Се воведуваат нови правила за влез во земјите на ЕУ: Ќе се одрази и на одморите, еве што треба да знаеме
Посебна одредба се однесува на укинување на печатот на пасош при влез во земјите на ЕУ.
Патувањето во земјите на Европската унија ќе изгледа поинаку од мај следната година, а на сите патници кои немаат пасош од земјите-членки ќе им треба посебна дозвола за влез во Шенген .
Промените се поделени на три главни дела: Шенгенски граничен кодекс, систем за влез-излез (ЕЕС) и системот ЕТИАС , чија главна карактеристика е воведувањето на т.н. инстант виза.
Како што се појаснува, во случај на голема вонредна состојба во јавното здравство, новите правила даваат можност да се воведат усогласени привремени ограничувања за патување на надворешната граница на ЕУ, по одлука на Советот на ЕУ.
Покрај ограничувањата за патување, тестирање, карантин, самоизолација и други здравствени мерки може да бидат наметнати на граѓаните кои пристигнуваат од земји кои не се членки на ЕУ .
Регулативата ќе влезе во сила 20 дена по нејзиното објавување во Службениот весник на ЕУ.
EES систем
Со цел да се укине печатот на пасошите при преминување на границата , но пред се да се овозможи поголема контрола на патниците кои доаѓаат од трети земји, ЕЕС беше замислен како одредена „контролна зона“ на сите надворешни граници на Шенген зоната.
Граѓаните на Србија, исто како и жителите на околу 60 други земји во светот, на крајот на годината би можеле да имаат нови услови за патување во земјите од Европската унија.
Како ќе изгледа?
Патникот ќе се приближи до автоматизирана точка каде што ќе ги скенира своите отпечатоци од прсти, патниот документ (пасош) и ќе се фотографира .
Системот, кој ќе го замени печатот во пасошот, ќе ги користи личните податоци на патниците за да изгради биометриски профил за сите државјани на трети земји кои влегуваат во ЕУ.
Николас Економу/NurPhoto/Shutterstock Editorial/Profimedia
Граничниот службеник ќе ги провери податоците во системот, по што ќе го пушти патникот или ќе му одбие пристап до земјите од Шенген, доколку има валидна причина за тоа.
Главната цел е да се укине печатот во пасошите, да се централизира системот во земјите-членки на ЕУ и да се зголеми безбедноста на границите.
Една од основните задачи на системот EES ќе биде да го контролира правилото „ 90 во рок од 180 дена “ кое се однесува на дозволената должина на престој во земјите од Шенген зоната.
ЕЕС требаше да стапи на сила во мај оваа година, но беше одложен за октомври, делумно поради Олимписките игри во Париз.
ETIAS – Систем за инстант визи
ETIAS го претставува Европскиот систем за информации и овластување за патување, чија цел е да ја подобри безбедноста на земјите-членки на ЕУ во Шенген зоната. Системот ќе работи со евидентирање на податоците на патниците кои патуваат без ЕУ пасош.
Практично, тоа ќе значи дека доколку некој од граѓаните на Србија, на пример, сака да отпатува во некоја од земјите-членки на Европската унија од средината на следната година, ќе мора однапред да ја пријави посетата и да плати седум евра за тоа . Тоа не е виза, туку систем за посетители од земји на кои не им е потребна виза за влез во Европа. Оние на кои моментално им е потребна влезна виза сепак ќе треба да аплицираат за нив.
Патниците ќе треба да побараат дозвола за влез во ЕУ пред да патуваат преку онлајн апликација .
Апликациите треба да се обработат во рок од неколку минути, а најдоцна во рок од 96 часа.
Новите правила ќе важат за патување во сите земји на Европската унија , а со тоа и во земјите каде што нашите сограѓани најмногу патуваат: Грција, Хрватска, Унгарија, Австрија, Италија, Словенија, Германија, Шпанија, како и во Бугарија и Романија. .
Новите прописи, освен за Србија, важат и за Аргентина, Бразил, Канада, Јапонија, Мексико, Нов Зеланд, Украина, ОАЕ и САД.
Кој и колку ќе треба да се плати?
Граѓаните на околу шеесетина земји кои не се членки на ЕУ, а на кои моментално не им е потребна виза за влез во ЕУ, ќе мора да се пријават при патување во тие земји.
Ќе чини седум евра и ќе покрива повеќекратни влезови за три години или додека не истече важноста на пасошот.
Оние на кои моментално им е потребна виза за влез во ЕУ, од друга страна, сепак ќе треба да аплицираат за една.
Жителите на ЕУ се ослободени, без разлика на националноста.