Невиден хорор во Црна Гора: Мајка ја држела ќерка си заклучена во стан цела деценија, двете завршиле во психијатриска болница
Ментално болни мајка и ќерка доживеаја пекол повеќе од една деценија пред државата да им помогне, и покрај бројните извештаи дека им е потребна помош, пишува Вијести.
На 17 јануари годинава жителите на општина на северот на Црна Гора биле сместени во психијатриско одделение, откако, според мештаните кои го пријавиле случајот, четириесет и едногодишната девојка поминала повеќе од десет години во еден вид ропство – затворена во стан.
Мештаните за „Вијести“ велат дека во неколку наврати пријавиле во полиција и во Центарот за социјална работа дека мајката ја чувала ќерка си заклучена во станот, но дека надлежните одговориле дека немаат правна основа да реагираат.
,,Вијести” потврди дека со хоророт од северот на Црна Гора се справува и неодамна избраниот врховен државен обвинител Милорад Марковиќ, кој нареди да се преиспита работата на в.д.
Еден од жителите на тој крај за ,,Вијести” изјави дека девојката не ја видел десет до петнаесет години:
„Станува збор за девојка која била одлична ученичка во основно и средно, дружељубива. За разлика од неа, мајка и’ била поинаква – ретко зборувала со некого кога поминувала покрај него, немала другарки. Девојката отишла да учи надвор на Црна Гора и оттогаш сè се смени. Набрзо таа се врати и имаше гласини дека нешто и’ се случило“.
Тој вели дека прво мајката и ќерката знаеле да шетаат низ градот и дека девојчето наеднаш „исчезнало“.
„Додека се шетаа не комуницираа со мештаните. Одеднаш веќе не се среќававме со девојчето, туку само со нејзината мајка. Знаевме дека мајката ја чува заклучена во станот, дури и стави решетки преку прозорецот за некој случајно да не ѕирне и да види што се случува. Почнаа да кружат различни приказни, како и секогаш. Мајката не пуштила никого во станот, соседите повеќе пати го пријавувале случајот во полиција и во Центарот за социјална работа, но сите велеа дека не можат насилно да влезат во станот без одобрение на обвинителството“.
Спасувачите влегле во станот во 2021 година, но ниту фотографиите не помогнале
Колку запоставил системот сведочи настанот од 2021 година, опишан од соговорникот. Тој тврди дека тоа што се случило е што мајката не можела да влезе во станот бидејќи нешто паднало внатре и ја заглавило вратата, па била принудена да ги повика припадниците на Службата за заштита и спасување:
„Влеговме преку балконот и ја видовме девојката како лежи на подот покриена со ќебе. Таа не кажа ништо. Направивме неколку фотографии за да им ги покажеме на властите за да реагираа”.
Тој тврди дека фотографиите им ги покажал на социјалните работници и на полицијата, чии службеници веднаш отишле кај нив, но мајката не сакала да им ја отвори вратата.
„Како што ми рекоа, три пати испратиле барање до обвинителството да им се дозволи насилно да влезат во станот, но сите трипати биле одбиени. Не знам зошто. Пред дваесетина дена повторно бил пријавен случајот и на крај обвинителството одобрило насилно да се влезе во станот, што е и направено“.
Вели дека девојката ја нашол во иста положба и на истото место каде што ја видел пред три години:
„Беше згрчена, ништо не зборуваше, а дека е жива знаевме само по нејзиното дишење и трепкање на очите. Мајката плачеше и викаше да не ја носиме нејзината ќерка, но и двете беа пренесени со брза помош, со присуство на полиција, и сместена во психијатриско одделение. Навистина е страшно што никој не реагираше толку години. Сигурно нејзината состојба би била многу подобра отколку што е сега и некој мора да одговара за сето ова“.
„Влеговме преку балконот и ја видовме девојката како лежи на подот покриена со ќебе. Таа не кажа ништо. Направивме неколку фотографии за да им ги покажеме на властите за да реагираат.
Тој тврди дека фотографиите им ги покажал на социјалните работници и на полицијата, чии службеници веднаш отишле кај нив, но мајката не сакала да им ја отвори вратата.
„Како што ми рекоа, три пати испратиле барање до обвинителството да им се дозволи насилно да влезат во станот, но сите трипати биле одбиени. Не знам зошто. Пред дваесетина дена повторно бил пријавен случајот и на крај обвинителството одобрило насилно да се влезе во станот, што и е направено“.
Вели дека девојката ја нашол во иста положба и на истото место каде што ја видел пред три години:
„Беше згрчена, ништо не зборуваше, а дека е жива знаевме само по нејзиното дишење и трепкање на очите. Мајката плачеше и викаше да не ја носиме нејзината ќерка, но и двајцата беа пренесени со брза помош, со присуство на полиција, и сместена во психијатриско одделение. Навистина е страшно што никој не реагираше толку години. Сигурно нејзината состојба би била многу подобра отколку што е сега и некој мора да одговара за сето ова“.
(Не)работењето на Центарот за социјална работа и полицијата
Од болницата за „Вијести“ рекле дека девојчето се лекувало на психијатриското одделение во 2011 и 2012 година и дека тогаш дошло во присуство на социјален работник. Тогаш беше констатирано и дека против мајката се водат прекршочни постапки за „малтретирање и физичко злоставубање на нејзината ќерка“. Девојчето потоа било препратено во Специјалната болница за психијатрија во Котор за понатамошно лекување и дијагностика.
Кога на 17 јануари годинава била донесена во болница, службеникот на МВР на здравствените работници им рекол дека десет години не ја виделе пациентката како излегува од дома.
Мајката наводно им рекла на лекарите дека пред повеќе од десет години судот и’ наредил набљудување и дека била испратена во Специјалната психијатриска болница во Котор каде престојувала половина година и дека смета дека не е ментално болна, иако има дијагноза психоза.
Вијести соопшти дека и таа раскажала дека нејзината ќерка е во таква состојба бидејќи примила „инјекција во вратот“ во првата година на факултет и дека оттогаш почнала да има потешкотии со зборувањето и одењето, дека состојбата се влошувала година по година, додека не престанала да зборува и да оди. Таа изјавила дека не излегува од станот затоа што „преку ѕид“ слушнала дека соседите сакаат да ја ликвидираат …
Иако мештаните тврдат дека неколку пати го пријавиле случајот во полиција, МВР во одговорот на Вијести наведува дека тоа не е точно, туку дека Центарот за социјална работа во 2022 година пријавил дека постои сомнение дека во споменатиот случај станува збор за запуштање.
„После биле проверени наводите и било констатирано дека девојчето живее со мајка си, дека слободно се движи и комуницира телефонски (мајката им кажала на лекарите дека не оди и не зборува), а државниот обвинител е известен за ова“, се вели во одговорот на МВЕ.
Се појаснува дека, постапувајќи по пријавата на Центарот за социјална работа од 9 јануари годинава, полициски службеници во координација со државен обвинител на 17 јануари од станот ги однеле мајката и ќерката и во придружба на Итна медицинска помошги смести во болница.
Повеќе пријави до полиција и обвинителство
Од Министерството за труд и социјала одговорија дека откако дознале за случајот, за кој тврдат дека бил во 2021 година (кога Службата за заштита и спасување одговорила поради заглавена врата), континуирано работат на истиот. Но, Центарот бил запознаен со случајот и пред 2011 година, кога ќерката била примена на психијатриско одделение, бидејќи тогаш социјалниот работник на лекарите им рекол дека „не зборувала и не комуницирала со никого во последните три години и дека мајката подолго време физички ја малтретирала“.
Од 2021 година, според одговорот, социјалните работници неколку пати се обиделе да извршат домашна посета, но секој пат биле спречени, бидејќи наидувале на заклучена врата.
Тврдат и дека неколку пати поднеле пријави до полиција и обвинителство.
„Со оглед на тоа дека работниците од Центарот не можат да го посетат семејството доколку членовите на семејството доброволно не им ја отворат вратата, а имајќи го предвид сомнежот за здравствена занемарување и социјална изолација на корисникот, тие повеќепати поднеле пријави и се обратиле до Управата за полиција и Основното државно обвинителство за насилство, бидејќи медицинската негрижа и социјалната изолација на психијатриски пациент е форма на насилство“, се вели во одговорот.
Тие ги собраа, како што посочуваат, сите потребни информации од здравствениот систем и ги известија полицијата и обвинителството дека мора да им се дозволи на професионални работници да го посетат семејството:
„Што даде резултати дури на почетокот на 2024 година, кога по нашата обновена пријава, обвинителството нареди насилно влегување во станот од страна на полицијата, а потоа следеше хоспитализација на двајцата корисници во психијатриското одделение. Вештаците на Центарот ќе ги преземе сите неопходни активности за нивна соодветна грижа”.
Од Основното државно обвинителство одговорија дека Центарот за социјална работа ги известил на почетокот на оваа година кога „полицијата по пријава на сосед констатирала нехигиенски услови во станот во кој живеат мајката и ќерката, како и несоодветна грижа за ќерката, за што биле известени итната помош при извршен преглед на мајката и составен лекарски извештај“.
Како што наведоа, Службата за возрасни и стари лица доставила информација до психијатриското одделение дека на нив им треба трајна нега, со цел да им се обезбеди соодветна и континуирана грижа.
Државниот обвинител Марковиќ бара факти „што поскоро“
Од Основното државно обвинителство тврдат дека в.д.
„Ве информираме и дека Врховниот државен обвинител Милорад Марковиќ побара од првиот човек на Вишото државно обвинителство, како директно одговорен за Основното државно обвинителство, да ја разгледа работата на вршителот на должноста обвинител во овој случај и да го информира за фактичка состојба што е можно поскоро“.
Од одговорот не е јасно кога и како Марковиќ, кој официјално ја презеде функцијата на 29 јануари, дознал за споменатиот случај, но може да се претпостави дека тоа се случило по прашања испратени од „Вијести“ до Основното државно обвинителство.
