Поради тоа што се случува во Црвеното Море, цените ќе растат низ целиот свет: “Подгответе се!“

Нападите на јеменските Хути врз бродовите во Црвеното Море ја нарушуваат поморската трговија, па компаниите ги пренасочуваат товарните бродови околу ‘ртот „Добра надеж“ за да го избегнат Суецкиот Канал низ кој минува 15 отсто од светскиот поморски сообраќај.

Групата Хути соопшти дека извршила напад со беспилотни летала врз два товарни брода во областа во понеделникот, последен удар во серијата напади со проектили и беспилотни летала врз бродови за кои велат дека се одговор на нападот на Израел врз Појасот Газа.

Државниот секретар за одбрана на САД, Лојд Остин, вели дека Вашингтон гради коалиција за да се соочи со заканата од Хутите и порача дека министрите за одбрана од двата региона треба да одржат онлајн дискусии за ова прашање во вторник. Норвешка објави дека е подготвена да обезбеди поморски офицери, а другите членки на НАТО се подготвени да размислат за поддршка.

Најкратката поморска рута меѓу Европа и Азија е преку Суецкиот Канал, кој носи околу 15 отсто од светскиот поморски сообраќај.

Неколку големи бродски компании – вклучително и MSC (Mediterranean Shipping Company) – почнаа да пловат низ Африка наместо по Суецкиот Канал, зголемувајќи ги трошоците и доцнењата на пратките кои се очекува дополнително да се зголемат во наредните недели.

Лондонскиот пазар за поморско осигурување во понеделникот ја означи областа со висок ризик во Црвеното Море, зголемувајќи ги премиите што ги плаќаат бродовите.

Војната меѓу Израел и Хамас, која започна на 7. октомври, го потресе регионот и се закани да предизвика поширок конфликт. Нападите на бродовите во Црвеното Море ја покажаа способноста на паравоените сили од Блискиот Исток поддржани од Иран да ја нарушат глобалната трговија.

Компаниите кои ги пренасочија бродовите контролираат околу половина од светскиот пазар за транспорт на контејнери.

Нафтената компанија BP привремено го запре целиот транзит низ Црвеното Море, а групата танкери за нафта Frontline во понеделникот соопшти дека нејзините бродови ќе избегнуваат да минуваат низ воден пат, што е знак дека кризата се шири кон снабдувањето со енергија. Цените на суровата нафта пораснаа во понеделникот поради оваа загриженост.

Норвешката енергетска групација Equinor во понеделникот соопшти дека пренасочила неколку бродови што превезувале сурова нафта и течен нафтен гас (ТНГ) низ Црвеното Море, но одби да каже колку бродови биле погодени.

Германскиот бродски гигант Hapag-Lloyd, исто така, соопшти дека неговите контејнерски бродови ќе го избегнат Црвеното Море и неколку од нив биле пренасочени околу ‘ртот „Добра надеж“.

Нападите на Хути, исто така, принудија некои компании да ги преоценат врските со Израел. Тајванската компанија Evergreen Marine во понеделникот објави дека одлучила привремено да престане да прима израелски товар.

Нападите на бродовите ги поттикнаа САД и нивните сојузници да разговараат за работна група за заштита на рутите на Црвеното Море, потег за кој официјален Техеран предупреди дека ќе биде грешка.

„Во Црвеното Море водиме мултинационална поморска работна група која го поддржува основниот принцип на слободата на пловидба“, истакна Лојд Остин за време на неговата посета на Израел.

Во понеделникот, Норвешка соопшти дека е подготвена да придонесе до 10 поморски офицери во оперативната група предводена од САД. Италија соопшти дека размислува да се приклучи, додека данскиот министер за одбрана Троелс Лунд Паулсен вели дека Копенхаген ќе учествува во давање помош за создавање безбедност, без да се даваат детали.

Некои набљудувачи истакнаа дека и покрај тврдењето на групата Хути дека целат само бродови поврзани со Израел, нивните цели вклучуваат бродови кои не се упатени кон или поврзани со Израел.

Хутите веројатно сакаат да го зголемат своето геополитичко влијание во регионот со напади во Црвеното Море, заедно со времетраењето на израелската војна во Појасот Газа.

Пренасочувањето на испораките би можело значително да ги забави и да ги зголеми цените на стоките и производите за потрошувачите.

Аналитичарот Рико Луман од ING верува дека пренасочувањето на контејнерските бродови ќе ја продолжи пловидбата за најмалку една недела. Испораката на стоки од Шангај до Ротердам преку Суецкиот Канал обично трае околу 27 дена.

Прекините веројатно ќе влијаат на снабдувањето со стоки за широка потрошувачка особено во пресрет на кинеската Нова година, со одложувањата кои ги оставаат трговците на мало со непродадени залихи и на крајот ги зголемуваат цените.

Француската група за храна Danone вели дека повеќето од нејзините испораки биле пренасочени, а времето на транзит ќе се зголеми.

„Имаме планови за ублажување кои ќе бидат активирани доколку оваа ситуација продолжи на среден или долг рок“, вели портпаролот на Danone и додава: „Ова ќе вклучува користење алтернативни рути по море или пат каде што е можно“.

„Иако товарните стапки веројатно ќе се зголемат и при подолги патувања, превозниците во моментов бараат начини да го искористат вишокот капацитет“, велат од светската товарна платформа Freightos и додаваат: „Но, малку е веројатно дека стапките ќе скокнат на нивоата што ги имавме за време на пандемијата“.