Дијагнозата на рак беше смртна казна до пред неколку години, но полето на медицината се развива и за многу видови на рак веќе постојат ефективни третмани, па дури и алатки кои помагаат да се спречи болеста, пишува The Jerusalem Post.
По повод Светскиот ден за борба против ракот, кој се одбележува на 4 февруари, новинарите на The Jerusalem Post разговараа со директорот на онколошкиот оддел на болницата „Ичилов“, Иду Волф, за тоа што треба да знаеме за ракот денес и што ни носи иднината.
„Онкологијата се смета за многу тешко поле, многу луѓе дури и не знаат да го кажат зборот онкологија или рак, весниците секогаш пишуваат ‘тешки болести’ или ‘комплексни состојби’“, вели Волф.
„Но, на крајот на денот, ракот е само уште една болест, според мене не е ни најтешка, има потешки работи. Не сум сигурен дека ужасната деменција е полесна од ракот“, додаде тој.
Добри вести
Според него, најважното нешто што треба да се знае за ракот е дека „во последните години има голема промена на полето на лекувањето на ракот. Ако порано беше смртна казна, гледајќи ја израелската статистика, шансите за добивање рак цело време се намалуваат, а шансите за закрепнување се зголемуваат. Така да вестите се добри“.
Важно е да се знае дека населението старее и дека тоа влијае на појавата на рак.
„Ракот е болест на староста и како што старее населението, околу нас гледаме сè повеќе случаи на рак. Токму поради зголемувањето на животниот век гледаме сѐ повеќе случаи на рак“, објасни Волф, но нагласи дека и покрај ова, статистиката во Израел е „одлична“.
Голем дел од ова подобрување на инциденцата на рак се должи на превентивната медицина. Многу Израелци се посвесни и редовно се подложуваат на скрининг тестови за рак, како што се мамографија или колоноскопија, за „ракот да се открие порано и подобро да се лекува“.
Волф, исто така, даде охрабрувачки одговор на прашањето за цената што ја плаќаат пациентите со рак при сложени третмани како хемотерапија.
„Како прво, ако рано го откриеме, ќе ни треба помал третман“, објасни тој, „а ако ни требаат третмани, дури и овде веќе има големи промени од она што беше. Точно, сè уште има хемотерапија, особено за рак на дојка, каде што предизвикува опаѓање на косата и повеќе несакани ефекти, но кај други видови на рак успеавме да дадеме многу помалку груби комбинации и во некои случаи преминуваме од хемотерапија на сите видови биолошки и имунолошки третмани кои се многу полесни за пациентите, така што апсолутно имаме успех“.
Дури и во потешките случаи, нагласува Волф, обично се работи за многу тешка војна која трае неколку месеци.
„Но, ние ја водиме оваа војна за подоцна да живееме долг живот. Предноста на денешните третмани е што огромното мнозинство пациенти може да се излечат, а после тоа живеењето долг живот е реална прогноза“, рече тој.
„Значи, вистина е, ќе има некои тешки, дури и многу тешки месеци на патот, но оптимистичката страна е дека ако имам 35 или 40-годишна пациентка со рак на дојка, за која во минатото знаев дека ќе умре од овој рак, денес знам дека по неколку тешки месеци ќе може да живее и да биде со семејството и децата, па дури и со внуците“, изјави Волф.
Едноставен тест на крвта
Еден од проблемите со ракот, особено метастатскиот и едноставниот, е тоа што понекогаш може да биде тешко да се открие или лоцира, но дури и на ова поле во последните години е постигнат значителен напредок.
„Денес веќе има тестови на крвта кои се развиваат во оваа насока, кои можат да откријат навистина ситни елементи на тумор во крвта, супер чувствителни тестови, кои можат да откријат дури и ако има минимална болест“, рече Волф.
„Моментално е во истражување и можам да ве уверам дека за 3-5 години ќе ги користиме овие тестови рутински и ќе можеме да знаеме кој ги има или нема овие ситници и подобро да се прилагоди третманот. И повеќе од тоа, претпоставувам дека за 3-5 години ќе тестираме здрави луѓе и со анализа на крвта ќе можеме да откриеме рак“, додаде тој.
Тој рече дека денес не е така и дека има само редовни скрининг тестови кои можат да се прават за рано откривање на ракот.
„Но, за неколку години, што не е многу време, секој од нас ќе оди на лекар и ќе направи тест на крвта. Направете го тоа и побарајте рак во рана фаза“, објасни Волф.
Тој додаде дека во Англија штотуку започнале студија за овој тест и планираат да тестираат неколку стотици илјади луѓе.
„Студијата што се прави денес ќе даде резултати за две, три, четири години и веројатно е дека за неколку години секој од нас ќе оди на лекар еднаш на неколку години велејќи: ‘Дајте ми тест на крвта и кажете ми дали имам рак’“, рече Волф.
Додаде и дека „тестот веќе постои, при рака е, мислам дека за 10 години нашиот разговор ќе биде сосема поинаков“.
Нема јасна причина
Кога има рак, повеќето луѓе бараат причина, но не е секогаш можно да се најде.
„Кога некој има рак, тие се обидуваат да ја најдат причината, што е природно, а многу пати причината за ракот се припишува на секакви настани што ни се случиле“, вели Волф.
Сепак, според Волф, околу 5% од случаите на рак се резултат на генетика и наследност, 30-35% се мутации предизвикани од околината, како што се пушењето и изложувањето на сонце, а околу 60% се други фактори кои немаат јасна причина.
„Кога нешто се случува случајно, тоа се нарекува лоша среќа, но всушност гледаме голема група на луѓе кои велат: ‘Ама добро се однесував, зошто се случи ова?’. Вистинскиот одговор е дека многу процеси се биолошки процеси кои делуваат на математички модел и навистина не им е гајле што сме направиле или што не сме направиле“, објасни Волф и додаде дека „тоа е важно да се разбере“.
Ова разбирање, се разбира, не треба да му наштети на оптимизмот, бидејќи како што јасно кажа Волф, шансите за добивање рак се намалуваат, а шансите за закрепнување се зголемуваат, но важно е да се биде во состојба да се справиме со оваа дијагноза, која и покрај оптимизмот сѐ уште е застрашувачка.