ФОТО | ТОТАЛЕН ХАОС! Франција пред воведување на вонредна состојба – улиците наликуваат на воена зона, а Емануел Макрон свика итен кризен состанок: “Ова е неоправдано!“

Запалени автомобили, ѓубре насекаде и отстранети барикади – француските улици со денови изгледаа како воена зона поради полицаецот кој застрела и уби 17-годишно момче за време на сообраќаен прекршок во париското предградие Нантер.

Во четвртокот, францускиот претседател Емануел Макрон свика состанок на кризниот кабинет, опишувајќи ја втората ноќ на насилство како „неоправдана“. 

Демонстрантите фрлаа пиротехнички сретства врз полицијата, запалија автомобили и јавни згради во предградијата на Париз, Дижон, Амиен, Лион и Тулуз. Околу Лион, локалните медиуми објавија дека демонстрантите запалиле корпи за отпадоци и предизвикале голем хаос. Градските сали се запалени во Гарж-ле-Гонес во близина на Париз и Монс-ан-Барул во северна Франција. Нападнати се и полициските станици во градовите околу Париз, вклучувајќи ги Трапе, Женевилие и Меудон.

Министерот за внатрешни работи, Жералд Дарманин, објави дека 150 лица се уапсени во ноќ на неподносливо насилство врз симболите на републиката: градски сали, училишта, полициски станици…. Во средата навечер во Париз и неговата околина беа распоредени околу 2.000 припадници на итната полиција, а стравувајќи од уште пострашно сценарио, беше најавено дека ноќта од четврток кон петок ќе бидат распоредени уште 40.000 полицајци.

Момчето Нахел, доставувач на храна и слично, беше застрелано и убиено за време на сообраќаен прекин во вторникот наутро. Најпрво се чинеше дека полицијата лажела за околностите на убиството, известувајќи дека момчето го бркало полицаецот со автомобил, по што тој пукал. Сепак, на социјалните мрежи кружи видео кое прикажува различни сценарија. На снимката се гледаат полицајци со вперени пиштоли кон возачот кој го испрашуваат. Полицаецот испукал куршуми, поради што возачот фатално удрил во бандера. Тинејџерот починал од прострелна рана во градниот кош и покрај итната интервенција. Полицаецот моментално е во притвор под обвинение за убиство и истрагата е во тек.

Адвокатот на семејството, Јасин Бузру, за француските медиуми изјавил дека семејството поднело „кривична пријава против полицаецот за убиство, соучесништво во убиство и лажно сведочење“.

Неговата мајка објави видео на социјалната мрежа Инстаграм во кое пишува: „Ми даде голем бакнеж и ми кажа дека ме сака, му реков да внимава. Во исто време излеговме од куќата и отидовме да јадеме, а потоа отидов на работа како и сите. Еден час подоцна мојот син беше застрелан. Што да правам сега ? Тој ми беше сè, а тој кучкин син го застрела“.

Дали полицаецот претерал и дали ова е кривично дело со расистичка пристрасност е главната нишка што ги запали демонстрантите. Убиениот Нахел М. е роден Французин, со алжирско потекло. Немирите отворија болна рана во историјата на немирите во француските предградија, попознати како banlieu, кои се обвинети за лошата интеграција, исламофобијата и расизмот. Во 2005 година, смртта на две момчиња кои се криеја од полицијата во електрична трафостаница во париското предградие Клиши-со-Боа предизвика немири и тримесечна национална вонредна состојба. Во тоа време во Франција беа запалени повеќе од 9.000 возила, а тогашниот претседател Никола Саркози дополнително ја разгоре јавноста со зборовите дека – „приградските населби мора да се чистат со правосмукалка – Kärcher“. Две години подоцна избувнаа немири, откако полицијата уби двајца тинејџери на скутер. А потоа беа запалени над 300 автомобили.

Плашејќи се од повторување на сценариото, Емануел Макрон во средата повика на смиреност во ретка критика на полицијата. „Имаме адолесцент кој беше убиен. Тоа е необјасниво и непростливо. Ништо не ја оправдува смртта на еден млад човек“. Премиерката на Франција, Елизабет Борн, ги потврди зборовите на многу политичари кои веруваат дека ништо „не го оправдува насилството“, туку дека нападот врз симболите на Републиката и јавните објекти е „неприфатлив“.

Никој не спори дека одбивањето да застане на сообраќајна контрола е сериозен прекршок. Сепак, момчето е второто лице годинава што настрадало при прекин на сообраќајот. Во 13 наврати минатата година француската полиција пукала во патници во автомобили во такви ситуации. Повикувајќи се на официјална статистика, дневниот весник Mond објави дека годишниот број на полициски престрелки на возила во движење е во пораст. Групите за заштита на правата велат дека бројот на пукања од полицијата е зголемен по промената на законот во 2017 година, со која се прошири опсегот кога полицајците можат да користат огнено оружје. Повеќето од жртвите биле црнци или од арапско потекло. Ова силно сугерира дека нешто не е во ред.

Очигледен е стравот на јавноста дека овие немири ќе траат повеќе од уште една ноќ. Земјава е во постојан бунт бидејќи покрај нереди на улиците, во следните 36 часа се очекуваат и немири во воздухот. Уште еден во серијата 36-часовни штрајкови на контролорите на летање започнува поради пензиската реформа на Емануел Макрон. Штрајкот ги приземји авионите на аеродромите, а патниците кои летаат низ францускиот воздушен простор се предупредуваат за откажување на летовите.