Политички пресврт среде Европа, Путин и Орбан наскоро би можеле да добијат неочекуван сојузник

Политичката криза кулминираше во септември минатата година кога коалициската влада го загуби мнозинството

Словачка има нов премиер, Џудовит Одор, поранешен заменик-гувернер на централната банка, е назначен за шеф на владата. Претседателката Зузана Чапутова делуваше молскавично. Во неделата околу пладне оставка поднесе претходниот технички премиер Едуард Хегер, а вечерта беше назначен и нов шеф на техничката влада.

Политичката криза во Словачка кулминираше во септември минатата година кога коалициската влада го загуби мнозинството. Претседателот се надева дека новата влада, почнувајќи од септември, кога треба да се одржат изборите, ќе успее да ги стабилизира политичките односи, бидејќи луѓето кои ќе влезат во новата техничка влада нема да смеат да се кандидираат за функцијата во септември.

Хегер немаше избор бидејќи минатата недела владата ја напуштија уште двајца министри. Самуел Влчан, поранешниот министер за земјоделство, си замина бидејќи беше откриено дека фирмата во негова сопственост добила 1,4 милиони евра неповратни средства од ЕУ.

Солидна платформа

Министерот за надворешни работи Растислав Качер си замина од владата затоа што Хегер не поднесе оставка после тоа. Пораката на Касер до унгарскиот премиер Виктор Орбан од крајот на февруари го направи познат во Европа: „Качер пишува дека „Орбан сака мир. Мирот на Путин.“ Последните два збора на руски, порака до „нашите“ од Карпатскиот басен кои го поддржуваат Путин: „Иди нахуй!!“ (Оди во …).“

Претседателката Чапутова во моментов успешно управува со словачкиот политички брод, но доколку новата техничка влада направи грешка, не е исклучено кризата да се продлабочи. Во заседа чека Роберт Фицо, сега лидер на опозициската партија Смер, кој моментално води на анкетите.

Фицо беше премиер до 2018 година, кога мораше да се повлече по убиството на истражувачкиот новинар Јан Куцијак и неговата свршеница Мартина Кушнирова, разоткривајќи серија корупциски скандали кои стигнаа до врвот на неговата влада. Фицо подоцна се врати на чело на партијата која е член на социјалистите и демократите во Европскиот парламент.

Доаѓањето на инфлацијата, заедно со хаосот на владејачката коалиција, стана солидна платформа на која може да се копираат ставовите на Орбан дека санкциите против Русија се одговорни за економските проблеми. Тој е гласен противник на воената помош за Украина, тврдејќи дека тоа е закана за словачкиот суверенитет. Со неговото доаѓање на власт, унгарскиот премиер би добил сојузник во спротивставувањето на помошта за Украина.

Словачкиот претседател се надева дека притисокот на руската агресија врз Украина може да се намали до есен и дека тогаш Фицо ќе биде лишен од антиреволуционерната пропаганда, што ќе ги намали неговите изборни перспективи. „Половина година е доволно долго за владата на експерти да се стабилизира и да ја доведе Словачка на предвремени избори“, додаде таа, иако некои, како претседателот на парламентот Борис Колар (партијата Ние сме семејство), очекуваат хаосот да продолжи.

Отворен конфликт

Добрата страна на сегашната ситуација е што Фицо е во отворен конфликт со Петер Пелегрини, кој ја предводи втората најсилна партија според анкетите, Хлас. Проценките се дека двајцата не би влегле во иста влада бидејќи судирот на моќните ега е премногу силен. Последица може да биде формирање на нова коалиција во која би имало поголем број помали партии, што повторно би ја одвело Словачка до политичка нестабилност.

Словачки Еурактив го известува повикот на Пелегрини до сите партии „да се стави крај на хаосот и да се оди на предвремени избори во јули“, заклучувајќи дека за тоа тешко ќе добие широка поддршка. Неопходно е претседателот да го каже својот збор. Словакот Милан Нич од Германскиот совет за надворешни односи смета дека последниот настан е „врвот за владата која постепено ја изгуби контролата и ја продлабочи нестабилноста на Словачка наместо да ја намалува“.