Вулканска ерупција пред 5.000 години ја затемни сончевата светлина и доведе до чудни жртви

Масивна вулканска ерупција некаде околу 2900 година п.н.е може да го засени Сонцето, што доведе до ниски температури, неуспех на културите и глад низ северната хемисфера.

Отприлика во исто време, една неолитска заедница во Данска жртвувала стотици таканаречени „сончеви камења“, веројатно во обид да го врати природниот поредок и да се спаси од уништување.

Помеѓу 2013 и 2018 година, археолозите кои го ископуваа местото Васагард Запад на данскиот остров Борнхолм открија вкупно 614 рамни парчиња чеша врежани со сончеви мотиви и други слики кои потсетуваат на полиња и земјоделски производи. Чудно, се чини дека сите овие сончеви камења биле закопани во ров за време на еден настан пред околу 4.900 години, во време кога дизајните како овие биле крајно невообичаени.

Зборувајќи за IFLScience , Др. Руне Иверсен од Универзитетот во Копенхаген објасни дека „ги имаме сите овие слики од мотивот на сонцето од точно исто време и можеме да ги поврземе со конкретен настан. Ова секако не натера да шпекулираме дали е предизвикано од некоја природна катастрофа“.

Здружувајќи се со климатските научници од Институтот Нилс Бор, Ајверсен и неговите колеги открија дека ледените јадра на Гренланд и на Антарктикот покажуваат докази дека големи количини на сулфат биле инјектирани во атмосферата околу 2900 година п.н.е. Ова укажува дека во тоа време веројатно се случила голема вулканска ерупција.

„Не знаеме каде се наоѓа вулканот, иако може да биде некаде околу екваторот, бидејќи може да се следи и на Гренланд и на Антарктикот“, рече Иверсен.

Без разлика на локацијата, експлозијата беше јасно значајна и се проценува дека е 15-та најголема ерупција во последните 12.000 години.

„Всушност откривме дека оваа ерупција навистина се случи и може да се датира прилично тесно, но сакавме малку повеќе од тоа. Затоа што можеме да кажеме, во ред, има ерупција, но дали тоа влијаеше на Борнхолм?

За да дознаат, авторите на студијата ги испитувале слоевите на седиментот во езерото во блиската Германија, што укажувало на значителен пад на сончевата светлина во моментот на ерупцијата. Студијата на трупци од Германија и САД, во меѓувреме, откри слаб раст околу 2900 година п.н.е. п.н.е., заедно со докази за пролетни и летни мразови во овој момент од историјата.

Ваквите наоди сугерираат дека ерупцијата го засени Сонцето на целата северна хемисфера, со големи импликации за жителите на Борнхолм од неолитот. Иако нема пишани извори од овој период, истражувачите можат да добијат впечаток за опустошувањето со читање на старогрчки и римски извештаи за таканаречениот „вулкан на Цезар“ (планината Окмок), кој избувна на Алјаска во 43 година п.н.е. и предизвика глад и болест низ Медитеранот.

„Го споредуваме овој настан со вулканот Цезар бидејќи во основа е со иста големина. Во класичните извори е опишан како со сурови зими и лоши лета. Тие зборуваат за пад на температурите за околу седум степени во лето. Просечното данско лето може да биде прилично сурово само по себе, но ако потоа одземете седум степени, тоа е навистина лошо лето, па затоа не е добро за жетвата“, рече Иверсен.

Во својот труд, истражувачите објаснуваат дека уникатните сончеви камења во Васагард Запад можеби биле положени како жртва со цел да се врати Сонцето и да се ограничи опсегот на оваа природна катастрофа.

„Гледаме докази за здружување на заедницата во заеднички напор да изврши промена, ангажирајќи се во употреба на симболика што несомнено имаше за цел да го протера затемнетото Сонце и да ја врати жетвата“, пишуваат авторите на студијата.

Студијата е објавена во списанието Antiquity.