Оваа болест годишно убива 60.000: Подмолна е затоа што нема симптоми, а д-р Бановиќ објаснува како може да се спречи

Во Србија годишно умираат околу 60.000 луѓе од кардиоваскуларни болести. Статистиката покажува дека речиси половина од светската популација има некакви болести на срцето и крвните садови. Зошто атеросклерозата е опасна, кои се нејзините симптоми и дали може да се спречи, во емисијата „Уранак“ на телевизијата К1, објаснува кардиологот доц. д-р Марко Бановиќ.

– Најчеста причина за смрт се кардиоваскуларните заболувања. За жал, како држава сме на самиот врв во Европа по бројот на заболени од болести на срцето и крвните садови. Во 1990-тите, бројот на пациенти нагло се зголеми. Потоа почна да се случува стресот, кој стана редовен фактор на ризик.

Една од најчестите болести е атеросклерозата, која според кардиологот д-р Марко Бановиќ е многу подмолно заболување како шеќерот, но може да се спречи со редовни анализи на крвта.

– Проблемот со него е сличен на дијабетесот. Немаме никакви симптоми додека не боли или додека не се случи нешто со органот што го хранат заболените крвни садови. Тогаш е предоцна. Тоа е процес каде што на ѕидот на крвните садови се акумулираат лоши материи, холестерол, деривати на холестерол, масните клетки, но и воспалителни клетки и друго. Резултатот е дека ѕидот на крвниот сад постепено се згуснува, а со тоа се стеснува внатрешната површина на крвниот сад и се намалува протокот на крв. Сè додека протокот на крв не е критично намален, крвниот сад, односно органот на крајот од тој крвен сад, не дава никакви симптоми.

– За да се згусне тој ѕид на крвниот сад има многу фактори на ризик и тоа: покачени масти и шеќер во крвта, дебелина, лоша исхрана, недоволна физичка активност, стрес и генетика. Непроменливите фактори на ризик се полот и возраста. Мажите се разболуваат малку порано од жените, но не можеме да влијаеме на тоа. За сите други фактори, можеме.

Атеросклерозата спонтано, односно природно почнува да се појавува во нашите крвни садови, кон крајот на третата и почетокот на четвртата деценија од животот. За да се препознае навреме, потребни се контроли. Почнувајќи со едноставна лабораториска анализа, нивото на шеќер и холестерол во крвта, кои се главните показатели за почетокот на болеста. Доколку нема семејна историја или некое хронично заболување, мажите треба да почнат да проверуваат еднаш годишно од 35 години, а жените 10 години подоцна“, вели докторката и додава дека можеме многу да придонесеме за спречување на оваа подмолна болест со менување на нашиот животен стил..

– Прво и најважно е да се трудиме да бидеме физички активни. Ова вклучува одење, брзо одење, пливање, трчање. Друга работа е да се внимава на исхраната. Пожелно е да се јаде повеќе од медитеранската исхрана. Ова не значи апсолутно откажување од се, но мора да има умереност. Сосема е доволно да се јаде месо два до три пати неделно. Многу е важно да се јаде зеленчук, да се јадат влакнести материи, добро е и овошјето. Најважно е да не претерате. Дури и при здрава исхрана, не треба да претерувате. Важно е да се создаде рамнотежа, тоа е големо подобрување за телото. Кога се комбинира со физичка активност, придонесува за подобра контрола на факторите на ризик. Ако овие фактори на ризик не можат да се контролираат со едноставно менување на навиките на животниот стил, тогаш постојат лекови кои можат да вратат сè во нормала.