КАКО ИРАН МОЖЕ ДА МУ СЕ ОДМАЗДИ НА ИЗРАЕЛ ЗА НАПАДОТ НА АМБАСАДАТА? Светот очекува остра одмазда, но Техеран има поважна СТРАТЕШКА ЦЕЛ

Иран вети дека ќе одговори на воздушниот напад во понеделникот врз неговиот конзулат во Дамаск , но каков капацитет има Техеран да му наштети на Израел и каква форма може да има одмаздата?

Убиени се 13 лица, меѓу кои и бригадниот генерал Мохамед Реза Захеди, важна личност во силите Кудс, прекуокеанскиот огранок на елитната иранска Републиканска гарда. Израел не соопшти дали стои зад нападот.

– Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху целосно ја загуби рамнотежата – изјави министерот за надворешни работи Хосеин Амир-Абдолахиан на веб-страницата на неговото министерство.

Ескалацијата е дизајнирана да му покаже на светот дека Иран е „хартиен тигар“, рече Фаваз Гергес, професор по меѓународни односи на Лондонската школа за економија. Тоа, исто така, претставува значителна загуба за силите Кудс, „што всушност е за координација и трансфер на оружје и технологија на Хезболах во Либан и Сирија“.

Военото крило на Хамас, бригадите Касам, рече дека бригадниот генерал Захеди одиграл „истакната улога“ во нападите на Хамас на 7 октомври врз јужен Израел, што ја поттикна актуелната војна во Газа која се заканува да се прошири. Иран негираше дека има улога во самиот напад, но го поддржува Хамас со финансирање, оружје и обука.

Сепак, опциите на Иран за одмазда против нападот во Дамаск може да бидат ограничени по обем и број, изјавија г-дин Гергес и други експерти за Би-Би-Си.

„Иран не е способен за голема конфронтација со Израел со оглед на неговите воени способности и економската и политичката ситуација“, рече Али Садрзадех, автор и аналитичар за блискоисточните работи. „Но, ќе мора да најде одговор за домашната потрошувачка и да го заштити својот углед меѓу своите регионални сојузници.

Гергес, исто така, рече дека Иран веројатно нема директно да му возврати на Израел, „иако Израел навистина го понижи Иран“.

Наместо тоа, Иран најверојатно ќе покаже „стратешко трпение“ бидејќи има приоритет на поважна цел: изградба на нуклеарна бомба.

„Иран акумулира моќ, збогатува ураниум, напредува. И големата награда за Иран всушност не е да испрати 50 балистички ракети и да убие 100 Израелци, туку да воспостави стратешко одвраќање, не само против Израелците, туку дури и против американските држави“.

Што е со Хезболах?

По израелската војна во Газа, ескалираа нападите со ракетни и беспилотни летала на милициите поддржани од Иран во Сирија, Ирак, Либан и Јемен против израелските интереси, но се чини дека ги ограничија нивните дејствија надвор од провоцирањето на Израел во војна од целосен обем.

„Дури и напад на израелската дипломатска мисија од страна на иранските прокси сили изгледа тешко да се замисли“, рече г-дин Садрзадех, иако предвиде дека сегашните напади на милициите Хути поддржани од Иран врз бродовите во Црвеното Море и Аденскиот Залив „се многу веројатно да продолжи, особено против бродови кои се на некој начин поврзани со Израел или САД“.

Хезболах е една од најтешко вооружените, недржавни вооружени сили во светот – независните проценки сугерираат дека групата има меѓу 20.000 и 50.000 борци, многумина добро обучени и закоравени преку вмешаност во граѓанската војна во Сирија.

Либанската група поддржана од Иран има арсенал од околу 130.000 ракети и проектили, според Центарот за стратешки и меѓународни студии тинк-тенк.

Сепак, експертите за кои зборуваше Би-Би-Си веруваат дека групата веројатно нема да започне голема ескалација против Израел.

„Хезболах навистина не сака да падне во израелската замка, бидејќи тие разбираат дека Бенјамин Нетанјаху и неговиот воен кабинет очајно се обидуваат да ја прошират војната“, рече Гергес.

„Политичката иднина на Бенјамин Нетанјаху зависи од продолжувањето на војната во Газа и нејзината ескалација на северните фронтови со Хезболах, па дури и со самиот Иран.

„Симболична“ реакција?

Садрзадех верува дека Иран најверојатно ќе покаже „симболична“ реакција наместо да ризикува директна војна со Израел.

„Иран е експерт за извршување симболични напади како оној како одговор на убиството на неговиот врвен воен командант, Касем Сулејмани“, рече Садрзадех, мислејќи на иранскиот балистички ракетен напад врз ирачката воздушна база каде што беа стационирани американски војници — недела откако САД убија ирански генерал во Багдад.

И покрај ветувањето на Иран за „жестока одмазда“, ниту еден американски воен персонал стациониран во базата не беше убиен, а имаше извештаи дека американската војска била предупредена за проектилите што доаѓаат.

Професорот Јусоф Азизи верува дека ќе има битка зад сцената во Иран меѓу оние кои тврдат дека Иран треба да се обиде да се етаблира како нуклеарна сила за да ја одврати израелската агресија и повеќе ајдуци кои сугерираат директни напади врз Израел и неговите воени објекти.

Но, тој за Би-Би-Си изјави дека анализата на интервјуата на државните медиуми и клучните сметки на социјалните медиуми сугерира дека најверојатно ќе надвладее политика на „стратешко трпение“.

„Не можеме да отфрлиме дека Иран може да го користи сајбер просторот како друга димензија за да му се одмазди на Израел, или за да изврши сајбер напади врз информатичката технологија, за осакатување, крадење и објавување информации или за да се обиде барем да го одвлече вниманието. оперативна технологија“, изјави за Би-Би-Си Тал Павел од Израелскиот институт за студии за кибер-политика.

„Знаеме дека во изминатата деценија и половина имаше тајна сајбер војна меѓу Иран и Израел. Така што во овој случај тоа може да биде само уште една фаза“, рече тој.

Врховниот водач на Иран, ајатолахот Али Хамнеи ќе одлучи што на крајот ќе направи Техеран.