Курти беше подготвен да потпише, но Вучиќ никогаш нема да ја премине црвената линија за која многу се зборува – Судбината на Косово ќе се решава на 18 март во Македонија!?
И покрај притисокот од меѓународната заедница, разговорите меѓу српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Албин Курти за планот за нормализирање на односите меѓу Косово и Србија пропаднаа, а нивното продолжение беше најавено за 18 март. Секоја страна ја обвинува другата за неуспехот на преговорите.
Видно разочаран и исцрпен, српскиот претседател Александар Вучиќ се појави пред новинарите по средбите, велејќи дека се договорени нови разговори во Северна Македонија на 18 март, кога Јосеп Борел ќе го посети регионот. “Како и да гледате на работите, формирањето на Заедницата на српски општини е на прво место и кога ќе се договорите за тоа, тогаш продолжувате понатаму”, рече Вучиќ, посочувајќи дека косовскиот премиер Албин Курти дошол во Брисел со намерата да потпише нешто, но дека тоа не е прифатено.
“До следните преговори, треба да се разговараат со Лајчак за работите за спроведување. Исто така, важно е дека во изјавата на ЕУ, ако е така, тоа е нивна изјава, да се спомене неопходноста од спроведување на сите договори досега. Инсистирав на ЗСО, и Курти сега не беше подготвен да го прифати тоа, ќе видиме дали ќе го прифати во иднина”, изјави Александар Вучиќ. Од друга страна, косовскиот премиер Албин Курти изјави дека е подготвен да го потпише денешниот договор во Брисел, но српската страна одби и смета дека е губиток дека ништо од договореното не е потпишано во понеделникот.
“Време е да не се давам доминантни толкувања токму во моментот кога текстот ќе може да го прочита секој. Тоа е договор кој целосно ја воспоставува рамноправноста на партиите, тоа е договор на симетрија, добрососедство и соработка во иднина, секогаш на демократски и европски начин. Не потпишав затоа што другата страна не сакаше да потпише. Ја изразив мојата волја и интерес да го потпишам овој текст. Тоа не би бил прв текст потпишан од премиерот на Косово и претседателот на Србија. Денешните преговори требаше да резултираат со потпишан договор. Планот за имплементација ќе биде план како постигнатиот договор да се преточи во реалноста на двете земји според европскиот предлог, кој претходно беше инициран од Франција и Германија, кои беа придодадени на претставникот на ЕУ на 9 септември, кога беше даден предлогот… Сето тоа се работи што мора да се спроведат”, убеден е Албин Курти.
Шефот на евродипломатијата Жозеп Борел и специјалниот пратеник на ЕУ за дијалог меѓу Србија и Косово Мирослав Лајчак во текот на денот имаа одвоени разговори со Вучиќ и Курти.
Доколку Србија и Косово го прифатат планот за нормализација на односите поддржан од ЕУ и САД, тоа би значело и меѓусебно признавање, а според планот двете земји треба да си ги признаваат документите, печатите, пасошите, личните карти и националните симболи. Исто така, Србија не треба да го блокира членството на Косово во меѓународните организации и двете страни треба да развиваат нормални добрососедски односи засновани на еднакви права. Од друга страна, Косово треба да обезбеди соодветно ниво на самоуправа за српската заедница, односно формирање на Заедницата на српските општини и официјализирање на специјалниот статус на СПЦ, а двете страни би ги отвориле своите постојани претставништва во Приштина и Белград.
Двете црвени линии на Вучиќ
Вучиќ и пред да замине во Брисел, постојано потенцираше дека Србија нема да ја признае независноста на Косово, ниту да го поткопа неговото членство во ОН, што наводно е споменато во француско-германскиот план претставен на Вучиќ и Курти. Дополнително, категоричен став на Белград е дека Заедницата на српските општини мора да се формира пред да се влезе во деталите на европскиот план за Косово и Метохија, чии автори се всушност германскиот канцелар Олаф Шолц и францускиот претседател Емануел Макрон.
Интересно е што европските земји не се единствени во однос на француско-германскиот план за нормализација на односите меѓу Косово и Србија. Британската претседателка на Комисијата за надворешна политика Алиша Кернс ги праша претставниците на Италија, Германија и Франција зошто се обидуваат да воспостават етничка територијалност на Косово и нагласи дека Велика Британија нема да го поддржи формирањето на “Република Српска” во Косово.