Хаарец: Додик платил 840.000 долари на израелски адвокат за да лобира кај Трамп, бонус доколку ги укине санкциите
Американскиот адвокат Марк Зел, претседател на Републиканската партија во Израел, неодамна се регистрираше како лобист во име на Република Српска, чиј претседател Милорад Додик се соочува со меѓународна потерница додека присуствуваше на конференција во Израел организирана од Министерството за дијаспора.
Една од главните цели на лобирањето е укинување на санкциите наметнати од САД кон Додик, познат по своите сецесионистички и проруски ставови.
Според Хаарец , според Законот за регистрација на странски агенти на САД (FARA), секој американски државјанин или фирма што претставува странски ентитет е должен да ги пријави таквите активности однапред. Според податоците од САД, фирмата на Zell – Zell & Associates International Advocates – се регистрирала како лобист за Република Српска во јануари оваа година.
Зел, кој живее во израелската населба Кфар Ецион на Западниот Брег, ја дал таа адреса кога се регистрирал. Неговата компанија, како што покажуваат документите, има канцеларии во Њујорк, Вашингтон, Торонто, Москва и Аман. За неговите услуги Зел ќе добие 840.000 долари.
Според договорот потпишан од шефот на кабинетот, Милорад Додик, а цитиран од Хаарец, главната цел на лобирањето е „воспоставување и промовирање на дијалогот меѓу Република Српска и идната администрација на Доналд Трамп, со цел да се подобрат односите меѓу РС, нејзиното раководство и Соединетите Американски Држави“.
Понатаму се наведува дека ова потенцијално приближување ќе се случи „во контекст на геополитичките промени кои влијаат на Западен Балкан и Источна Европа, особено поради војната меѓу Украина и Русија и нејзиниот можен заклучок“.
Регистрацијата на Зел е датирана на 13 јануари – неколку дена пред враќањето на Трамп во Белата куќа и многу пред неговата администрација да започне какви било разговори за решавање на војната во Украина.
На прашањето на Хаарец, Зел изјавил: „Информациите што ми ги дадовте се нецелосни, неточни и затоа погрешни. Освен тоа, немам коментар“.
Меѓународна потерница на Додик
Документите покажуваат дека Зел ќе работи на укинување на личните санкции против Додик, како и на поранешната претседателка на Република Српска Жељка Цвијановиќ, актуелен член на Претседателството на БиХ. Во случај на успех, адвокатската канцеларија ќе добие дополнителен бонус.
„Хаарец“ потсетува дека во февруари годинава Додик беше осуден на една година затвор и шест години забрана за вршење јавна функција, поради непочитување на одлуките на високиот претставник во Босна и Херцеговина. Минатата недела Судот на Босна и Херцеговина издаде меѓународна потерница за Додик.
Иако пресудата сè уште е предмет на жалба, Додик ја отфрли како нелегитимна, обвинувајќи го судскиот систем на БиХ за „злоупотреба на правата“. Тој посочи дека БиХ е „пропадната држава“.
Додека се соочуваше со судски процеси, Додик ја посети Србија, каде што се сретна со претседателот Александар Вучиќ, а потоа отпатува во Израел на конференција организирана од израелското Министерство за дијаспора. На состанокот присуствуваа претставници на европските десничарски партии, како и поранешниот претседател на Парагвај, кој е под американски санкции поради врските со Хезболах.
Според Хаарец, Додик ја напуштил конференцијата веднаш по пристигнувањето. Извор од организацијата на настанот изјавил дека „тој бил присутен едвај еден час и не учествувал на главните седници“. На прашањето дали доброволно го напуштил настанот или од него било побарано да го напушти, изворот одговорил дека „учтиво бил замолен да го напушти собирот“.
Израел одби да коментира за екстрадицијата
Израел и БиХ се потписници на Европската конвенција за екстрадиција, која ги обврзува земјите-членки да екстрадираат барани лица, со одредени исклучоци. Министерството за правда на Израел не сакаше да коментира дали Босна и Херцеговина поднела барање за екстрадиција на Милорад Додик.
Интересно е што Зел, кој сега лобира во име на Додик, претходно донирал за кампањата на сенаторот Марко Рубио, актуелен државен секретар на САД во администрацијата на Трамп. Рубио, меѓутоа, неодамна на социјалните мрежи го критикуваше Додик, наведувајќи: „Постапките на претседателот на Република Српска ги поткопуваат институциите на Босна и Херцеговина и ја загрозуваат нејзината безбедност и стабилност“. Тој ги повика американските сојузници „да се спротивстават на ова опасно и дестабилизирачко однесување“.
