Водата сочинува околу 65% од човечкото тело и е неопходна за многу телесни функции, вклучувајќи ја регулацијата на температурата, варењето, нивото на енергија, отстранувањето на отпадот и транспортот на хранливи материи. Кога телото е дехидрирано, мора да работи понапорно за нормално функционирање, што може да доведе до замор, главоболки, вртоглавица, сува уста, конфузија и темножолта урина. Долгорочната дехидрација може да предизвика посериозни проблеми како што се камења во бубрезите и срцеви компликации.
„Хидратацијата помага крвта да се одржи на соодветна вискозност, што му олеснува на срцето ефикасно да работи“, објаснува Мишел Рутенштајн, доктор по медицина, регистриран диететичар специјализиран за здравје на срцето.
„Ова го намалува оптоварувањето на вашиот кардиоваскуларен систем и помага во намалувањето на ризикот од висок крвен притисок и срцеви проблеми“, додава таа.
И иако е познато дека солената храна може да предизвика дехидратација, нутриционистите истакнуваат уште неколку изненадувачки намирници кои можат да имаат сличен ефект.
Зачинета храна
Зачинетата храна не предизвикува директно дехидрација, но може да го поттикне губењето на течности преку потење. Ова се должи на капсаицинот, активната состојка во чили пиперките што предизвикува чувство на печење. Капсаицинот ги активира рецепторите во устата и грлото, предизвикувајќи телото да се чувствува топло и да почне да се поти. Исто така, може привремено да го забрза метаболизмот, дополнително да ја покачи телесната температура и да го поттикне дополнителното губење на течности.
Енергетски пијалоци
Иако технички не се храна, енергетските пијалоци често содржат големи количини на кофеин и шеќер, што влијае на рамнотежата на течностите во телото. Кофеинот и шеќерот можат да дејствуваат како диуретици кај некои луѓе и да го зголемат производството на урина, што доведува до губење на течности и дехидрација.
Истражувањата покажуваат дека консумирањето повеќе од 500 мг кофеин дневно може да предизвика зголемено мокрење. Дури и помали количини (300 мг) можат да имаат ефект на дехидрација кај луѓе кои не се навикнати на кофеин. Бидејќи енергетските пијалоци можат да содржат повеќе кофеин од кафето или чајот, лесно е да се надмине препорачаниот дневен внес.
Дополнително, еден енергетски пијалок може да содржи повеќе додаден шеќер од препорачаната дневна количина, што го поттикнува телото да го зголеми производството на урина за да го исфрли вишокот шеќер од крвта, што дополнително придонесува за дехидрација.
Сендвичи со деликатесна салама
„Деликатесните производи се богати со натриум и конзерванси, што претставува оптоварување за бубрезите бидејќи тие мора да излачуваат вишок сол, предизвикувајќи повеќе вода да се изгуби преку урината“, објаснува Рутенштајн.
На пример, тенко исечена мисирка може да содржи околу 144 мг натриум, а шунка може да содржи 123 мг.
Ако додадеме додатоци и додатоци како маслинки или кисели пиперки, сендвичот може да стане вистинска натриумова бомба. Вишокот сол во крвта ја извлекува водата од клетките за да ја врати рамнотежата на течностите, што резултира со клеточна дехидрација. Ова може да нè направи да се чувствуваме жедни и дехидрирани, дури и ако пиеме вода.
Супа од домати
Иако самите домати не дехидрираат, супата од домати често е богата со натриум, што може да доведе до задржување на вода во ткивата, наместо ефикасно да ги хидрира клетките.
,,Самите домати не се проблем, но супата од домати има тенденција да биде богата со сол, поради што дехидрира“, вели Рутенштајн.
Аспарагус
Иако аспарагусот содржи многу вода, јадењето големи количини (повеќе од пет порции) може да има диуретично дејство поради аминокиселината аспарагин. „Ако сте физички активни во топло време и не пиете доволно течности, зголеменото мокрење предизвикано од аспарагинот може дополнително да ве дехидрира“, вели нутриционистката Лорен О’Конор.
И покрај ова, нема потреба да се избегнува аспарагусот – важно е само да се внимава на количината и да не се претерува.
Слатки
Слатките како што се бомбоните, печивата, тортите и засладените житарки можат да придонесат за дехидратација. Високото ниво на шеќер во крвта го нарушува балансот на течности – телото потоа мора да извлече течност од клетките за да произведе повеќе урина и да го исфрли вишокот шеќер.