Откриено е како бил избран Лав XIV: „Противниците на Паролин имале тајна стратегија“

Кардиналот Роберт Превост ја спушти главата со рацете додека неговото име беше врежано под величествената фреска „Страшниот суд“ на Микеланџело во Систинската капела. Беше четврток наутро, а кардиналите ги читаа гласачките ливчиња. Сè укажуваше на тоа дека кардиналот роден во Чикаго ќе стане новиот папа. Неговиот број на гласови растеше од круг во круг, додека поддршката за претходниот фаворит, италијанскиот кардинал Пјетро Паролин, стагнираше, пишува „Волстрит џурнал“.

Како што раскажуваа тројцата кардинали кои ја набљудуваа ситуацијата, беше јасно дека Превост разбира што се случува: тој беше на работ да стане 267-ми поглавар на Католичката црква, со 1,4 милијарди верници низ целиот свет.

До попладне сè беше готово. Превост доби 89 гласови – точно две третини од 133-те кардинали со право на глас. Следеше аплауз од кардиналите во црвени мантии. Превостот, со затворени очи, стана и го прифати историскиот момент со блага насмевка.

„Не можам ни да замислам како се чувствува некој кога се соочува со таков момент“, рече кардиналот Џозеф Тобин, надбискуп на Њуарк.

Изборот на првиот американски папа ја изненади толпата на плоштадот „Свети Петар“, ги шокираше обложувалниците и го разби верувањето дека Католичката црква никогаш нема да му ја предаде највисоката функција на граѓанин на глобална сила како САД.

Се бараше наследник кој ќе ја продолжи визијата на папата Франциск

Но, до четврток, 69-годишниот Превост стана логичен избор за кардиналите собрани во Систинската капела. Со недели тие бараат наследник кој ќе ја продолжи визијата на покојниот папа Франциск – Црква отворена, скромна и чувствителна кон маргинализираните – но со поголемо почитување на црковната традиција и со подобри менаџерски вештини во водењето на финансиски затегнатиот Ватикан.

Дури и пред почетокот на конклавата, широка група кардинали, со различна географска положба и верувања, во Превост препознаа кандидат кој ги исполнуваше сите клучни услови. Иако Американец, Превост со децении служел како епископ во Перу и од многумина бил опишан како „граѓанин на светот“. Тој имаше богато мисионерско искуство, глас на борбата за сиромашните и угнетените. Тој работеше во срцето на Ватикан, но не доволно долго за да биде проследен со големи скандали.

Спротивно на тоа, кардиналот Паролин беше искусен ватикански дипломат, државен секретар со години и еден од најблиските соработници на папата Франциск. Тој беше фаворит – и надеж на многу Италијанци дека папството повторно ќе му припадне на нивниот сонародник по повеќе од 40 години. Но, како што вели познатата италијанска поговорка: „Кој влегува на конклавот како папа, си оди како кардинал“.

Папата Франциск почина на Велигден по компликации со белите дробови. Кардинали од целиот свет почнаа да пристигнуваат во Рим за погребот и разговорите пред конклавата. Во тие моменти, Паролин сè уште имаше предност.

„Тој беше најпознатиот меѓу нас“, рече шпанскиот кардинал Кристобал Лопез Ромеро.

„Но, тоа не беше доволно“

Промена на расположението во Рим

Кардиналите кои пристигнаа во Рим ја претставуваа новата, разновидна Црква што ја замислуваше Франциск – тие доаѓаа од 70 земји, зборуваа десетици јазици и беа од различни култури и искуства. Англискиот јазик сè повеќе стануваше вообичаен јазик. Европејците разговараа за вештачката интелигенција и експлоатацијата на ресурсите со Африканците, Латиноамериканците разговараа за миграцијата, а еден кардинал од Монголија зборуваше за масите меѓу номадите под шатори.

И покрај сè, Италија имаше најмногу кардинали, а многумина сакаа титулата да се врати во Италија по три „странски“ папи – Полјак, Германец и Аргентинец. Паролин, роден во близина на Венеција, беше логичен избор. Но, иако беше дипломат од висок ранг, нему му недостасуваше она што многумина го бараа – пасторално присуство меѓу луѓето.

Од друга страна, кардиналите од Латинска Америка веќе го сметаа Превост за „свој“, а многу други сакаа да ја одржат синодалноста, идејата на Франциск за Црква која слуша и размислува преку дијалог. Денот по погребот на Франциск, Паролин водеше миса, но не ја спомена синодалноста во својата проповед.

,,Тоа беше многу значајно“, рече кардиналот Мајкл Черни.

Името на Превост се споменуваше сè почесто на вечерите и во ходниците. Кардиналот Тимоти Долан се сети како Италијанците го прашале: „Го познаваш ли овој Роберто?“ За време на говорите за предизвиците со кои се соочува Црквата, од сексуални скандали до финансиска криза, сè повеќе кардинали заклучија дека им е потребен некој што знае како да владее.

Кардиналот Тобин му рекол: „Боб, можеби ќе бидеш номиниран. Размисли за тоа.“

Одлучувачкиот момент

Денот пред конклавата, Превост одржа говор во кој ја пофали синодалноста.

„Тоа е соработка“, рече тој, што наиде на одобрување од многумина.

Во среда, кардиналите влегоа во Систинската капела, положија заклетва и ги предадоа своите мобилни телефони. Капелата е затворена, изолирана од светот. Противниците на Паролин веќе имаа тактика – во првиот круг ги поделија гласовите меѓу неколку имиња за да го тестираат теренот, пишува „Волстрит џурнал“.

По предолгата воведна проповед, во првиот круг Паролин победи со повеќе од 40 гласови, но далеку од потребното мнозинство. Во четврток наутро, неговите гласови стагнираа, бидејќи Превост го стигна. За време на ручекот – со тестенини, бифтек и пресметки – сè стана појасно.

„За време на ручекот, сè се кристализираше“, рече кардиналот Блазе Купич.

Прелатот седеше на истото место каде што седеше кардиналот Берголјо во 2013 година кога стана папа Франциск. Следното гласање му донесе повеќе од 100 гласови.

Како највисок ранг, Паролин му се приближил и го прашал на латински: „Дали го прифаќате изборот за Врховен папа?“

„Прифаќам“, одговори Превост.

„Какво име ќе земеш?“

„Лав“, рече тој.

Паролин беше првиот што го бакна прстенот.

„Паролин е господин“, рече кардиналот Вилијам Гох од Сингапур.

Новиот папа Лав влезе во Собата на солзите, каде што новиот водач за прв пат ги облече белите мантии. Листовите беа изгорени. Бел чад се креваше од оџакот над капелата. Плоштадот „Свети Петар“ експлодираше од воодушевување, а знамиња од целиот свет се вееја додека светот го дозна името на новиот папа.

Две постари Италијанки на работ од плоштадот ги погледнаа своите мобилни телефони. Едниот тивко рече: „Американец…“ Другиот збунето ја погледна: „Американец?“