Загрижувачки нов тренд на социјалните медиуми добива на популарност низ целиот свет, предизвикувајќи тревога кај наставниците, родителите и експертите за технолошка безбедност.
На TikTok , вирален предизвик наречен #ChromebookChallenge ги охрабрува учениците намерно да ги оштетуваат училишните лаптопи со вметнување метални предмети во USB порти, многу неодговорно однесување кое во некои случаи доведе до експлозии на батерии, пожари и итни евакуации на училиштата.
Она што на прв поглед може да изгледа како безопасен обид за стекнување популарност на Интернет, всушност претставува сериозна закана за животот и безбедноста. Десетици инциденти веќе се пријавени во училници низ целиот свет, што предизвика итни предупредувања од училиштата и експертите за безбедност.
Од вирален УЗ до вистински пламен
Методот е исклучително едноставен и опасен: учениците вметнуваат спроводливи предмети како што се спојувалки за хартија, игли, фолија или обвивки од мастика за џвакање во USB- портите на нивните лаптопи, најчесто Chromebook-ови, со цел да предизвикаат дефекти или, во екстремни случаи, оштетување на батериите. Литиум-јонските батерии, кога се оштетени, можат брзо да се прегреат, предизвикувајќи чад или дури и пожар.
Наставниците во неколку земји потврдија евакуации на училници откако уредите почнале да испуштаат чад или дури се запалиле. Во еден пријавен случај, експлозија предизвикана од краток спој во USB-портата оштетила мебел и ја исполнила училницата со чад, сето тоа поради неколку секунди популарност на Интернет.
Што го движи овој тренд?
Според експертите за дигитално однесување, овој предизвик е мотивиран од неуморната потрага по лајкови, прегледи и вирална слава. За некои ученици, тоа е начин да добијат признание од своите врсници. За други, тоа е чин на бунт или погрешно разбран начин за „нарушување“ на класата.
Она што го прави овој тренд уште поопасен е широко распространетото верување меѓу учесниците дека училишните уреди се „замени“, што поттикнува деструктивно однесување, без целосно разбирање на потенцијалните ризици.
Правни и безбедносни импликации
Покрај физичката опасност, учениците кои се вклучуваат во овие дела можат да се соочат со сериозни дисциплински мерки, вклучително и суспензии или дури и кривични пријави за вандализам или загрозување на други. Во неколку земји, оштетувањето на училишниот имот или загрозувањето на јавната безбедност може да има правни последици што одат надвор од училницата.
Експертите за технолошка безбедност истакнуваат дека литиум-јонските батерии не се дизајнирани да издржат електрично оштетување, а нивното мешање може да предизвика верижна реакција што е тешко да се контролира. „Ова не е само шега“, предупредува еден експерт за безбедност. „Тоа е манипулација со експлозивна енергија во ограничен простор.“
Повик за дигитална одговорност
Бидејќи виралните предизвици стануваат сè поопасни, потребата од едукација за дигитална одговорност никогаш не била поголема. Родителите и училиштата ширум светот се повикуваат отворено да разговараат со учениците за ризиците од онлајн предизвиците и долгорочните последици од ризичното однесување.
Некои училишта веќе воведуваат построги политики за употреба на технологија, додека технолошките компании се соочуваат со зголемен притисок за побрзо отстранување на штетната содржина. TikTok тврди дека отстранува видеа што промовираат опасно однесување, но проблемот не е решен бидејќи штетните трендови често се појавуваат повторно под нови хаштагови или формати.