Рамнотежа на цревната микрофлора: Како антибиотиците и пробиотиците влијаат на здравјето

Кога инфекцијата не „закачува“ за кревет, антибиотиците често делуваат како спас во вистинскиот момент. Сепак, малкумина размислуваат што се случува откако ќе ја завршат својата работа. Иако ги уништуваат штетните бактерии, антибиотиците можат да ја нарушат рамнотежата во нашето тело, вклучително и микробиотата, која игра клучна улога во зајакнувањето на нашиот имунитет. На оваа важна тема разговараме со почитуваниот интернист – гастроентерохепатолог, проф. д-р Томиќ Милосављевиќ.

Која е улогата на цревната микробиота?

Цревната микробиота се состои од милијарди микроорганизми, вклучувајќи бактерии, габи и вируси, кои го населуваат човечкиот дигестивен систем. Тој игра клучна улога во одржувањето на здравјето и правилното функционирање на телото, а неговите функции вклучуваат:

Варење: Многу корисни бактерии помагаат во разградувањето на сложените јаглехидрати и влакна кои човечкото тело инаку не може да ги вари самостојно, ослободувајќи важни хранливи материи.

Заштита од штетни микроорганизми: Здравата цревна микробиота служи како природна бариера против штетните бактерии и други патогени, спречувајќи го нивниот раст и ширење.

Имунитет: микробиотата помага во регулирањето на имунолошкиот систем, промовирајќи ја неговата рамнотежа и овозможувајќи му на телото да одговори на инфекции без прекумерни или несоодветни реакции.

Витамини: Некои бактерии во цревата го стимулираат производството на одредени витамини кои се важни за здравјето.

Дебелината, дијабетес тип 2, па дури и менталните болести како депресијата се поврзани со нарушување на рамнотежата на микрофлората

Рамнотежата на микрофлората е клучна за здравјето, а факторите како неправилна исхрана, стрес, инфекции и земање антибиотици може да ја нарушат оваа рамнотежа. Ова може да доведе до проблеми како што се варење, ослабен имунитет и други здравствени проблеми.

Како антибиотик предизвикува дијареа?

Антибиотиците можат да предизвикаат дијареа на неколку начини, а најчеста причина е промената на рамнотежата на микробиотите во цревата. Имено, антибиотиците не само што влијаат на штетните бактерии, туку можат да ги уништат и корисните бактерии. Како резултат на оваа промена на рамнотежата, може да дојде до раст на други микроорганизми, што може да доведе до појава на инфекција и, следствено, до дијареа.

Исто така, антибиотиците можат директно да ја иритираат цревната слузница, што може да доведе до забрзано варење и дијареа. Во потешки случаи, може да се развие воспаление на слузницата на дебелото црево Ако дијареата стане тешка или трае долго, важно е да се консултирате со лекар за да се исклучат посериозни проблеми.

Како антибиотиците влијаат на цревната флора?

Антибиотиците делуваат селективно не само на штетните бактерии, туку и на корисните бактерии кои ја сочинуваат нормалната цревна флора. Оваа нерамнотежа може да доведе до намалување на бројот на корисни микроорганизми.

Кога антибиотиците ги уништуваат корисните бактерии, тие ослободуваат простор за раст на други микроорганизми, вклучително и бактерии како што е Clostridium difficile . Ова може да предизвика сериозни инфекции, што резултира со тешка дијареа и колитис (воспаление на дебелото црево).

Без доволен број на корисни бактерии кои помагаат во разградувањето на храната и апсорпцијата на хранливите материи, може да настанат дигестивни проблеми како надуеност, гасови и болки во стомакот.

Здравата цревна микрофлора игра важна улога во зајакнувањето на имунолошкиот систем. Нерамнотежата може да го ослаби имунитетот, зголемувајќи ја подложноста на инфекции.

Некои истражувања сугерираат дека нарушувањата во цревната флора, како што се оние предизвикани од антибиотици, може да го зголемат ризикот од развој на алергиски болести, вклучувајќи астма и атопичен дерматитис.

Што треба да знае пациент кој зема антибиотици?

Секогаш земајте антибиотици според упатствата на вашиот лекар. Ова значи да се земе правилната доза во вистинско време, никогаш да не се прескокнуваат дозите.

Дури и ако се чувствувате подобро, не престанувајте да земате антибиотици додека не го завршите целиот пропишан курс, за да обезбедите целосен одговор на инфекцијата и да спречите развој на отпорност – отпорност.

Не користете антибиотици без рецепт: Антибиотиците се ефикасни само против бактериски инфекции, тие не помагаат при вирусни инфекции (како обична настинка или грип). Употребата на антибиотици без вистинска причина може да биде штетна.

Урамнотежената исхрана богата со растителни влакна, зеленчук, овошје и ферментирана храна како јогурт, кефир, може да помогне во зачувувањето и обновувањето на цревната флора. Се препорачува диета богата со храна како лук и кромид, банани, цели зрна и друга влакнеста храна.

Повеќето пробиотски препарати имаат т.н „добри“ бактерии, но самите тие се чувствителни на дејството на антибиотиците, па затоа е неопходно да се направи интервал помеѓу земање пробиотици и антибиотици.