Најбизарниот експеримент со луѓе што некогаш постоел: 101 ден биле на сплав за блуд, еве како живееле и што се случило (фото)
Во 1973 година се случи еден од најбизарните општествени експерименти во историјата, познат како „Експеримент на сплавот Акали“. Оваа приказна е целосно вистинита и донесе резултати кои го изненадија дури и нејзиниот творец, мексиканскиот антрополог д-р Сантијаго Хеновес.
Инспирација од киднапиран авион
Сè започна една година порано, кога Хеновс преживеа киднапирање на авион на летот за Мексико Сити. Инцидентот, во кој тој беше заложник заедно со уште 103 патници, заврши без жртви, но кај него разбуди опсесивен интерес за човековото однесување во екстремни околности. Овој настан го инспирираше да создаде експеримент за да ја тестира човечката агресија и меѓучовечките односи во изолација.
Споменатиот лекар сметал дека да се биде во киднапираниот авион е „премногу добро за да биде вистина“, со оглед на фактот дека тој бил еден од водечките експерти за биолошка антропологија и некој кој го посветил својот живот на проучување на насилничкото однесување.
Ова искуство го инспирирало толку многу што смислил сличен експеримент чија цел е да го тестира човечкото однесување и склоноста кон агресија во конкретни околности.
Неговата идеја била да собере група луѓе кои заедно ќе пловат на отворено море, а тој сметал дека ова е одлична лабораторија за набљудување на човечкото однесување.
„Тестовите на животни ни покажаа дека може да се предизвика агресија кога внесуваме различни видови стаорци во затворен простор. Би сакал да видам дали истото важи и за луѓето“, напиша тој тогаш.
Сплав на отворено море
Лекарот креирал сплав со димензии 12×7 метри со само една кабина која била доволно голема за луѓето да легнат. Тоалетот беше поставен надвор за да може сите да го видат. Сплавот немаше мотор, немаше струја, немаше помошни возила и се викаше Акали (куќа на вода). На пат од Канарските острови до Мексико требало да плови 101 ден на море, а замислил дека со него ќе има уште 10 луѓе.
Хеновс го рекламирал експериментот во неколку светски весници и имало илјадници заинтересирани, но овој антрополог имал многу јасна визија за тоа кого сака. На крајот, тој избрал четворица мажи и шест жени од различни националности, вери и социјален статус. На жените им биле доделени раководни позиции на бродот, а на мажите физички и оваа наредба не била случајна.
„Се прашував дали давањето моќ на жените ќе резултира со повеќе или помалку насилство“, рече Хеновес, кој направи многу насочена работа за да создаде атмосфера на насилство.
Сплав блуд или сплав насилство?
Медиумите брзо го нарекоа сплавот „Сплав на блуд“, известувајќи за интимните односи на групата и интимната тензија меѓу екипажот. Хеновс дополнително ја охрабрил оваа перцепција со избирање атрактивни учесници и вклучување на римокатолички свештеник. Сепак, иако некои членови навистина се впуштаа во интимни односи, тоа не предизвика тензија или агресија што ја предвиде лекарот.
Неочекувани резултати
Наместо насилство, учесниците развија меѓусебна солидарност.
„Сфатив дека единствената личност која покажуваше знаци на насилство на сплавот бев јас“, призна Хеновес. Сепак, екипажот подоцна откри дека често размислувале како „случајно да го турнат преку морето“, бидејќи едвај го поднесувале неговото психичко насилство.
Наследството на експериментот
Универзитетот каде што работел Хеновс се огради од истражувањето поради медиумски скандали, но учесниците се согласија дека експериментот бил успешен, иако не на начинот на кој докторот очекувал. „Почнавме како „ние“ и „тие“, а останавме како „ние““, рече Фе Сејмур, една од учесниците.
Сплавот Акали останува студија за човековата природа, покажувајќи дека дури и во предизвикувачки и тешки околности, луѓето можат да најдат начин да изградат заедништво наместо конфликт.