Рибата често се смета за една од најздравите намирници. Таа е богата со омега-3 масни киселини, висококвалитетни протеини и важни витамини кои се корисни за здравјето на срцето и мозокот. Сепак, иако е многу хранлива, важно е да не се претерува. Во некои случаи, прекумерниот внес на риба може да предизвика проблеми како што се акумулација на жива во телото, дигестивни нарушувања или алергиски реакции.
Жива кај рибите
Еден од главните ризици од честото јадење риба е изложеноста на жива. Некои големи морски риби, како што се туната, сабјарката, ајкулата и кралската скуша, содржат повисоки нивоа на жива бидејќи е присутна во синџирот на исхрана во океаните. Ако таквите риби се јадат често, живата може постепено да се акумулира во телото и да предизвика сериозни здравствени проблеми.
Според една студија, една порција конзервирана туна неделно (околу 80 г за возрасни и 40 г за деца) не претставува никаков зголемен ризик, но ризикот се зголемува ако рибата се консумира почесто. Премногу жива може да влијае на нервниот систем и да предизвика симптоми како што се главоболки, губење на меморијата, тремор и промени во расположението. Децата се особено подложни, а кај бремените жени, високата изложеност на жива може да влијае на развојот на фетусот.
Труење со храна поради неправилна подготовка
Ако рибата не се складира или готви правилно, таа може да стане извор на бактерии, паразити или токсини. Консумирањето расипана или сурова риба може да предизвика стомачни тегоби како што се гадење, повраќање, дијареја и болки во стомакот.
Некои видови риби можат да содржат паразити, како што се тениите, кои се уништуваат само со готвење. Јадењето сурова риба, како што е сушито, го зголемува ризикот од инфекција, особено кај луѓе со ослабен имунолошки систем.
Алергии на риба
Рибата е една од најчестите причини за алергиски реакции на храна. Симптомите може да варираат од благи осипи и чешање до сериозни реакции како што е отежнато дишење. Во ретки случаи, може да се појави анафилакса – состојба која бара итна медицинска помош. Луѓето кои знаат дека се алергични треба целосно да избегнуваат риба.
Омега-3 исто така може да биде премногу
Омега-3 масните киселини имаат многу здравствени придобивки, но треба да се земаат умерено. Високите дози можат да ја разредат крвта и да го зголемат ризикот од крварење, особено кај луѓе кои веќе земаат лекови за разредување на крвта. Во некои случаи, може да предизвикаат и премногу ниско намалување на крвниот притисок, што може да предизвика замор или вртоглавица.
Методот на подготовка прави разлика
Идеален избор е рибата печена на скара, печена на скара или печена без многу маснотии. Сепак, пржената риба или рибата во тешки сосови може да биде богата со калории и нездрави масти. Редовното консумирање на вакви јадења може да доведе до зголемување на телесната тежина и висок холестерол. Значи, проблемот не е самата риба, туку начинот на кој е подготвена.
Како безбедно да уживате во рибата
Ако консумирате риба умерено и внимателно ги избирате видовите и методите на подготовка, можете да уживате во нејзините придобивки без страв. Еве неколку корисни совети:
- Јадете риба два до три пати неделно.
- Изберете риба со ниска содржина на жива, како што се лосос, сардини, пастрмка или тилапија.
- Секогаш темелно гответе ја рибата, особено ако е замрзната или сурова.
- Бремените жени, доилките и малите деца треба да избегнуваат риба со висока содржина на жива.
- Подготвувајте ја рибата на поздрав начин – со готвење на пареа, печење или печење на скара наместо пржење.