Консумацијата на кокаин е на рекордно ниво. Според податоците на ОН, во 2021 година, околу 22 милиони луѓе ја консумирале оваа дрога.
По фреквенција на употреба е на второ место, по канабисот. Во Европа кокаинот главно го консумираат германските граѓани. Ова го покажуваат анализите на отпадните води. Потрошувачката го турка циркулаторниот систем до своите граници, што може да се спореди со нон-стоп маратонско трчање. Одбивањето е исто така голем физички и психолошки товар. Сега истражувачите во Бразил работат на серум кој треба да ја поддржи терапијата за одвикнување, пишува DV.
„Како зеленото светло да е запалено на сите семафори“
Повеќето корисници шмркаат кокаин во прав – низ ноздрите. Алтернатива е пушењето со помош на луле. Активната супстанција стигнува до мозокот преку крвта. Таму предизвикува лачење на различни супстанции кои пренесуваат информации, вклучувајќи го и допаминот. Постои чувство на интензивна еуфорија.
Телото станува хиперактивно и раздразливо. Срцето пумпа крв со полна сила, артериите се стеснуваат. Зголемување на крвниот притисок и телесната температура. Потребите како глад и жед стануваат ирелевантни. Во најлош случај, „патувањето“ може да заврши со конвулзии, кома или прекин на дишењето или отчукување на срцето.
Екстазата трае помеѓу 5 и 30 минути. „Имате чувство дека сите семафори се зелени“, вели Ханспетер Екерт, терапевт во Берлинското здружение за третман на зависности.
Мозокот се сеќава: ова беше интензивно, прекрасно. Сакам да го доживеам повторно! Телото ја памети потрошувачката како елемент важен за опстанок. Во моите мисли доминира желбата да земам повеќе кокаин. Внатрешните гласови кои предупредуваат на последици стануваат сè потивки. Засегнатото лице почнува да го занемарува своето здравје, социјалните контакти и работата. И тука зборуваме за зависност.
Првиот што се користи во терапија
Вакцината за кокаин може да помогне во лекувањето на оваа зависност. По вакцинацијата, во крвта се создаваат антитела. Тие се врзуваат посебно за кокаин. Се создаваат формации кои поради нивната големина не можат да поминат низ крвно-мозочната бариера. На тој начин се спречува стимулацијата на мозокот, а со тоа и чувството кое го носи консумацијата на кокаин.
Ја спречува реакцијата на мозокот што предизвикува желба повторно да се земе лекот. „Поради оваа причина, пациентот различно го перцепира лекот“, изјави Фредерико Гарсија од бразилскиот универзитет UFMG за ДВ. Неговиот истражувачки тим спроведе експерименти на стаорци.
Гарсија верува дека резултатите постигнати кај животните би можеле да се постигнат и кај луѓето. Тоа ќе биде првата вакцина против кокаин што ќе се користи терапевтски.
На вакви серуми работат и истражувачки тимови во САД. Во моментов нема клинички студии за луѓе, така што не е сигурно кога, ако воопшто некогаш, ќе се појави вакцина.
Дали вакцината може да ја спречи зависноста?
Терапевтот Екерт ја поздравува идејата. Ако нема екстатична состојба, главата се смирува. Телото може да се одвои од постојаната иритација. Пациентот може да има позитивно искуство и да заклучи: доброто чувство доаѓа од мене, а не од лекот .
Екарт е исто така скептичен, бидејќи терапијата е тежок потфат . За терапија му треба најмалку една година. Зависниците учат како да го разберат своето тело и психа. Тие зборуваат за своите чувства и проблеми – и мора да донесат тешки одлуки. Кои пријатели е подобро да ги избегнувате? Како ќе ја поднесам болката? Во овие процеси, тие постепено добиваат поголема контрола врз нивните животи.
Вакцината не е наменета за превенција или за оние кои само повремено консумираат кокаин . Екерт предупредува дека постои ризик од предозирање кај вакцинираните, бидејќи серумот не делува, па автоматски посегнуваат по поголеми количини.
Марица Фери од Европската канцеларија за дроги и зависност од дрога има други сомнежи: „Самите опијати не се изолиран проблем“. Откажувањето од кокаин не значи дека сите проблеми автоматски се решаваат. Телото мора да заздрави, исто како и психата. Терапијата се грижи за психата и социјалната средина. „Потребно е време“, вели Фери.
Таа претпочита посеопфатни решенија, оние кои би можеле да им помогнат на што повеќе луѓе. Како експерт за јавно здравје, Фери сака да им олесни на луѓето да пристапат до терапија. Таа вели дека вакцината е само решение за мал дел од оние кои веќе се на терапија.