Приказна за Никола, најголемиот крвен одмаздник! Ја делеше својата ќелија со Лаушевиќ а жали само за едно: „Криво ми е што го убив невин“ (фото)

Познато е дека крвната одмазда заснована на принципот „око за око, заб за заб“ сè уште не е целосно исчезната како феномен, без разлика што е поврзана со некои антички времиња кога немало ниту судови, ниту судења, така што поединците ја преземаа правдата во свои раце.

Имено, кога станува збор за Балканот, тоа најчесто се поврзува со подрачјето на Албанија и Црна Гора. Новинарот и писател Будо Симоновиќ во својата кариера се занимавал со најтешките злосторства чиј мотив била токму крвната одмазда.

Тоа е вкоренето не само во ова наше црногорско општество, туку воопшто во таа планинска клима, така да се каже. Ова е феномен што се појави во дел од Херцеговина и во некои делови на Босна, односно во сите области каде што луѓето живееја далеку од цивилизацијата, каде што беа принудени сами да го поправат она што државата не можеше да го реши, односно да ја задоволи правдата, но, мислам дека најизразено беше на територијата на Црна Гора и Албанија – изјави Будо Симоновиќ.

Иако сега ретко може да се види силата на крвната одмазда, сепак има длабоки корени на оваа појава, а општеството, како што вели Симоновиќ, прави многу малку за целосно да ги откорне и згасне. Според него, еден од најкрвавите примери што доаѓа од Цетиње е поврзан со семејствата Калуѓеровиќ, Поповиќ и Грдиниќ.

Никола Калуѓеровиќ година и пол откако го загуби синот единец Жељко на суров начин, како што вели Симоновиќ, се одмаздил убивајќи го братот од убиецот. Во 1987 година тој го подмирил долгот крвно, но никогаш не нашол мир и си ставил крај на животот три децении откако му се одмаздил на синот.

-Мислам дека поради таа крвна одмазда беше осуден на 20 години, иако не одлежа ниту половина од таа казна, бидејќи беше помилуван. Она што е особено карактеристично во тој случај е фактот што никој не се обидел да го одврати од тоа и да го разлади. Го прашав зошто? Ми одговори: Година и пол, а низ куќата минуваа многу луѓе, никој не се обидуваше да ме разлади, туку напротив, луѓето донесоа толку многу оружје што ми го понудија, што јас би можел да вооружам компанија, се сеќава Симоновиќ.

Тој додава дека, пак, пред овие настани Петар Калуѓеровиќ, еден од браќата на Никола, во безопасна ситуација го убил Периша Поповиќ. Петар е осуден на десет години затвор, кога одлежал половина од казната и добил можност да се исели надвор од затворските ѕидини. Таткото на убиениот Перица го пресретнал во Никшиќ и му го извадил оружјето, но не успеал да го убие Петар и завршил во затвор каде што починал.

– Еден од браќата Поповиќ, кој тогаш требаше да ја изврши таа крвна одмазда, очигледно не можеше да го поднесе тој товар и се самоуби – скокна од карпата во морето кај Котор и почина. Остана третиот брат, семеен човек кој имаше шест деца. Поминаа многу години, речиси триесет. Живеел во Никшиќ и еден ден отишол да ја посети мајка си, со автобус дошол во Цетиње и таму имал некоја работа да заврши, кога излегол надвор првиот на кој налетал бил неговиот џелат. Не издржа, го извади пиштолот и рече: Чекај Петре Калуѓеровиќ, сега нема кај да бегаш и го уби среде улица – вели Будо.

На погребот на неговиот брат Петар, Никола Калуѓеровиќ се заколна пред другите дека е ставен крај на синџирот на крвна одмазда во нивното семејство. Будо Симоновиќ посебно се сеќава на зборовите на нивната мајка.

-Постојано повторуваше: „Оној што должи крв, веќе тагува. Немојте да им вадите крв на децата“, бидејќи во моментот кога ќе убиете некого, вие сте џелатот – вели тој.

Будо преку своето дело пишувал и за тоа како се избегнувало крвопролевање во Тузи, кај Подгорица, во седумдесетите години на минатиот век. Во 1970 година се случи сообраќајна несреќа во која загина синот на Селим Фрљукчиќ, човек со авторитет и моќ. На погребот, Селим почувствувал како сите очи се вперени во него, а луѓето како тивко да прашуваат дали ќе му се одмазди на својот син.

-Тој го почувствува над главата на мртвиот син, а потоа им се заколна на своите другари и роднини да го заборават и дека судот ќе каже кој е виновен и колку е виновен, нема крвна одмазда. Меѓутоа, тоа беше искрата, првиот збор, така да се каже, да се соберат угледни луѓе и да се организира голема средба во Тузи на која биле присутни најистакнатите луѓе од тие племиња и тој ден тие ја потпишале декларацијата, го дале својот збор дека нема да има повеќе крвна одмазда – заклучува Будо.

Во Црна Гора сè уште не е искоренета крвната одмазда, има многу случаи кои за жал покажуваат дека оваа искра уште тлее меѓу балканскиот народ.

Жал ми е што невин го убив Шофранц

Во јануари 1989 година Никола го убил Рајко на улица, но случајно пукал и во млад човек кој во тој момент бил со Рајко. Почина и младиот човек. Никола е осуден на 20 години затвор за двојно убиство. Тој одлежа девет години, а од 1993 година ја делеше ќелијата со својот сосед од Цетиње, актерот Жарко Лаушевиќ, кој исто така беше осуден за двојно убиство.

– Морав да го сторам тоа. Немаше чаре. Се чекаше само момент, но не беше лесно ниту да се убие. Со денови го барам убиецот. Го бркав низ Белград, Хрватска, Италија – изјави Никола.

Калуѓеровиќ рече дека нема мир поради тоа. Тој знаеше дека неговиот син е невин. Од затвор е ослободен Рајко Грдиниќ ака Хладни, братот на Радов, кој исто така учествувал во тепачката. Година и пол откако го убил синот и го следел Грдиниќ, на 21 јануари 1989 година Никола го убил на Свети Стефан пред пабот „Орион“.

– Го чекав насекаде. Башасекаде. Талкам, барам, некој ме известува… Па пак истото. Го сретнав неколку пати низ градот. Еднаш беше со девојка. Отидов кај нејзиниот татко и му реков да ја држи подалеку од него, да не случајно по грешка ја убијам. Тој ме послуша. Го следев џелатот до Сплит. Секаде, секаде. На крајот го најдов помладиот брат на убиецот Рајко Грдиниќ, кој исто така учествуваше во пресметката во која беше убиен мојот син, една вечер кај Свети Стефан, во близина на кафулето „Орион“.

Тој беше со некого. Тие се приближуваат до автомобилот. Му викам: „Ладни, Ладни“… така го викаа. Во тој момент истрчал кон предниот дел на автомобилот. Пукав од пушката и веројатно ранив невин млад човек Драган Шофранц, кој беше со Грдиниќ. Направив уште еден чекор, два, и повторно почнав да пукам, но ми се заглави пушката. Се вратив неколку чекори наназад, ја фрлив пушката на земја за да ја извадам граната.

Грдиниќ брзо стана и истрча кон мене. Јас набрзина ја фатив пушката на поширокиот простор, додека тој ја фати во јажето. Се влечевме по неа. Кога бевме очи во очи, тој викна: ,,П*з** ти материна, готови си”. Не се покајав за мојот живот. Ја видов смрт пред очи, сепак тоа беше млад човек со дваесет и пет години сила“, возбудено рече Никола и продолжи:

– Направи пет-шест многу силни грчеви. Низ главата ми поминаа илјадници мисли, илјадници слики. Наеднаш направив ненадејно и силно помрстување напред-назад и го удрив со пушката во градите. Тој падна на колена. Направив уште еден кретен, ја оттргнав пушката и го удрив со неа. Едната рака му беше на асфалтот, другата ми ја држеше за панталоните. Истрчав пет-шест чекори наназад. Се чувствував побезбедно. Потоа стана и тргна кон мене. Потоа пукав. Тогаш го убив – додаде Калуѓеровиќ, кој исто така беше осуден за смрт на друг човек, кого вечерта го рани, а еден месец подоцна почина во болница.

Никола си помисли, па додаде: „Жал ми е што го убив тој Шофранц, невин, но ништо да правам“.

Да не се одмаздешњ, ќе се самоубиеше, изјави Калуѓеровиќ