ВИДЕО | Хамас управува со систем кој ги елиминира сите предности на Израел: “И Мосад беше зачуден…“
Најголемата пречка со која ќе се соочи израелската Армија во судирот со Хамас се дефинитивно подземните тунели на Хамас под Појасот Газа. Тие се наводно толку обемни што ги нарекуваат „метро во Појасот Газа“, а западните експерти деновиве, објаснувајќи како изгледа на теренот, Појасот Газа ја опишуваат како област со „два слоја“. Едниот е оној над земјата, каде што живеат цивили, а другиот е под земја, светот на Хамас.
Многу е тешко да се процени големината на мрежата, се вели во анализата на подземните коридори на BBC, која потсетува дека по конфликтот во 2021 година, ИДФ соопшти дека уништила повеќе од 100 километри тунели, додека Хамас во меѓувреме, вели дека тунелите биле долги 500 километри и дека се зафатени само пет отсто.
Изградбата започна пред израелското повлекување од Појасот Газа во 2005 година. Кога Хамас ја презеде власта две години подоцна, копањето се интензивираше, а Израел и Египет, поради безбедносни причини, почнаа да го ограничуваат движењето на стоки и луѓе.
Во екот на шверцот, се верува дека има 2.500 тунели под египетската граница. Кога Израел почна да дозволува увоз на повеќе стоки преку неговите премини во 2010 година, тунелите изгубија дел од нивната важност. Египет подоцна го запре шверцот со потопување или уништување на тунелите.
Покрај легалната и нелегалната стока, Хамас и другите палестински фракции ископаа тунели за да ги нападнат израелските сили. Еден од нив беше искористен во 2006 година, кога милитантите го нападнаа Израел, убија двајца израелски војници и го фатија третиот, Гилад Шалит, потсетува BBC. Го држеле во заробеништво пет години, а потоа го размениле за стотина нивни борци во израелските затвори. Еден тунел бил откриен во 2013 година, откако жителите на тој регион слушнале „чудни звуци“ и ги изненадил Израелците со своите димензии. Бил долг 1,6 километри и широк 18 метри. Следната година, Израел постави задача „да ги искорени тунелите“ и го наведе ова како причина за голема офанзива – копнен и воздушен напад – врз Појасот Газа. ИДФ тогаш соопшти дека нивните сили уништиле повеќе од 30 тунели за време на војната. Но, група милитанти, исто така, успеа да искористи еден во нападот во кој загинаа четворица израелски војници.
„Прекуграничните тунели се претежно едноставни, што значи дека немаат речиси никакво утврдување“, изјави за BBC, д-р. Дафне Ричемонд-Барак, експерт за подземна војна од Универзитетот „Рајхман“ во Израел.
„Тие се ископани за една цел – да изврши инвазија на израелска територија. Тунелите во Појасот Газа се различни, бидејќи редовно ги користи Хамас. Веројатно им е поудобно за подолг престој. Дефинитивно се опремени за подолг престој. Лидерите се кријат таму, имаат командни и контролни центри, ги користат за транспортни и комуникациски линии. Тие се опремени со електрична енергија, осветлување и железнички пруги. Можете да се движите и да стоите повеќе“, вели тој.
Според неа, Хамас во последниве години ја усовршил уметноста на тунелирање и војување, набљудувајќи и учејќи од тактиките на сириските бунтовнички борци во Алепо и џихадистичките милитанти на Исламската Држава (ИД) во Мосул.
Се верува, пишува BBC, дека тунелите во Појасот Газа се ископани на длабочина од 30 метри и имаат влезови лоцирани на долните катови на куќи, џамии, училишта и други јавни згради.
Изградбата на мрежата, обвини ИДФ, го чинеше Хамас милиони долари што Појасот Газа ги доби како хуманитарна помош за населението. Десетици илјади тони цемент, наменет за реконструкција на домови, наводно биле пренасочени во тунелите.
Откако Хамас започна напад врз Израел во саботата, се појавија информации дека е откриен тунел во близина на Кибуц Кфар Аз, каде што беа масакрирани десетици цивили. Ако ова е вистина, тоа значи дека тунелот е изграден под подземна бетонска бариера со софистицирани сензори за откривање на подземни движења, што чинеше милијарди, а Израел го заврши на крајот на 2021 година.
Дури и ако тие не се користат за инфилтрирање во Израел, тунелите ќе претставуваат значителна пречка за израелските сили во нивните понатамошни планови за справување со Хамас.
