На секој четврти му недостасуваат повеќе од 10 заби: Откриен е лек кој ќе ни овозможи да ни израснат и трети заби
Истражувачите во Јапонија развиваат лек за кој веруваат дека ќе им овозможи на луѓето да растат нови заби за да ги заменат оние што ги изгубиле.
Лекот за раст на нови заби наскоро влегува во клинички испитувања на луѓе, бидејќи се покажа дека е ефикасен кај животните.
Доколку се докаже дека е безбеден и ефикасен кај луѓето, лекот откриен од јапонските истражувачи еден ден би можел да ни овозможи да ги регенерираме забите изгубени од повреда, расипување или старост.
Познато е дека многу мал процент од возрасната популација на Србија ги има сите заби, а дека процентот на оние кои немаат никакви заби е многу поголем. На секој четврти жител му недостасуваат повеќе од десет заби, а на повеќето ќе им недостасуваат барем некои заби како што стареат, така што овој лек би бил добредојден.
Протезите и имплантите можат да ги заменат овие изгубени заби, но тоа никогаш не дава целосно чувство на природност и вклучува сериозни хируршки процедури.
Јапонски истражувачки тим напредува во развојот на револуционерен лек кој може да им овозможи на луѓето да растат нови заби, а клиничките испитувања се планирани да започнат во јули 2024 година. Лекот за повторно растење на забите е првенствено наменет за луѓе кои немаат целосен сет на заби поради вродени дефекти. Тимот има за цел лекот да биде подготвен за општа употреба во 2030 година.
Во претходните експерименти врз животни, лекот го стимулирал растот на „третите“ заби по млечните заби, а потоа и на трајните заби кај возрасните.
„Можноста да израсне нов заб е сон на секој стоматолог. Работам на тоа откако дипломирав. Бев уверен дека ќе можам да го направам тоа“, вели д-р Кацу Такахаши, водечки истражувач и раководител на Одделот за стоматологија и орална хирургија во болницата Китано, Институтот за медицински истражувања во Осака.
Анодонцијата е вроден дефект кој погодува околу еден процент од популацијата, а резултатот е што пациентот ги нема сите 32 заби. Се смета дека генетските фактори се главната причина за една десетина од пациентите со анодонција на кои им недостасуваат шест или повеќе заби, состојба категоризирана како олигодонтија. Овие состојби се познати и како агенеза на забите. Луѓето кои растат со агенеза на забите уште од мали нозе се борат со основните функции како џвакање, голтање и зборување, што негативно влијае на севкупниот развој.
Некои животни, вклучително и ајкули и некои влекачи, постојано ги обновуваат забите. Се претпоставува дека на луѓето во текот на својот живот им растат само две групи заби, но всушност, постојат докази дека ги имаме „микробите“ и за трет сет. Околу еден процент од популацијата го има спротивниот феномен на анодонција: хипердонција, вродена состојба која предизвикува поголем број на заби од нормалното.
Според истражувањето на тимот на Такахаши, еден од три такви случаи се манифестира како раст на трета група заби. Такахаши верува дека во повеќето случаи, човечката способност да расте трета група заби се губи со текот на времето. Кога истражувачите го дале лекот на порове, тие израснале дополнителен седми преден заб. Бидејќи новите заби растеле меѓу постоечките предни заби и биле со иста форма, се смета дека лекот предизвикал создавање на трети заби кај животните.
Кога стоматолошкиот третман повеќе не е возможен поради тежок кариес или пародонтална болест, луѓето остануваат без заби и мора да се потпрат на навлаки или протези. Можноста за растење на забите од третата генерација може да го промени тоа.
„Во секој случај, се надеваме дека во догледно време, лекот за повторно растење на забите ќе биде трет избор покрај протезите и имплантите“, заклучува д-р Казо Такахаши.