Во Србија, дури 4,5 проценти од анкетираните адолесценти се обиделе да се самоубијат во текот на животот
Во Србија, дури 4,5 проценти од анкетираните адолесценти се обиделе да се самоубијат во текот на животот, според истражувањето презентирано синоќа по повод Светскиот ден за превенција од самоубиства, во Младинскиот центар ЦЕЗАМ во Белград.
Тенденцијата е поголема кај девојчињата, особено со просечна возраст од 15 години и во ситуации каде што семејните односи се нарушени, изјави на панел-дискусијата д-р Марија Леро, специјалист по детска и адолесцентна психијатрија и коавтор на истражувањето за преваленцата на психијатриски нарушувања кај децата и адолесцентите во Србија. Ризикот, предупредува тој, е поголем ако децата не живеат со двајцата родители, особено ако нема соодветна динамика и комуникација во семејството.
Според податоците на Републичкиот завод за статистика, во текот на 2024 година, 703 лица си го одзеле животот во Србија, од кои 535 биле мажи и 168 жени, односно во просек по две лица дневно, а 27 биле под 24 години. Според Леро, друг фактор на ризик е прекумерното време поминато на интернет, а евидентирано е дека децата кои се самоповредуваат поминуваат просечно 1,5 часа дневно повеќе на интернет од нивните врсници.
Психологот Ана Радановиќ објасни дека самоубиственото однесување кај младите луѓе е дел од поширок феномен на самоповредување кое не мора секогаш да има смртоносна намера, а исто така привлече внимание и на факторите на ризик од дигиталната сфера.
Според Радановиќ, важно е да се едуцираат младите луѓе за ризиците од користење на вештачка интелигенција за ментално здравје и да им се објаснат начините на кои таа функционира.
„Во април имавме пример за американски тинејџер кој изврши самоубиство откако ChatGPT го охрабри да го стори тоа“, додаде таа. Исто така, според истражувањата, секое четврто младо лице гледа слика на самоповредување на Интернет, а тоа ја намалува чувствителноста и ја зголемува рецептивноста на овој вид однесување, предупреди Радановиќ.
„Државата нема национална стратегија за реагирање на самоповредување, па затоа се обидовме да создадеме протокол за реагирање на самоповредување во училиштата во Србија, врз основа на протоколи објавени во други земји од водечки автори во оваа област. Трудот ќе биде објавен во наредните месеци и овој протокол ќе биде дистрибуиран до училиштата, пред сè до оние што учествуваа во истражувањето“, објави Радановиќ.
Истражувањето презентирано од д-р Леру открива дека едно од пет деца или адолесценти исполнува барем еден дијагностички критериум за склоност кон самоубиство или самоповредување.