Доматот е еден од најчестите зеленчуци на нашата чинија. Го користиме во супи, салати, сосови и многу јадења од секојдневната кујна.
Сепак, зад таа позната црвена кора се крие многу повеќе од само вкус, а научните истражувања сè повеќе потврдуваат дека доматите имаат исклучително позитивен ефект врз здравјето.
Оваа статија ги презентира најновите сознанија за тоа како доматите им помагаат на нашите тела, зошто експертите ги препорачуваат и како најдобро да ги консумирате за да ги искористите сите нивни придобивки.
Корисен ефект врз срцето
Една од најголемите придобивки од консумирањето домати е поврзана со здравјето на срцето и кардиоваскуларниот систем. Научниците откриле дека доматите содржат изобилство на ликопен, моќен антиоксиданс кој помага во намалувањето на крвниот притисок и го штити срцето од оштетување.
Студија спроведена во Шпанија на повеќе од 7.000 луѓе покажа дека редовната консумација на домати може да го намали ризикот од висок крвен притисок за дури 36 проценти.
Освен ликопен, доматите се богати со калиум, минерал кој помага во одржувањето на електролитната рамнотежа во телото и го намалува оптоварувањето на срцето. Експертите советуваат секојдневно вклучување на домати во исхраната за да се постигне овој ефект.
Заштита од болести
Доматите се важни и во спречувањето на некои форми на рак. Неколку меѓународни студии покажуваат дека консумирањето домати и производи од домати може да го намали ризикот од рак на простата, белите дробови, дојката и кожата. Главниот „борец“ во тој процес е повторно ликопенот, кој ги неутрализира слободните радикали и ги штити клетките од оштетување.
„Високото ниво на ликопен во крвта е поврзано со 11 проценти помал ризик од смрт од рак“, посочува голема анализа на 121 научна студија. Експертите забележуваат дека не станува збор само за едно соединение, туку за комбинација од илјада природни супстанции во доматите кои заедно имаат заштитен ефект врз телото.
Сојузник во борбата против дебелината
Неодамна беше објавена студија на американски научници која покажа дека ликопенот може да помогне и во намалувањето на масните наслаги во телото. Иако резултатите засега се базираат на експериментални модели, научниците веруваат дека доматите би можеле да бидат важни во иднина во борбата против дебелината и метаболичките нарушувања.
Ликопенот ја стимулира функцијата на црниот дроб, го намалува таложењето на масти и има позитивен ефект врз нивото на холестерол. Кога ќе се земе предвид ниската калориска вредност на доматите и високата содржина на влакна, станува јасно зошто нутриционистите често препорачуваат домати на луѓе кои сакаат да ослабат или да ја подобрат својата исхрана.

Доматите го негуваат мозокот, кожата и варењето
Корисното дејство на доматите не завршува само врз срцето и телесната маса. Научниците откриле дека соединенијата од доматите, како што се лутеинот и зеаксантинот, можат да имаат заштитен ефект врз мозокот, особено во староста. Некои студии ја поврзуваат редовната консумација на домати со помал ризик од деменција и губење на меморијата.
Доматите се богати и со витамин Ц, кој придонесува за создавање на колаген, кој е неопходен за здрава и еластична кожа. Покрај тоа, природните киселини и влакна имаат позитивен ефект врз работата на цревата, го подобруваат варењето и ја зајакнуваат цревната микрофлора.
Дали се подобри сурови или варени домати?
Интересно е што некои супстанции од доматите, како што е ликопенот, подобро се апсорбираат кога доматите се готват или термички се обработуваат. Ова значи дека доматите од супа, сос или пасираните домати од шише се подеднакво вредни како и свежите од салата.
Експертите препорачуваат комбинирање на сурови и варени форми на домати, а особено истакнуваат дека доматите треба да се консумираат со малку маснотии, како што е маслиновото масло, со цел да се подобри апсорпцијата на корисните материи.
Јадете ги секој ден
Доматите се прифатлива, вкусна и лесно достапна храна што треба да ја консумираме секој ден со причина. Нивните здравствени придобивки, од заштита на срцето, до зајакнување на имунитетот, до намалување на ризикот од сериозни болести, ги прават незаменлив дел од балансираната исхрана.
Без разлика дали ви се допаѓаат сурови, печени, цедени или во сос, доматите го заслужија своето место на вашиот чинија.
Еден домат на ден може да биде едноставен, но значаен придонес за долгорочно здравје.