Ова се обичаите на Бадник: Се верува дека ако изедете барем едно парче од овој познат деликатес, ќе ви донесе пари

Бадник е време кога домаќинството ја оживува традицијата, а обичаите кои се практикуваат на тој ден носат мир и благосостојба. На село сите површини во домот се покриени со слама, додека во градовите слама се поставува само во просторијата каде што е поставена празничната трпеза.

Вечерата е брза, најчесто се подготвува лепче, свежа или сушена риба и други брзи јадења. Важно е овој празник да го поминете во вашето домаќинство со семејството, со радост и љубов. Според обичаите на македонскиот народ, на Божиќ и Бадник не се дозволуваат гости. 6 јануари се слави во семејството.

Централниот дел од просторијата е окупиран од голема маса покриена со чиста бела покривка за маса. На масата има божиќна свеќ, а домаќинката става четири румени јаболка на голема бакарна тава, врз која ја става божиќната торта. Домаќинот ја посипува тортата со жито, пченка, ситни пари, суви сливи и ореви, што ги симболизира желбите за среќа и среќа во семејството. Домаќинката подготвува и посна вечера, а менито за Бадник обично секоја година е исто и речиси никогаш не се менува. На трпезата има пржена риба, грав, црвен ориз, вкусна кисела зелка премачкана со масло, тестенини со ореви, како и кисели краставички, мед, ореви и компот од варени суви сливи и јаболка.

На задната страна на масата седи дедото или таткото, кој ја прекрстува масата со ореви и ги фрла на четирите страни од собата во знакот на крстот. Јаткастите плодови не се отстрануваат во текот на целиот празник. По домаќинот, останатите седнуваат на масата, а домаќинот пали свеќа, која се пали следните три дена од празникот. Обичај е сите на трпезата да ја пеат песната „Божиќ“.

Порано домаќинот во селото рано наутро одел во шума да сече гранки. Вечерта ги носеше дома, ги ставаше на огништето и го мачкаше со мед. Зрното се расфрлало низ куќата, а гранките шума биле поставена на огништето. Домаќинот потоа ги бакнувал децата и останатите членови, им го честитал празникот, а огнот на огништето горел цела ноќ. Големите огнови и истрели од пиштоли го најавија почетокот на божиќните прослави. Рано наутро домаќинот и службеникот први јаделе печено говедско месо на Божиќ.

Бадник практично ги комбинира Бадник и Божиќ. Затоа во нашиот народ за дружељубивите и блиски луѓе се вели дека се „како Бадник и Божиќ“.

Обичаи поврзани со Божиќ и Бадник :

– Афионот треба да се јаде на Божиќ, бидејќи се верува дека ќе им донесе многу пари на оние што ги јадат. Најпознатиот деликатес е секако штрудлата со афион.

– Оние кои се скарале со некого во текот на годината простуваат и се помируваат на Божиќ, а тоа е вистинскиот дух на традицијата.

– Не е добро човек да се опива на Божиќ, бидејќи се смета дека ќе биде пијан цела година.

– На Бадник се јадат ореви за да ни ја покажат среќата и здравјето, а кога ќе се скршат се фрлаат по аглите на собата, за кокошката да извее многу кокошки. Се фрлаат на сите страни, да си играат јагниња.

– По вечерата на Бадник сите бакнуваат за овците да ги чуваат јагнињата.

– Жената на Бадник го удира со раката на мажот во препоните, а мажот на жената на ист начин, за да биде куќата среќна цела година, за тој да биде здрав домаќин-господар на куќата.

– На Бадник, првиот човек што ќе види изгорени гранки шума ќе го види телето кога кравата ќе телиња.

– Од Бадник, на вимето на кравите наутро се става вода од овошното дрво, за да бидат меки за молзење, а гравот од Бадник се закопува во земја, за да не копа кртот.

– За беснило се чува жар од елка, а наутро и огревното дрво се става во огнот на елката и се става кога некој е болен.

– Во оџакот се ставаат стапчиња од бадникова шума за да стојат и се ставаат кога нешто ќе се качи на нечија рака или нога.