Втора спорна пратка мандарини од Хрватска: Овој пестицид е опасен
Зголемено количество пестициди неодамна беше откриено кај мандарините со потекло од Хрватска при извоз во Србија.
Инсектицидот хлорпирифос веќе три години не смее да се користи како заштитно средство во земјоделството во Европската унија, но и покрај тоа, некои сè уште го користат.
Пратката е вратена во Хрватска и наложено е да се уништи бидејќи е опасна по животот и здравјето на луѓето кои консумираат такви мандарини. Тоа е органофосфатен инсектицид кој се користи во земјоделството за убивање на бројни штетници, вклучувајќи инсекти и црви, но е многу опасен за луѓето и другите топлокрвни организми.
Ризикот по здравјето на луѓето е голем, па затоа мандарините во кои е откриена мора да бидат безопасно уништени. Производот не е во согласност со Регулативата (ЕЗ) бр. 396/2005 на Европскиот парламент и Советот од 23 февруари 2005 година за максималните нивоа на остатоци од пестициди во или на храната и добиточната храна од растително и животинско потекло.
Системот за брзо предупредување за безбедност на храната на Европската унија (RASFF) објави дека во примероците од мандарина земени во Хрватска на 18 октомври биле пронајдени 0,044 mg/kg од овој пестицид.
Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство на Србија соопшти дека ова е втора спорна пратка мандарини од Хрватска во која е откриен инсектицид. Интересно е да се спомене дека хлорпирифосот е забранет во Србија од минатата година, додека Европската комисија го забрани во 2020 година, што оттогаш не смее да се користи како заштитно средство во земјоделството.
Европската агенција за безбедност на храната (ЕФС) го оцени ризикот од овој пестицид како „исклучително токсичен за здравјето на луѓето“, што беше доволно да ги забрани пестицидите на база на хлорпирифос етил (Калифос, Дурсбан, Пирифос и други) во Европската унија.
Забранет е и увоз на овошје и зеленчук во ЕУ и од трети земји каде е пронајдена оваа хемикалија, но во последниот случај третата земја го забрани увозот на мандарини од Хрватска, односно од Европската унија.
Средствата базирани на хлорпирифос во поширокото подрачје на Далмација најчесто се користеле при садење кромид и против штетници во почвата и на овошје и зеленчук против вошки и инсекти, како што е медитеранската мушичка, која е главен штетник во плантажите со мандарини. оваа есен. Токму поради тоа, во мандарини е пронајден остаток од опасната материја.
Лабораториските студии ја потврдија големата штета на хлорпирифосот по здравјето на луѓето. Докажано е дека изложеноста може да влијае на невролошкиот развој, па дури и да му наштети на нероденото дете. Така, тоа беше поврзано со нарушувања во развојот на мозокот, нарушувања на вниманието (хиперактивност) и хормоналниот систем кај децата, ретардација на растот и намален коефициент на интелигенција.
Пред да биде забрането, хрватските земјоделци користеле меѓу 24 и 29,6 илјади килограми хлорпирифос на нивните ниви.
Засега нема официјални податоци бидејќи тој инсектицид е забранет. Може да се купи само во Босна и Херцеговина бидејќи е забранет и во Србија и може илегално да се внесува во Хрватска.
