Може ли војната во Украина да влијае на француско-германските односи?
Париз и Берлин се во несогласување околу воената помош за Украина. Но, дали двете европски сили можат да се договорат за оваа точка?
На конференцијата за Украина во Париз на крајот на февруари 2024 година, францускиот претседател Емануел Макрон не ја отфрли можноста за испраќање француски војници во Украина.
Оваа изјава не беше добро прифатена од Германија.
Неколку часа подоцна, Германецот Олаф Шолц одговори: „Европа и НАТО нема да испратат војници во Украина“.
Очигледно изјавата на Макрон беше „црвена линија“ за Германија.
За време на истата конференција, францускиот лидер не ја пропушти можноста да потсети дека многу од земјите размислуваат да испратат само чанти и шлемови во Украина, истакнувајќи го јануари 2022 година кога Германија испрати 5 илјади шлемови во Украина, но не и оружје.
Оттогаш, ситуацијата многу се промени.
По САД, Германија е најголемиот поддржувач на Украина, пишува euronews , пренесува Телеграф.
Според Килскиот институт, Германија се обврзала да обезбеди 17 милијарди евра помош за Киев, додека Франција ветила само 1,8 милијарди евра.
„Франција беше помалку неволна да понуди тешко оружје, но тоа го направи многу помалку јавно. И досега, таа не сакаше да каже што точно и во која мера е породено. Таа тоа го оправдува со тоа што тогаш можела да ги открие тајните на одбраната“, изјави др. Каролин Мозер, директорка на истражувачка група на Институтот Макс Планк во Хајделберг.
Извор на тензија меѓу Берлин и Париз е и недостатокот на комуникација.
Соочен со целосна руска инвазија на Украина, Шолц објави на крајот на февруари 2022 година помош од 100 милијарди евра за модернизација на германската армија.
За Франција не и беше добро што не беше однапред информирана.
Друг камен на сопнување во француско-германските односи е Европската иницијатива за небесен штит.
Инициран од Германија, проектот, кој вклучува 21 земја на НАТО, но не и Франција, се состои од германски (IRIS-T), американски (ПАТРИОТ) и израелски (Стрела-3) системи.
Сепак, овие спорови постоеја и пред нападот на Москва врз Украина.
Во 2017 година, Макрон одржа говор на Сорбона, повикувајќи на ремонт на европската одбрана, што падна на глуви уши во Германија.
Тоа е затоа што француската и германската визија за европската одбрана суштински се разликуваат во една точка: улогата на НАТО.
„Додека Франција се стреми кон одредена автономија, Германија претпочита трансатлантски пристап“, објаснува Мозер.
Сепак, одбраната е само дел од серијата долготрајни спорови меѓу Париз и Берлин.
Голема поделба меѓу двете историски е и енергијата.
Додека Франција зависи од нуклеарната енергија за околу 70% од својата електрична енергија, Германија ја затвори својата последна нуклеарна централа во 2023 година.
И очигледно војната во Украина го враќа енергетското прашање на маса, бидејќи Германија, главен потрошувач на руски гас, мора да бара снабдување на друго место.
Друг спор меѓу двете европски земји е договорот за слободна трговија меѓу ЕУ и Меркосур, јужноамериканскиот трговски блок.
„За Германија, слободната трговија е од суштинско значење, бидејќи нејзината економија е многу зависна од извозот“, рече Жак-Пјер Гугеон, директор за истражување на Институтот за меѓународни и стратешки односи (ИРИС).
Меѓутоа, војната во Украина уште повеќе ги наруши односите меѓу државите.
„Постоеше еден вид тивка поделба на улогите меѓу поводечка Франција за одбранбените прашања, стратешките прашања, а потоа и Германија за економските прашања. И јасно е дека оваа рамнотежа сега е ослабена со германските амбиции за одбранбените прашања“, рече Гаспард Шницлер, директор за истражување во ИРИС.
Француско-германските односи се вратија во втор план за Берлин, кој сè повеќе ги насочува очите кон Истокот.
Во својот говор во Прага во август 2022 година, Шолц повика на проширување на Европската унија со вклучување на земјите од Западен Балкан, Украина и Молдавија.
Како да се подобрат француско-германските односи?
Набљудувачите предложија неколку начини за враќање на француско-германскиот тандем на вистинскиот пат.
За експертот Мозер, парот треба подобро да комуницира.
Инаку, Макрон ќе ја посети Германија во официјална државна посета кон крајот на овој месец, каде што се очекува двајцата лидери, меѓу другото, да разговараат и за приоритетите за следниот мандат на ЕУ пред европските избори закажани за 6 и 9 јуни.
