На третиот ден од Божик, жените треба да направат една работа и тоа молчејќи! Денеска се празнува Свети Стефан, ова е традицијата со која се затвораат божиќните празници (фото)
Македонската православна црква и верниците денеска го слават Светиот првомаченик и архиѓакон Стефан.
Свети Стефан (наречен Првомаченик) бил архиѓакон на првобитната Ерусалимска црква и роднина на апостол Павле.
Стефан бил првиот од седумте ѓакони, кои биле ракоположени од светите апостоли и поставени во службата за помош на сиромашните во Ерусалим. Затоа бил наречен протоѓакон. Тој бил Евреин кој живеел во грчките области на Римската империја.
Православната црква, на третиот ден од Божик, молитвено се сеќава на Светиот првомаченик – архиѓаконот Стефан. Стефан бил Евреин, припадник на оној дел од еврејскиот народ кој живеел во грчките области и го зборувал грчкиот јазик. Тој бил поврзан со апостол Павле, кој во времето на мачеништвото на Стефан сè уште не ја знаел вистинитоста на Христовото учење.
Страдањата на свети Стефан се случија една година по слегувањето на Светиот Дух врз апостолите, односно истата година кога Исус Христос се вознесе на небото. Свети Стефан е првиот христијанин кој умре за Господа и затоа е наречен Првомаченик. Неговото мачеништво е трогателно опишано на страниците на Светото Писмо од Новиот Завет.
Свети Стефан се нарекува архиѓакон, бидејќи тој бил првиот од седумте ѓакони поставени од светите апостоли да им помага на сиромашните во Ерусалим.
Како што вели библиското сведоштво, свети архиѓакон Стефан, како дванаесетте големи апостоли, бил инспириран од силата на Светиот Дух. Правел многу чуда, им помагал на луѓето, а сите негови добри дела се спомнати во Светото Писмо од Новиот Завет. Во таа прва година по страдањата и Вознесението Христово, свети Стефан со огромната сила на својата вера, своите зборови и дела, потсетувајќи на зборовите на Законот и на пророците од Стариот Завет, им докажал на Евреите, своите сонародници, дека навистина го убиле Месијата, кој се очекувал толку многу векови.
Поради тоа, тој имал многу непријатели меѓу своите соседи, но секогаш ги победувал со своите јасни и вистинити зборови. Бидејќи не можеле на друг начин да го спречат неговото проповедање, тие почнале, со помош на лажни сведоци, да клеветат дека ги хулил Бог и Мојсеј, исто како што се случило со Исус Христос. Така народните духовни настрешници против свети Стефан го побунија народот. Како и Христос, Стефан бил лажно обвинет и уапсен. По апсењето следуваше судење.
Свети Стефан на судењето решително и логично еден по еден ги побиваше клеветите на лажните сведоци. Тој јасно и со голема почит ја претстави целата историја на Израел од Авраам, кој прв го примил ветувањето за доаѓањето на Месијата кај Мојсеј, за кого зборувал со голема стравопочит и почит.
Меѓутоа, вистината за Месијата уште повеќе ги разбесни свештеничките и популарните полвари. Во тој жесток момент, протоѓаконот Стефан погледна кон небото и на сите присутни им соопшти што видел: „Ете, ги гледам небесата отворени и синот човечки како стои од десната страна на Бога, тоа ги разгневи сите негови судии, а архиѓаконот Стефан беше изнесен од градот и каменуван до смрт.”
Меѓу присутните мачители беше и братучедот на Стефан, Савле, кој подоцна, откако искрено се покаја, ја дозна вистината за Исус Христос, го прими неговото учење и светото крштевање и го помина остатокот од својот земен живот проповедајќи ја евангелската вистина како апостол Павле, ширење на словото Христово и основање црковни општини.
А тој ден, кога Евреите го каменуваа архиѓаконот Стефан, таа застана далеку, на еден рид на Пресвета Богородица, со свети Јован Богослов, гледајќи го мачеништвото на овој првомаченик за вистината на својот Син и горливо се молеше на Бога за неговата душа.
Свети Стефан, првомаченикот, имал нешто повеќе од 30 години кога умрел. Неговите последни зборови беа: „Господи, не им го припишувај овој грев“.
Самиот пример на мачеништво и несомнено страдање, архиѓаконот Стефан го постави и до ден-денес им дава пример на сите христијани. Неговиот пример најдобро ја објаснува изреката дека „крвта на мачениците е семето на Црквата“.
Моштите на светиот маченик Стефан биле пронајдени во близина на Ерусалим во 415 година. Ова е еден од пораспространетите празници на нашите простори, а е значаен и затоа што е прв после Божиќ.
Со него се поврзуваат повеќе обичаи – на тој ден од куќата се вади бадникова слама, која претходно внимателно се брише. Во никој случај не се фрла затоа што се верува во нејзината плодоносна моќ, туку се става во овоштарник, пчеларник или комерцијални објекти. Метлата повеќе не се користи за други намени туку се чува во куќата бидејќи се верува дека носи здравје. Во Банат и Срем, бадниковата слама беше отстранета веднаш по полноќ на Свети Стефан.
Сламата ја отстрануваа жените, по правило, во тишина – за да не се слушне Божиќното заминување. Некаде тоа го правеле и младите девојки, бидејќи постоело верување дека вака нема да има болви во куќата.
