„Со покачувањето на пензиите месечно ќе купуваме и до 15 лебови повеќе“, вели Никола, пензионер од Скопје, изразувајќи незадоволство од висината на покачувањето на пензиите што го добил во април.
Врз основа на новата методологија за зголемување на пензиите, двапати годишно, во март и септември, над 337.000 северномакедонски пензионери во април ги примиле пензии со зголемување од 5,3 отсто од сегашната вредност или од 10 до 65 евра, во зависност од висината на пензии што им следуваат.
Мнозинството, односно 40 отсто од пензионерите кои примаат пензии од 12.500 до 16.000 илјади денари (200-250 евра), влегле на своите сметки и до 10 евра повеќе.
„Имаме зголемување на пензионирањето овој месец од 500 до 600 денари [8-10 евра]. Со ова зголемување можеме да купиме 10-15 леба, во зависност од тоа каков вид ќе консумираме. Ова е повеќе провокативно покачување отколку помош за ублажување на тешката економска состојба, особено за нас пензионерите. Толку се зголемени цените што не можеме ни леб да обезбедиме“, вели пензионерот Никола.
„Ова зголемување не е ништо, тоа е исто како капка вода во морето. Ова е потсмев на пензионерите, кои цел живот работеа и завршија како социјална помош, неспособни да водат нормален живот. Тие се најзагрозената категорија. Со пензиите што ги добиваме не можеме да обезбедиме ни лекови и храна“, вели Веселин Ристевски, пензионер.
Пензионерите од највисоката група, кои примаат пензии над 54 илјади денари или околу 900 евра, добија покачување за речиси 3.000 денари или околу 50 евра.
За да се надмине јазот меѓу највисоките и најниските пензии, пензионерите бараат да се врати линеарното зголемување, односно сите пензии да се зголемат за ист износ.
„Со оглед на трошоците, ова зголемување е многу ниско. Зголемувањето на пензиите треба да се прави на линеарна основа, да има исто зголемување за сите, а не процентуално. Оние со високи пензии имаат најголем раст, а ние со минимални пензии смешен раст. Затоа бараме линеарно зголемување, или еднократно покачување од најмалку 5.000 денари [80 евра] за сите пензионери“, вели Драги Стојков, пензионер.
Линеарни зголемувања бараат и други пензионери, кои сметаат дека тоа би било најдобар начин да се олесни економската состојба на оваа категорија граѓани на Македонија.
„За зголемување на пензиите мора да се направат законски измени за да има усогласување на пензиите. Така може да се реализира побарувачката за линеарен раст. Со сегашниот закон зголемувањето на пензиите се врши само процентуално“, вели пензионер.
Барањето за линеарно зголемување на пензиите за околу 80 евра го поддржа опозициската партија, ВМРО-ДПМНЕ, која најави дека по изборите на 8 мај, во случај на промена на власта, ова барање ќе се реализира, само како што имаше зголемување на таквите и пред 2017 година кога оваа партија управуваше со Македонија.
„Линеарно зголемување на пензиите за 5.000 денари ќе има не само годинава, туку и следната година. Економското минато докажа дека за пензионерите да бидат релативно задоволни, просечната пензија треба да биде околу 60 отсто од просечната плата“, велат од ВМРО-ДПМНЕ.
Просечната плата во Северна Македонија во јануари изнесувала 39.500 денари (645 евра), а со предлог на ВМРО-ДПМНЕ најмалата пензија би била 385 евра.
Но, вицепремиерот за економски прашања Фатмир Битиќи изјави дека со вакво зголемување, или линеарно зголемување од 5.000 денари, дефицитот во пензискиот фонд би достигнал 52 отсто, што, според него, би значело дека пензионерите ќе остане без пензија во рок од неколку години.
Во суштина, мислам дека сакаат да не вратат таму каде што бевме, во неизвесност со исплата на пензиите бидејќи три години пензионерите немаше да имаат пензии“, рече Битиќи.
Владата оценува дека досегашната формула за процентуално зголемување на пензиите, двапати годишно по покачување на просечната плата, е најдоброто решение кое гарантира стабилност на пензискиот фонд, но и зголемување на пензиите.