Европската автомобилска индустрија се соочува со масовни отпуштања, колкав е обемот на проблемот?

Во последните денови, „Стелантис“ објави прекин на производството во неколку фабрики во Европа, а „Бош“ потврди планови за масовни отпуштања. Изгледа дека на Стариот континент се подготвува голема снежна бура.

Најновите податоци само ја потврдуваат големината на проблемот. Покрај 54.000 изгубени работни места во 2024 година, дополнителни десетици илјади работници ќе бидат невработени во 2025 година.

Сето ова се случува во време кога европските производители на автомобили и делови ја губат конкурентноста во однос на Кина, а трошоците за производство во ЕУ растат. Листата на гигантски компании кои најавуваат бранови отпуштања расте од ден на ден.

Автомобилскиот сектор во Европа поминува низ тежок период. Во последните денови, „Стелантис“ објави дека привремено ќе го затвори производството во неколку свои европски фабрики, додека „Бош“ ја потврди својата намера значително да го намали бројот на работници. Сегашните проценки покажуваат загрижувачки бројки.

Овој тренд се случува во време кога европските производители на возила и добавувачи на делови го губат својот пазар од кинеската конкуренција, додека во исто време трошоците за водење бизнис во ЕУ постојано растат.

Суспензија на производството

Концернот „Стелантис“, кој ги обединува брендовите како „Пежо“, „Ситроен“, „Опел“, „Џип“ и „Фиат“, неодамна ја објави одлуката за привремено затворање на производството на неколку европски локации. Најдолгиот прекин е планиран во францускиот град Поаси – цели 15 работни дена, поточно од 13 до 31 октомври. Прекините ќе влијаат и на фабриките во Италија, Германија, Шпанија и Полска. Во Тихи, Полска, некои работници веќе се испратени на принуден одмор, додека производствените линии ќе запрат неколку дена.

Ова не се нови мерки – „Стелантис“ и другите производители периодично го запираат производството веќе неколку месеци како одговор на тешката пазарна ситуација. Ваквите потези јасно сигнализираат дека проблемите во европската автомобилска индустрија не се од краткорочен карактер.

„Бош“ отпушта 13.000 работни места

Во исто време, германскиот гигант „Бош“, водечкиот светски снабдувач на автомобилски компоненти, објави големо намалување на својата работна сила. Планот е да се укинат приближно 13.000 работни места во различни сектори – од администрација до директно производство. Официјалното објаснување на компанијата е „хармонизирање на организациската структура со намалената побарувачка“.

Оваа вест е особено алармантна бидејќи не се однесува само на производителите на возила, туку и на добавувачите на компоненти – клучни играчи во синџирот на снабдување на автомобилската индустрија.

Постои решение.

Според CLEPA (Европско здружение на добавувачи), ситуацијата меѓу добавувачите е критична поради високите трошоци за енергија, работна сила и регулативи во ЕУ во споредба со Азија и САД. Кинеската експанзија (BYD, Chery, MG) агресивно го освојува пазарот нудејќи попристапни електрични возила.

Студијата на Роланд Бергер покажува дека Европа ја губи својата конкурентска позиција: 83 проценти од класичните автомобили се склопуваат во ЕУ, но за електричните возила тој удел паѓа на 70 проценти. Клучните делови исто така се повеќе се произведуваат надвор од ЕУ.

Производството во Европа е за 15-35 проценти поскапо од најпрофитабилните локации. Доколку трендот продолжи, 300.000-350.000 работни места во секторот за автоделови се во опасност.

Решението лежи во долгорочна индустриска стратегија, намалување на структурните трошоци, инвестиции во нови технологии (батерии, софтвер), стимулации за локално производство и проактивна политика како кинескиот модел – субвенции и поддршка наместо санкции.

Заклучокот е недвосмислен.

Доколку Европа не спроведе двојна стратегија – стратегија која истовремено ја зајакнува конкурентноста и го штити домашното производство – автомобилската индустрија во нашиот регион ќе претрпи огромни загуби на работни места и клучни компетенции. Во тој случај, заостанувањето зад Кина ќе стане неизбежна реалност.