ХРВАТИТЕ НЕЗАДОВОЛНИ ОД СЕЗОНАТА: Цените пораснаа, немаат добри хотели и туристите заминуваат на други места

Цените на хотелскиот смештај во Хрватска во првите шест месеци пораснаа за 4,6 проценти во споредба со истиот период минатата година, со што ги следеа движењата на цените на медитеранската конкуренција од ЕУ, но клучните трошоци, како што се работната сила и храната, за домашните хотелиери пораснаа побрзо и повисоко, според податоците од анализата на Хрватското туристичко здружение (HUT).

Станува збор за компаративна анализа базирана на податоците од Евростат, според која HUT, покрај Хрватска, ги вклучи и Франција, Грција, Кипар, Италија, Малта, Шпанија, Словенија и Португалија, што покажува континуиран забрзан раст на трошоците во Хрватска во споредба со таа конкуренција, што, според HUT, негативно влијае на профитабилноста и инвестицискиот потенцијал на домашниот сектор.

Анализата покажа дека во првите шест месеци од оваа година, клучните трошоци на хотелиерите во Хрватска пораснаа двојно повеќе од конкуренцијата – трошоците за работна сила се зголемија за 11,7 проценти во споредба со истиот период минатата година, додека просекот на медитеранската конкуренција во рамките на ЕУ е 4,2 проценти.

Ист е случајот и со цените на храната, кои во Хрватска во набљудуваниот период пораснаа за пет проценти, а во просек во медитеранската конкуренција во ЕУ за 2,6 проценти.

HUT истакнува дека податоците за првите шест месеци од оваа година само го потврдуваат трендот на побрз раст на трошоците во домашната индустрија за сместување и угостителство во споредба со медитеранската конкуренција, што е изразено од почетокот на 2023 година.

Најголем пораст имаа трошоците за работна сила, кои во домашната индустрија за сместување и угостителство растат со двоцифрени стапки во последните четири години – 11,3 проценти во 2022 година, 15 проценти во 2023 година, 13,6 проценти во 2024 година и 11,7 проценти во 2025 година.

Сето тоа е значително повеќе од медитеранската конкуренција во ЕУ, каде што просечното зголемување во ниту една од тие години не надмина 7,5 проценти.

Во однос на цените на храната, само Словенија имаше поголем раст во првата половина од оваа година од Хрватска, од 5,7 проценти, а ниедна од другите набљудувани земји немаше раст поголем од 4 проценти. На пример, Кипар дури забележа пад на цените на храната од 0,2 проценти, според HUT.

Цените на домашните хотелски смештај не можат да го издржат ваквото зголемување на трошоците, па по минатогодишното зголемување на цените на хотелскиот смештај во Хрватска од само 1,9 проценти, што е повеќе од двојно пониско од просекот на медитеранската конкуренција на ЕУ од 4,5 проценти, во првата половина од оваа година е забележано зголемување на цените од 4,6 проценти, што е „само малку повисоко од стапката на раст во конкурентските медитерански земји на ЕУ од 3,9 проценти“.

Коментирајќи ги податоците од анализата, директорот на ХУТ, Вељко Остојиќ, нагласува дека цените на хотелскиот смештај во Хрватска и минатата и оваа година пораснале помалку од растот на клучните трошоци во хотелската индустрија, поточно работната сила и храната, како и дека трошоците во домашната хотелска индустрија продолжуваат да растат побрзо од медитеранската конкуренција, што ја ослабува позицијата на домашните хотелиери.

„Намалувањето на профитабилноста на секторот го намалува неговиот инвестициски потенцијал и привлечноста на инвестициите во хотелите, што пак ја нарушува конкурентноста на целиот домашен туризам, со оглед на тоа што хотелскиот сектор генерира многу подолг туристички сообраќај и поголема просечна потрошувачка, а исто така развива локални дестинации, работни места преку целата година, отвора можности за развој на дополнителни бизниси поврзани со туризмот и значително помалку оптоварувања на локалната инфраструктура.

Хрватска, со најлоша структура на сместување во Медитеранот, со само 9,5 проценти хотелски смештај во вкупниот сместувачки капацитет, треба да се охрабри значително повеќе инвестиции во хотелскиот сектор, особено затоа што побарувачката за ваков смештај расте“, вели Остојиќ.

Во прилог на ова, тој заклучува дека пополнетоста на хотелите од највисоките категории, четири и пет ѕвездички, е исто така на врвот оваа сезона, што значи дури и по највисоки цени, над 90 проценти.