На телото му се потребни одредени видови масти за изградба на клеточни мембрани, правилно функционирање на нервниот систем и подобра апсорпција на различни витамини, како Д и К. Не сите масти се здрави. Некои масти во погрешни количини може сериозно да го оштетат вашето здравје
Мастите за јадење се класифицирани во овие три категории.
Заситени масти
Храната од животинско потекло е главен извор на овие масти, додека повеќето од нив ќе ги најдете во месото, полномасните млечни производи и во умерени количини во јајцата и живината. Некои растителни масла, како палминото масло, исто така содржат заситени масти.
Тие се неопходни за одржување на здравјето на организмот, но во мали количини. Помалку од 10 проценти од вкупниот внес на калории треба да доаѓа од заситените масти, а тоа преку преработените млечни производи. За луѓето кои внесуваат 2.000 калории дневно, максималната потрошувачка на заситени масти е 20 грама.
Незаситени масти
Овие добри масти се оние кои најмногу треба да се консумираат. Постојат два вида незаситени масти: полинезаситени и мононезаситени.
Лешниците, бадемите, сусамот и семките од тиква, маслиновото масло, маслото од кикирики и канолата се најдобри извори на мононезаситени масти. Рибата, лененото семе, маслото од ленено семе, маслото од соја и сончогледовото масло се најдобри извори на полинезаситени масти.
Омега 3 масните киселини припаѓаат на полинезаситените масти, а повеќето од нив ќе ги најдете во рибите како што се лососот и сардините, како и храната од растително потекло (масло од соја и канола, јаткастите плодови и ленено семе).
Транс масти
Ова се мастите кои секако најмногу ве привлекуваат, но се и најштетни. Повеќето транс масти се во течна состојба на собна температура, а за да бидат и да останат во таа состојба, производителите додаваат водород во нив.
Највисоко ниво на транс масти се наоѓаат во пекарските производи, животинските производи и маргаринот.
Ефектот на нездравите масти
Јадењето храна богата со заситени масти (говедско месо, мајонез, полномасни млечни производи) влијае на вашето тело на следниве начини:
– Се зголемува нивото на триглицериди, а со тоа и ризикот од висок крвен притисок, дијабетес и срцеви заболувања;
– Блокада на крвните садови;
– Високо ниво на крвен притисок;
– Високо ниво на лош холестерол (ЛДЛ).
Иако транс-масните главно доаѓаат од храна од растителна основа, тие се полоши за здравјето од заситените масти. Поради оваа причина, многу ресторани повеќе не користат транс-масти, а секој производ на пазарот мора да го има и процентот на транс-масти наведен на етикетата.
Добриот ефект на мастите
Со зголемување на потрошувачката на незаситени масти се намалува нивото на лошиот холестерол (ЛДЛ) и триглицеридите, со што се намалува ризикот од кардиоваскуларни заболувања.
Истражувањата покажаа дека замената на штетните јаглехидрати (бел леб и бел ориз) со храна богата со незаситени масти го намалува лошиот холестерол (ЛДЛ) и истовремено го зголемува нивото на добриот холестерол (ХДЛ).
Полинезаситените масти ќе:
– прилагодете го нивото на крвниот притисок,
– намалете го ризикот од срцеви заболувања,
– приспособете го нивото на липидите.