ВКЛУЧЕН Е АЛАРМОТ – Саудиска Арабија се обидува да го купи Мундијалот, две земји веќе добија неморални понуди, едната е Грција!?

Саудиското влијание на Блискиот Исток и пошироко во Азија, исто така, би помогнало да се привлечат гласови од таа насока

Саудиска Арабија наводно упатила „неморална понуда“ до Грција и Египет за да ги охрабри заеднички да се кандидираат за домаќин на Светското првенство во фудбал во 2030 година. Повикувајќи се на владини извори блиски до разговорите, Политико тврди дека Ријад им понудил да плати за нови спортски арени на Грција и Египет, доколку двете земји за возврат се согласат да се играат три четвртини од натпреварите на Светското првенство во Саудиска Арабија.

Наводно, престолонаследникот Мохамед бин Салман оваа понуда му ја предал на грчкиот премиер Киријакос Мицотакис за време на состанокот што се одржа минатото лето, чии детали со бриселскиот портал ги сподели висок функционер кој сакаше да остане анонимен.

Друг функционер изјави за Политико дека Саудиска Арабија изразила подготвеност „целосно да ги покрие трошоците“ за домаќин на Светското првенство и за Грција и за Египет, доколку 75 отсто од сите натпревари се играат на Блискиот Исток.

На удар на критичарите

Засега нема докази дека Каиро и Атина ја прифатиле понудата на МБС, но сите три земји сега активно работат на заеднички предлог за домаќин на турнирот во 2030 година, што веќе ја стави Грција на удар.

Кандидатурата на Грција, Египет и Саудиска Арабија беше дизајнирана да ги максимизира гласовите на членовите на ФИФА од целиот свет, преку формирање трансконтинентална коалиција. Учеството на Египет ќе помогне да се привлечат гласови од Африка, како и бројните инвестиции на Саудиска Арабија на континентот. Влијанието на Саудиска Арабија на Блискиот Исток и пошироко во Азија, исто така, би помогнало да се привлечат гласови од таа насока, а вклученоста на Грција може да помогне да се привлечат некои европски гласови.

Таквата кандидатура првично би имала повеќе перспективи од конкурентските – заедничката кандидатура на Шпанија, Португалија и Украина, кои ја претставуваат само Европа или заедничката кандидатура на Аргентина, Уругвај, Парагвај и Чиле, кои ја претставуваат само Јужна Америка.

Предлог сооднос

Треба да се напомене дека предложениот сооднос на одржување на натпревари во Саудиска Арабија би бил споредлив со планираниот сооднос на одржување натпревари на претстојното Светско првенство во 2026 година, кое заеднички го организираат САД, Мексико и Канада. Од вкупно 80 предвидени натпревари, по десет ќе се одиграат во Мексико и Канада, а останатите 60 ќе се играат во САД, вклучувајќи ги сите натпревари од четврт-финалето па наваму.

И покрај тоа, има повеќе проблеми поврзани со потенцијалната кандидатура на Саудиска Арабија. Како членка на азиската федерација, Саудиска Арабија не треба да биде домаќин на Светското првенство толку брзо откако друга членка, Катар, веќе бил домаќин во 2022 година. Заедничката организација со африканска и европска членка е еден начин да се заобиколи ова правило, но ако 75 проценти ќе се натпреварува да се одржи во Саудиска Арабија, Светското првенство ефективно повторно ќе се одржи во заливската држава, само осум години по последното.

Проблематична е и состојбата со човековите права во Саудиска Арабија, поради што Светското првенство во Катар беше изложено на бројни критики. Тоа е недемократска држава под апсолутистичка власт на династијата Сауд, која бројни меѓународни организации ја обвинуваат за сериозно и постојано кршење на човековите и граѓанските права. Според Фридом Хаус, таа е една од најмалку слободните земји во светот, со само седум од можни 100 поени на нивната скала на политички права и граѓански слободи.

Работна сила

Слично на Катар, мигрантите претставуваат мнозинство од работната сила во земјата – во случајот на Саудиска Арабија повеќе од половина – додека во исто време уживаат многу ниско ниво на заштита според законот. Странските работници вработени во државни или приватни компании мора да бараат дозвола од државата да ја напуштат Саудиска Арабија или да прифатат друга работа, отворајќи ја широко вратата за принудна работа. Речиси 3,6 милиони странски работници кои работат за приватни лица, како што се телохранители, возачи, куќни помошници и слуги, не уживаат ни толку ограничена заштита, но мора да побараат дозвола од нивниот работодавец да ја напуштат земјата.

Саудиска Арабија инвестираше многу пари во последните години за да доминира на најголемите спортски настани во светот. Ријад ги доби правата да биде домаќин на боксерски натпревари за светски титули, Саудијците го преселија шпанскиот Суперкуп во Ријад, обезбедија место во календарот на Формула 1, лансираа сопствена алтернатива на натпреварувањето во голф PGA, релито Дакар и го обезбедија Азиското фудбалско првенство во 2027 година.

Според професорот Сајмон Чадвик, експерт за спорт и геополитичка економија на факултетот Скема со седиште во Париз, ова е значајна стратешка цел за Ријад. „Саудиска Арабија се обидува стратегиски да се позиционира како афро-евроазиска раскрсница“, изјави Чадвик за Политико. „Како центар на новиот светски поредок. Таквата позиција ќе и овозможи на Саудиска Арабија да има значителна моќ и влијание на широка географска област, што се обидува да го постигне преку градење односи со клучните партнери.“