Зголемувањето на пензиите во Македонија зависи од Уставот
Министерството за труд и социјална политика ќе поднесе барање до Уставниот суд да провери дали линеарното зголемување на пензиите, како што бараат пензионерите, е уставна повреда.
Одлуката на Уставниот суд од 1997 година покажува дека линеарното зголемување на пензиите е противуставно. Но, со одлука на Владата во 2019 година имаше линеарно зголемување на пензиите, повикувајќи се на тогаш постоечкиот член во законот, доколку зголемувањето на БДП во рок од една година биде повеќе од 5 отсто, ќе има зголемување за 720 денари. Во меѓувреме, по иницијатива на Министерството, Уставниот суд ќе одлучува за толкувањето на законот. Низ годините имало повеќе зголемувања со исто толку пари, на кои се повикуваат подзаконските акти, рече министерката Тренчевска.
„Во 2014-2015-2016 година кога беа донесени одлуки за зголемување на пензиите за 600 денари, тие беа укинати според законските прописи што ги имаме денес во сила. Затоа реков дека тоа е невозможно и неуставно затоа што, како што кажавте со одлуката од 1995 година, Уставниот суд се нарекува токму на она што секој граѓанин со својот труд го добива онолку колку што придонел во фондот онолку години колку што имал. работеше“, изјави Јованка Тренчевска, министер за труд и социјална политика.
Министерството за труд и социјална политика, заедно со иницијативниот Совет на пензионери и Сојузот на здруженија на пензионери, од следната недела ќе формираат работна група за разговори. Новата методологија која се применува за усогласување на пензиите на секои 6 месеци, се заснова на 50% од зголемувањето на трошоците на живот и 50% од зголемувањето на просечната плата. Од септември 330.000 пензионери ќе добијат зголемување од најмалку 6%. Тренчевска рече дека новите пресметки на Агенцијата за статистика може да ја зголемат оваа сума, но барањето минималните пензии на 95 илјади пензионери да се усогласат со 18 илјади денари, кога минималната плата е 20 илјади денари, може да предизвика дестабилизација во пензискиот фонд.
„Доколку минималната пензија стане 18.000 денари, оваа можност ќе ја искористат сите оние, особено жените кои имаат право на пензија на 62 години, дури и оние кои во моментов имаат 63 години, а тоа значи дополнително оптоварување на Фонд за пензиско и инвалидско осигурување и ќе создадам ситуација по 3-4 месеци да се доведе во прашање дали ќе има пари за 330 илјади пензионери“, изјави Јованка Тренчевска, министерка за труд и социјална политика.
Она што е познато, минималната пензија од 12.500 денари во септември ќе биде 13.300 денари. Но, далеку од барањето на пензионерите, кои повторно ќе излезат на протест. Министерот рече дека пензионирањето како економска категорија ќе се зголемува врз основа на постојните закони колку што овозможува стабилност на пензискиот фонд. Финансиска импликација може да се предизвика доколку за сите се примени побарувачката за линеарно зголемување од 3.500 денари, рече таа.
Според неа, неправедно е да се поистоветуваат луѓето кои работеле 15 години и оние кои работеле 40 години, колку повеќе платиле придонеси во фондот и нормално е да имаат повисока пензија. Тренчевска рече дека до крајот на годинава ќе изнајде соодветно решение за утврдување на минималната пензија во земјава, која ќе биде над прагот на сиромаштија утврден од Светска банка.
