Затоплувањето на односите Турција-Грција со резултати на многу полиња

Неодамнешното затоплување во односите меѓу соседите Турција и Грција остави свој белег во повеќе домени, со чести состаноци на високи турски и грчки носителите на одлуки, како што беше прикажано неодамна при посетата преку Егејот на грчкиот министер за одбрана Никос Панајотопулос.

По години на ескалација на тензиите меѓу двата соседа, дипломатската клима брзо и значително го промени курсот по двојните земјотреси што ја потресоа јужна Турција на 6 февруари, погодувајќи околу 13,5 милиони луѓе и убивајќи над 50.000.

Грција беше меѓу првите земји што го пренесе своето сочувство и понуди помош по земјотресите. Поддржувајќи ги зборовите со акција, Атина веднаш ги мобилизираше елитните тимови ЕМАК на своето Министерство за граѓанска заштита, кои пристигнаа во Турција помалку од 24 часа по земјотресите за да се приклучат на спасувачките напори.

По нив следеше иницијална хуманитарна помош која ги вклучуваше многу потребните ќебиња и шатори, придружени од министерот за цивилна заштита Христос Стилијанидес како гест на сочувство.

Беа започнати и неколку акции за донации за жртвите од земјотресот од грчките јавни агенции, како што се Централниот сојуз на општините во Грција (КЕДЕ), грчкиот Црвен крст и граѓански организации, вклучително и синдикати и политички партии.

Ова покажување на солидарност од страна на грчката држава и народ во време на несреќа и нејзиниот сесрден прием од турска страна „отвори прозорец на можности“ во билатералните односи.

Анкара, пак, се обиде да ја врати оваа добра волја по трагичната железничка несреќа која однесе десетици животи во близина на северниот грчки град Темпи на 28 февруари, кога Турција беше првата земја што изрази сочувство и помош.

Турција, исто така, дозволи грчки затвореник кој го загуби својот син во несреќата да присуствува на погребот во Грција и на крајот да биде префрлен во грчки затвор.

Процветаа и дипломатските контакти, а турскиот министер за надворешни работи Мевлут Чавушоглу се сретна со неговиот грчки колега Никос Дендиас на 20 март во Брисел.

Нивниот состанок даде голема најава за поддршка во меѓународните агенции, при што Грција ја поддржа кандидатурата на Турцијљ за позицијата генерален секретар на Меѓународната поморска организација (ММО), а Анкара го стори истото за кандидатурата на Атина за непостојано место во Советот за безбедност на ООН за 2025-2026 година.

Грција и Турција, исто така, ја рестартираа иницијативата за „позитивна агенда“, за која Чавушоглу и Дендиас првично се договорија во април 2021 година.

Во четвртиот круг од разговорите во рамките на позитивната агенда, турските и грчките делегации предводени од двете страни од замениците министри за надворешни работи се собраа во турската престолнина Анкара на 22 март.

Во заедничката изјава, двете страни рекоа дека разговарале за напредок во 25-те теми од дневниот ред. Тие вклучуваат соработка и напредок во областите на претприемништвото, туризмот, енергетиката, транспортот и телекомуникациите, поморските прашања, информатичката и комуникациската технологија, образованието, социјалната сигурност, здравството и животната средина.

„Многу ставки се успешно завршени. Задоволителен напредок е постигнат во неколку други ставки на листата“, беше изјавено за време на последната голема посета, кога шефот на одбраната на Грција Панајотопулос дојде во Анкара на средба со турскиот министер за национална одбрана.

Сега, кога двете земји треба да одржат избори следниот месец, може да следат поконкретни чекори доколку опстојува сегашната клима на добри односи.

Извор: ТРТ БАЛКАН