ВО ТРКА СО ВРЕМЕТО – Русите брзаат кон остатоците од вредниот дрон во Црното Море, гневните Американци сакаат да ги спречат: “Целосни идиоти!“
Американците се тркаат со времето еден ден откако руски воен авион го собори нивното беспилотно летало над меѓународните води во Црното Море.
Постои опасност Русите први да стигнат до остатоците од соборениот дрон во Црното Море, што би им обезбедило информации за технологијата на леталото и чувствителните податоци што би можеле да ги соберат од истиот. Белата куќа соопшти дека ги презема неопходните мерки за да спречи остатоците од MQ-9 да паднат во „погрешни раце“, но исто така соопшти дека постои можност тие никогаш да не можат да го вратат дронот бидејќи местото на несреќата е во „многу, многу длабока вода“.
Американскиот медиум CBS објави анимирана симулација на инцидентот над Црното Море, на која се гледа како два руски воени авиони „малтретирале“ американски дрон пред да го соборат.
Американското беспилотно летало MQ-9 Reaper полета од својата база во Романија во вторник наутро на рутинска извидувачка мисија, која обично трае од девет до десет часа. Иако беспилотните летала Reaper можат да носат ракети Hellfire, соборениот американски дрон не бил вооружен. Тој летал на надморска височина од 7.620 метри во меѓународниот воздушен простор на 120 километри југозападно од Крим со вклучен транспондер кога бил пресретнат од два руски борбени авиони.
Во период од приближно 30 минути, два руски авиони направиле 19 блиски поминувања околу и до дронот и во последните три или четири поминувања испуштиле одредена количина гориво врз дронот. Судирот се случил при последното поминување, додека еден од двата Su-27 со голема брзина се приближувал кон дронот одзади. Кога авионот бил под дронот, тој малку се подигнал и удрил во задниот пропелер на MQ-9.
Едно од сечилата на пропелерот на MQ-9 беше свиткано во несреќата, а пилотите од далечина односно оние кој го управуваат успеаја да го исфрлат дронот во Црното Море „на значителна оддалеченост“ од местото каде што се случил падот, тврди претставник на американските воздухопловни сили за ABC News. Истиот службеник ја опиша несреќата како резултат на „чиста неспособност“ на рускиот пилот, чии постапки биле „целосно глупави“.
Министерството за одбрана на САД работи на декласификација на снимките од пресретнувањето. Рускиот авион што го собори американскиот MQ-9 наводно полетал од окупираниот Крим, од воздухопловната база Белбек.
САД редовно вршат надзорни летови со екипаж и беспилотни летови во меѓународниот воздушен простор во близина на Украина. Летовите се дел од напорите на американското разузнавање да добие информации за 13-месечната руска инвазија на Украина. Од 2021 година, САД стационираа беспилотни летала MQ-9 Reaper во Романија, членка на НАТО што се граничи со Украина и Црното Море. Воздушниот надзор на небото над источните членки на НАТО стана доста зафатен откако Владимир Путин ја нападна Украина минатиот февруари.
Оттогаш, во областа може да се видат транспортни авиони на американското воено воздухопловство, летечки танкери, транспортни хеликоптери и шпионски дронови. Во полскиот Жешов, на пример, секој ден слетуваат десетици воени транспортни авиони од САД, Канада, Велика Британија и бројни други европски земји, што сугерира дека тоа е рута што ја претпочитаат западните земји за испраќање резерви на лекови и оружје во Украина.
Анатолиј Антонов, рускиот амбасадор во САД, беше повикан во Стејт департментот во вторникот попладне и се сретна со помошникот државен секретар за европски и евроазиски прашања Карен Донфрид за да разговара за падот на американското беспилотно летало. Министерството за одбрана на Русија потоа во соопштение наведе дека американскиот дрон летал „во правец на државната граница на Руската Федерација“ и дека биле испратени борбени авиони да го пресретнат.
„Како резултат на остри маневрирање, американското беспилотно летало влезе во неконтролиран лет со губење на висината и се судри со површината на водата“, се вели во соопштението од властите во Русија.
Русите имаат долга историја на агресивно однесување. Студијата од 2021 година на американскиот тинк-тенк RAND анализираше десетици руски воени дејства кои не вклучуваат употреба на сила, туку имаат за цел да влијаат на однесувањето на противникот. Ваквите акции ги нарекоа „присилна сигнализација“.
Се сомнева дека соборениот американски MQ-9 дејствувал во област од особено воено значење за Москва и дека падот бил тактички потег што може да се окарактеризира како „сигнал на принуда“.
Ако ова се покаже како точно, тоа би значело дека Русите имале јасен мотив да го соборат дронот. Исто така, можно е рускиот пилот да не сакал да го урне леталото, туку само да го испрска со гориво, но прерано почнал да го крева носот на авионот и случајно го закачил пропелерот и така дронот завршил во водите на Црното Море.