Снимки од вселената откриваат ужасни загуби: Тропските шуми исчезнуваат побрзо од кога било досега

Тропските шуми во светот , кои обезбедуваат клучна заштита од климатските промени , исчезнуваат побрзо од кога било, бидејќи, според нова сателитска анализа, 67.000 квадратни километри од овие недопрени, стари шуми ќе бидат изгубени во 2024 година.

Пожарите беа главната причина, надминувајќи го расчистувањето на земјиштето од земјоделство за прв пат во историјата, а Амазон се покажа особено лошо поради рекордната суша, јавува Би-Би-Си . Сепак, имаше повеќе позитивни вести од Југоисточна Азија, каде што владините политики помогнаа да се намали загубата на шуми.

Тропските дождовни шуми складираат стотици милијарди тони јаглерод во почвата и дрвенестите стебла. Но, овој нов глобален рекорд покренува дополнителни прашања за нивната отпорност на планета што се затоплува. Многу истражувачи се загрижени дека некои шуми, како што се делови од Амазон, можеби се приближуваат кон „пресвртна точка“, по што би можеле да влезат во неповратно пропаѓање.

Професорот Метју Хансен од лабораторијата GLAD на Универзитетот во Мериленд вели дека идејата за пресвртна точка станува сè пореална.

Хансен ги опиша новите резултати како „застрашувачки“ и предупреди на можна „саванизација“ на дождовната шума, каде што старите тропски шуми умираат и трајно се претвораат во савана.

– Тоа е сè уште теорија, но мислам дека е сè поверојатно имајќи ги предвид податоците – рече Хамсен.

Посебна студија, објавена минатата недела, издаде слично предупредување за можно значително изумирање на Амазон доколку глобалното затоплување ја надмине меѓународната цел од 1,5 степени Целзиусови. Ова не само што би ги загрозило дивите животни што живеат во овие најбиодиверзифицирани живеалишта, туку би имало и сериозни последици за глобалната клима, предупредуваат експертите.

До неодамна, Амазон му правеше услуга на човештвото апсорбирајќи повеќе јаглерод диоксид (CO2) што ја затоплува планетата отколку што испушташе. Сепак, палењето на овие шуми испушта огромни количини на CO2 – придонесувајќи за затоплување, а не за негово ограничување.

Од 2023 до 2024 година, Амазон ја доживеа најлошата суша досега, поттикната од климатските промени и природното затоплување. Многу пожари се намерно подметнати за да се исчисти земјиштето за земјоделство, што го отежнува раздвојувањето на двата. Сушата создаде идеални услови за ширење на пожарите надвор од контрола, а Бразил и Боливија се најтешко погодени.

Вкупно, рекордната загуба на старите (примарни) тропски шуми во светот ослободи 3,1 милијарди тони гасови што ја затоплуваат планетата, проценуваат истражувачите.

Сепак, земјите од Југоисточна Азија се спротивставија на глобалниот тренд. На пример, површината на загуба на примарни шуми во Индонезија е намалена за 11 проценти во споредба со 2023 година, и покрај условите на суша. Елизабет Голдман, која е една од директорките на Проектот за глобална шума, вели дека ова е резултат на заеднички напор на владите и заедниците кои работат заедно за спроведување на законите за забрана за палење.

– Индонезија служи како светла точка во податоците за 2024 година – рече Голдман.

Хансен нагласи дека иако напредокот во Југоисточна Азија е позитивен, флуктуациите во загубата на шуми во Бразил покажуваат дека политиките за зачувување мора да бидат конзистентни.

– Клучот што сè уште не сме го виделе е одржлив успех во намалувањето и одржувањето на ниско ниво на конверзија на овие екосистеми и ако сте заинтересирани за зачувување на животната средина, секогаш и засекогаш мора да победувате – рече Хамсен.

Истражувачите се согласуваат дека овогодинешниот самит на ОН за климата COP30 – што се одржува во Амазон – ќе биде клучен за споделување и промовирање на шемите за заштита на шумите.