Која европска земја ќе страда најмногу од царините на Трамп?
Една петтина од извозот на ЕУ оди во САД.
Царините во секторот за производство на автомобили најтешко ја погодија германската економија, но потенцијалните царини во фармацевтскиот сектор би можеле значително да ја чинат ирската економија.
Германија и Ирска се појавуваат како две најизложени економии на ЕУ загрозени од повисоките американски царини, додека Брисел работи на трговски договор со Вашингтон, среде извештаите дека фармацевтските царини би можеле да достигнат и до 200%.
Кога американскиот претседател Доналд Трамп воведе нова царина од 25% за увоз на возила и нивни делови во април, Германија беше идентификувана како земја од ЕУ со најголеми загуби.
Тинк-тенкот „Бругел“ со седиште во Брисел во тоа време процени дека царините би можеле да ја чинат земјата 0,4% од нејзиниот БДП на долг рок.
Додека чекаме нов трговски договор меѓу ЕУ и САД, се појавуваат други детали што би можеле да ги стават Ирска, Данска и Белгија, како и други земји, на нишан ако Вашингтон следно го таргетира фармацевтскиот сектор.
Земји со најголема изложеност на американскиот пазар
Целокупното влијание врз европската економија ќе зависи од фактичката царинска стапка што ја наметнуваат САД и од одговорот на ЕУ, но ударот нема да биде рамномерно распределен.
Според Бројгел, економијата на ЕУ се соочува со значајни, но управливи макроекономски последици.
Во извештајот од април, тие проценија дека, според можни сценарија, штетата би можела да биде околу 0,3% од БДП на ЕУ, во зависност од исходот од преговорите.
Ова се споредува со 1,1% раст на реалниот БДП што се очекува во блокот во 2025 година.
Трговијата со САД е значајна.
Во 2024 година, САД беа најголемиот партнер за извоз на стоки од ЕУ, со учество од 20,6% од целиот извоз на стоки од ЕУ надвор од блокот.
Фармацевтските производи сочинуваат 15% од извозот на стоки од ЕУ во САД.
По нив доаѓа автомобилскиот сектор.
Додека не се разјаснат потенцијалните американски царини за производите од фармацевтскиот сектор, „автомобилскиот сектор се чини дека е поранлив на американските царини бидејќи не се чини дека се планирани некои поголеми исклучоци“.
Индустријата беше погодена со царина од 25% во април.
„Само царините би можеле да го намалат вкупниот обем на трговија на ЕУ за околу 8% во следните пет години“, рече Рори Фенеси, виш економист во „Оксфорд економикс“, во неодамнешен извештај.
Познато е дека земјите со највисока вредност во извозот на стоки во САД, кои се соочуваат со најголема закана за нивните економии, се Германија, Ирска, Италија, Франција и Холандија.
Германската економија во голема мера се потпира на извозот, поттикнат од автомобилскиот сектор во земјата.
Речиси една четвртина (22,7%) од вкупниот германски извоз оди во САД, пишува Euronews , според Телеграф.
„Германија се издвојува како главна европска економија која веројатно ќе биде најтешко погодена од американските царини и очекуваме растот на БДП да се намали во вториот и третиот квартал“, рече Ендру Хантер, заменик-директор и виш економист во „Мудис рејтингс“.
Хантер, исто така, додаде дека помалите економии, вклучувајќи ја Австрија и други во Централна и Источна Европа, „кои се високо интегрирани во индустриските синџири на снабдување на Германија, исто така ќе бидат силно погодени“.
„По 2025 година, долгорочното негативно влијание на царините би можело да биде околу 0,4% од БДП во Германија, откако ефектот целосно ќе се акумулира и почетните краткорочни ефекти ќе исчезнат“, рече Никлас Фредерик Поатје, истражувач во Бругел.
„За Франција, просечниот ефект би бил околу 0,25% од БДП.“
Неизвесноста би можела да доведе до губење на инвестиции и работни места во 27-члениот блок.
Хантер рече дека „дури и за оние земји каде што директната изложеност на американскиот извоз е релативно ограничена, како што се Франција или Шпанија, растот веројатно ќе биде оптоварен од глобалната слабост и неизвесност“.
Во однос на долгорочните влијанија, Ирска се издвојува како една од најпогодените земји, бидејќи повеќе од половина од нејзиниот извоз на стоки (53,7%) е насочен кон американскиот пазар.
Многу зависи од тоа дали фармацевтскиот сектор ќе биде погоден од царините.
„Ако е така, Ирска ќе биде економијата на ЕУ која е најмногу изложена на ризик од овие царини“, рече Матиу Савари, главен стратег за европска инвестициска стратегија во BCA Research.
Како фармацевтските тарифи би можеле да влијаат конкретно врз европската економија?
Фармацевтската индустрија базирана на истражување е клучен капитал на европската економија. Таа е еден од најуспешните високотехнолошки сектори во Европа.
Според неодамнешна студија на PWC, таа придонесе за економијата на Европската Унија со 311 милијарди евра бруто додадена вредност (БДВ) и 2,3 милиони директни и индиректни работни места во 2022 година.
А американскиот пазар е од суштинско значење за европскиот фармацевтски сектор.
Според Европската федерација на фармацевтски индустрии и здруженија, во 2021 година, Северна Америка учествуваше со 49,1% од глобалната продажба на фармацевтски производи, во споредба со 23,4% за Европа.
И повеќе од една третина од извозот на лекови од ЕУ оди во САД.
„Доколку фармацевтскиот сектор биде погоден од царина од 25%, како што очекува „Мудис“ во наредните месеци, најизложени ќе бидат голем број помали европски економии како што се Данска, Белгија, Словенија и Ирска, кои генерално се места каде што сметаме дека ризиците од рецесија во Европа се најголеми“, рече Хантер.
Главниот стратег во BCA Research додаде дека во овој случај „Ирска е особено изложена на овој ризик“, истакнувајќи дека извозот во САД претставува 18% од БДП на Ирска, а извозот на фармацевтски производи претставува речиси 55% од ирскиот извоз.
Според BCA, влијанието „би можело да го ограничи растот за 4% до 5% со текот на времето“.
Бројгел процени дека кумулативната загуба на реалниот БДП на Ирска би можела да биде 3% до 2028 година.
Институтот, исто така, ја издвои земјата како најранлива на влијанието на американските царини врз вработувањето.
Во врска со тоа колку е ранлива една земја на губење на работни места во светлината на американските царини, Бројгел рече дека Италија е втората најизложена земја, со висока изложеност на транспортна опрема и високо ниво на вработеност изложено во модата и производството на автомобили.
Италија, исто така, би имала голема изложеност на фармацевтски производи.
Дали ќе има царина од 200% за фармацевтските производи?
Трамп рече дека фармацевтските производи увезени во САД се соочуваат со царина од 200%, без да открие дополнителни детали.
Според Савари од БЦА, ова веројатно нема да се случи бидејќи „тоа значително би ги зголемило трошоците за здравствена заштита за американските потрошувачи, што е веќе голем проблем за гласачите“.
Тој го гледа ова како „силна порака до странските фармацевтски компании да ги намалат своите цени и да инвестираат во производство на своите лекови во САД“.
Се очекува дека „странските директни инвестиции во САД и најавите за намалување на цените на лековите ќе бидат крајниот резултат од овие разговори и закани“.
„Притисокот сега е врз фармацевтските компании да ги прошират производствените капацитети во САД, така што ќе бидат на прагот на американските клиенти“, рече Ден Коутсворт, инвестициски аналитичар во AJ Bell.
