Висок воен претставник за рускиот нуклеарен арсенал: “Модернизираат речиси сè!”
Според проценките на еминентни научници, тие поседуваат 5.977 нуклеарни боеви глави. Во САД ги има 5428…
Рускиот претседател Владимир Путин најави суспензија на учеството на неговата земја во Новиот СТАРТ, договорот со кој се ограничува бројот на нуклеарно оружје за САД и Русија. Неговата одлука резултираше со силна меѓународна реакција, а генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг беше меѓу првите што го изрази своето незадоволство, велејќи дека „повеќето нуклеарно оружје и помалата контрола на оружјето го прават светот многу поопасно место“.
– Како што јасно кажа Путин, тој се подготвува за нова војна. Жалам за одлуката на Русија да го прекине учеството во програмата Нов СТАРТ – рече Столтенберг.
Во говорот одржан во вторникот, Путин исто така рече дека Русија може да продолжи да тестира нуклеарно оружје, а Newsweek потсетува дека Русија веќе ги има најголемите залихи на нуклеарно оружје во светот.
И колку нуклеарни бомби всушност има Русија? Тинк-тенк Федерацијата на американски научници (ФАС) во 2022 година објави дека Путин има 5.977 нуклеарни боеви глави во својот арсенал, додека САД имаат 5.428. Заедно, двете држави поседуваат приближно 90 отсто од сите нуклеарни боеви глави во светот. Според ФАС, САД го намалуваат својот нуклеарен арсенал, но тоа веројатно не е случај со Русија, која е осомничена дека ги зголемила своите резерви.
Голем дел од рускиот арсенал потекнува од времето на Советскиот Сојуз, а ФАС исто така тврди дека околу 1.500 боеви глави од таа ера се деактивирани. Остатокот од арсеналот на Путин се состои од 2.889 боеви глави во резерва и околу 1.588 распоредени стратешки боеви глави. Советскиот Сојуз во средината на 1980-тите имаше повеќе од 40.000 нуклеарни боеви глави, а САД го достигнаа врвот во 1960-тите со нешто повеќе од 30.000 боеви глави. Сепак, ФАС истакнува и дека наведените бројки се само проценки бидејќи „точниот број на нуклеарно оружје што го поседува секоја земја е строго чувана национална тајна“.
– Руската војска генерално е во лоша состојба, така што не треба да очекуваме дека нивниот нуклеарен арсенал ќе биде во подобра форма. Тие оружја бараат многу посебна грижа, силоси контролирани од климата, постојано одржување и надградба… И има смисла што нуклеарното оружје е толку добро чувано – да не заборавиме дека ова е едно оружје кое, дури и ако не успеете да го лансирате, сепак ќе започне одмазднички напад, како првиот проектил да е навистина на пат кон вас. Тие (Русите) знаат дека нашето оружје може да се лансира и да ги погоди нивните цели, но не се сигурни дека нивните нуклеарни проектили ќе бидат толку успешни. И токму тоа Кремљ го гледа како значајна пречка за неговата употреба – смета Шон Спунтс, главен уредник на списанието Извештај на силите за специјални операции (СОФРЕП).
Сегашните резерви на Русија можеби се стари, но висок воен функционер кој го надгледуваше американскиот нуклеарен арсенал предупреди уште во 2021 година дека Русија го модернизира своето нуклеарно оружје.
– Полесно е да се опише она што не го модернизираат – а тоа е речиси ништо – Русите модернизираат речиси сè – рече еднаш адмиралот Чарлс Ричард, кој оттогаш се пензионираше.
Сепак, Путин се чини дека не сака производството на оружје да ескалира до нивоата од времето на Студената војна.
– Рускиот претседател ги одмери зборовите кога најави дека Русија ќе го суспендира Новиот договор СТАРТ. Тој многу претпазливо наведува дека Русија нема да биде првата што ќе тестира нови видови нуклеарно оружје, но ќе го направи тоа ако први го направат САД. Путин всушност не сака трка во нуклеарно оружје – смета Марк Н. Кац, професор на Школата за политика и влада на Универзитетот Џорџ Мејсон.
