многу, многу голем проблем во Бугарија“, рече и водачот на ГЕРБ.
Борисов не пропушти да нагласи дека претседателот на Собранието доаѓа од една од помалите политички сили.
„Дури и за партијата за која имаме одлука на партиски конгрес, за да почне со работа на парламентот, го поддржавме кандидатот за претседател на Народното собрание. Секако, ова е новина во светската демократија – конкурира претпоследниот со претпретпоследниот, поддржан од последниот“, рече тој најави дека „нивните гласачи се пет пати помалку од оние на ГЕРБ“.
„Можам да ве уверам дека гледајќи ја меѓународната ситуација и она што треба да се одлучи во Бугарија – буџетски и геостратешки проекти, потребна ни е редовна влада. Буџетот без редовна влада ќе биде ист како што гледавме во последните години, што се огромни дефицити, огромен трошок, а во исто време нема мерки да се запре сето тоа“, додаде лидерот на ГЕРБ.
По консултациите со претседателот, Борисов побараниот имунитет на копретседателот на ПП-ДБ Кирил Петков го дефинираше како „одложена правда“ , но најави дека тоа, според него, не треба да влијае на евентуалното формирање влада. Лидерот на ГЕРБ најави дека е подготвен „за доброто на државата“ да преговара со втората политичка сила.
„Работиме на сите опции за да видиме дали можеме да формираме редовна влада во првиот мандат “, рече Борисов.
На прашањето дали ГЕРБ ќе ја покани ПП-ДБ на состанок, Борисов одговори: „Разгледуваме опции со колегите, водиме разговори, бидејќи сметам дека таквите средби треба да се одржат кога веќе се подготвени и договорени, во спротивно тие се претвори во магии, што е контрапродуктивно“.
Лидерот на ГЕРБ повторно упати барање дека сака да биде премиер: „Ако сакаат силна влада што ќе ја заврши работата, јас мора да бидам премиер“.
Според него, ако евентуалната редовна влада не е политичка, нема да биде силна. „Ако не се избере влада со првиот мандат, тоа нема да се случи со вториот и третиот“, додаде тој.
ПП и ДБ со посебни позиции под претседателот
По ГЕРБ, кај претседателот отидоа и претставниците на „Продолжуваме со промените-Демократска Бугарија“. Двете формации излегоа со одвоени позиции.
„Во овој парламент е можно да има проевропско и антикорупциско мнозинство, ние инсистираме и работиме за тоа “, рече Надежда Јорданова од ДБ и додаде дека за една влада да биде стабилна, мора да биде поддржана од ширко парламентарно мнозинство:
„Ќе дадам пример, кога зборуваме за проблем во правосудниот систем, знаеме дека трајно решение е избор на Врховен судски совет, кој не е партиски, за тоа ни треба време, ни треба влада. Да се спречи Бугарија да биде земја на истечени мандати“.
Таа најави дека ДБ е подготвена да влезе во преговори со сите парламентарни сили, без „Преродба“ и „Нов почеток“.
„Од ДБ ќе влезат во преговори, поставивме јасен критериум – само доколку партиите што сакаат да ја формираат следната влада се подготвени да го потпишат овој „санитарен кордон“ , изјави по неа копретседателот на ПП Кирил Петков.
Тој најави дека „од ПП ќе останеме будни дали ГЕРБ може да го направи овој пробив зад кулисите, од кој во моментов зависи нивната партија“ .
„Она што многу не загрижува е што првата политичка сила продолжува да квичи и да не потпишува за „санитарен кордон“, што значи дека реално не се подготвени да ги донесат антикорупциските закони, да направат чекор напред во реформи во правосудството, да се направат суштински чекори за подобрување на изборниот процес “, додаде Петков.
„И за ДБ и за ПП мерките од декларацијата за санитарниот кордон кон Пеевски се задолжителни. Нема да отстапиме од нив. Разликата во различните пристапи е што ДБ ќе оди на преговори со ГЕРБ за да ги објасни мерките и да инсистира на гаранции за нивно спроведување“, рече Надежда Јорданова по напуштањето на претседателската вила.
Во наредните денови треба да се разговара со останатите политички сили, а од Претседателството се уште не се изјасниле точно кога тоа ќе се случи. Во уставот нема рокови за одржување на овие консултации. Затоа претседателот може навреме да ги продолжи, за да може парламентот да функционира и да се занимава со итните задачи. Еден од нив е државниот буџет за следната година – нешто што новоизбраната претседателка на Собранието Наталија Киселова го дефинираше како врвен приоритет и вети дека ќе биде усвоен до крајот на 2024 година.
Делијан Пеевски, санкциониран според светскиот закон „Магнитски“ за значителна корупција, најави дека групата „ДПС-Нов почеток“ ќе оди на консултации со претседателот, но без него, без да наведе конкретна причина за неговата одлука.
„Ова не поставува нови црвени линии. Групата ГЕРБ ќе си оди“, рече Пеевски, кој брзо го исправи лапсусот. „Имам почит кон институцијата претседател, затоа и групата ДПС ќе биде таму“, додаде тој.
По консултациите со останатите формации во парламентот – „Преродба“, „ДПС-Нов почеток“ на Дељан Пеевски, БСП и „Алијанса за права и слободи“ на Ахмед Доган, „Има таков народ“ (ИТН) и „Морал, единство и чест“ (МЕЧ), Радев ќе може да продолжи со предавањето на првиот пробен мандат.
Повторно, сепак, од Радев зависи колку брзо или бавно ќе се случи тоа, бидејќи како и за консултациите, нема конкретни рокови за примопредавање на првиот мандат.
Според уставот, таа мора да се даде на „кандидат за премиер предложен од најголемата пратеничка група“. По изборите на 27 октомври тоа е ГЕРБ, а партијата постојано го менуваше ставот дали нејзин предлог за премиер ќе биде Бојко Борисов или не. Последните сигнали од ГЕРБ се дека нивниот лидер ќе биде кандидатот за премиер, што ги прави ништовни можностите за кабинет со првиот мандат. Причината е што однапред повеќето формации во парламентот се изјаснија против Борисов да биде премиер.
Без разлика кој ќе го земе мандатот на ГЕРБ, тој ќе има 7 дена да предложи влада или да го врати мандатот како неисполнет.
Доколку не успее, Радев вториот мандат ќе му го врачи на кандидат од втората по големина пратеничка група, која сега е ПП-ДБ. Ќе биде потребна една недела за повторно да се врати.
Со третиот мандат ситуацијата е малку поинаква – во рок од 7 дена мора да се предаде на пратеничка група избрана од шефот на државата. Доколку дојде до тоа, Радев ќе избира меѓу „Преродба“, „Нов почеток“, БСП и АПС, ИТН и МЕЧ.
Преферираната формација ќе има уште седум дена, и да излезе со кандидат за премиер. После тоа практично нема рок за враќање на мандатот. Доколку и тој биде неуспешен, парламентот ќе се распушти и ќе се закажат нови предвремени избори.
